Kum zambaklarının doğada nadir olarak görülen bir bitki türü olduğuna değinen Balıkesir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Satıl, “Doğada nadir olarak bulunan kum zambakları kumsallarda yetişen, soğanlı beyaz çiçekli, hoş kokulu bir cinstir. Nesli tükenmekte olan bu bitki Uluslararası Doğa Koruma Birliği tarafından da koruma altına alınması gereken nadir türler arasında yer almakta. Her ne kadar ülkemizde Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz sahil kurullarında görülse de tür nadir olarak görülüyor” dedi.
Haziran ve ekim aylarında çiçek açan kum zambaklarının kendi ortamları dışında yaşayamayacağına değinen Prof. Dr. Satıl, “Haziran ve ekim aylarında çiçek açan kum zambakları, hem görünümü hem o güzel kokusu nedeniyle insanların da dikkatini çekiyor. Haliyle insanlar bunları toplayıp saksılara dikme veya bahçelerine yetiştirmek gibi bir duruma da dönebiliyorlar. Oysa bu bitkiler kumul alanlarda yaşayabilir. Bunun dışında saksıda veya bahçede yetişmesi imkansızdır. Bu türlerin kumul alanında doğal habitatlarında kalması gerekiyor. Doğada nadir olarak bulunan bu kum zambağının bu şekilde insanlar tarafından toplanmasıyla birlikte, ayrıca bu sahillerin plaja açılması veya sahillerden kumların alınması gibi durumlar nedeniyle de doğal yaşam alanları, habitatları tehlike altındadır. Bir an önce bu türlerle ilgili koruma planlamaları yapılması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Türün ciddi bir tehdit altında olduğunu ifade eden Balıkesir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selami Selvi, “Kumsal bağının doğal yaşam alanı olan sahillerin ülkemizin çoğu yerinde plaj olarak kullanılması, yine plajlarda bulunan insanların bu bitkileri toplaması, çiçeğini koparması ayrıca son yıllarda özellikle yapılaşmanın olmasıyla birlikte kum zambakları ciddi bir tehdit altına girmektedir” dedi.
Kumul sahillerin bembeyaz süsü olan bu soğanlı bitki, neslinin tükenme tehlikesinde olduğundan 2016 yılında Uluslararası Doğa Koruma Birliği tarafından koruma altına alındı. Nergisgiller familyasından olan bu bitki; Akdeniz, Ege ve kısmen de Karadeniz'in kıyı kumullarında yetişiyor. Hem kokusu hem görüntüsüyle Badavut sahillerini süsleyen kum zambakları, turistlerin de ilgi odağı oluyor. Kum zambaklarının çiçeklerinin veya soğanlarının toplayan, koparan veya zarar verenlere Doğa Korum ve Milli Parklar Müdürlükleri tarafından 109 bin lira para cezası veriliyor.
