Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Grand Ankara Hotel'de Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) 21. Olağan Genel Kurulu'nda konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar:
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu 2 milyonu aşan üye sayısıyla beşeri ve iktisadi hayatımızın temel direklerinden biridir. Esnaf ve sanatkar, sokağımızın başında çayımızı yudumladığımız ocaktır. Bizi sevdiklerimizle buluşturan yolların emekçisidir. Bir tas çorbasını içtiğimiz bereketli dükkandır. Sıcacık ekmeğini aldığımız fırındır. Hanemiz için alışveriş yaptığımız bakkaldır, manavdır, kasaptır. Elbette tüm bunlarla beraber esnaf ve sanatkar, dar günümüzde kapımızı çalan dostumuz, sevincimizi paylaşan can yoldaşımız, mahallemizdeki komşumuz, çocuklarımızın ağabeyi ve ablası konumundadır.
"Bizim kültürümüzde esnaf ve sanatkar sadece ticaret erbabı değildir"
Türkiye'de esnaf kesimi belki de dünyada hiçbir ülkede örneği olmayan bir tarihe, birikime ve güçlü bir geleneğe sahiptir. Çünkü bizim kültürümüzde esnaf ve sanatkar sadece ticaret erbabı değildir, sadece mal alıp satan tüccar değildir. Bizde esnaf tüm vasıflarının ötesinde öncelikle ahidir, yani kardeştir. Mertliğin, yiğitliğin, cesaretin sembolüdür. Ahi Evran'ın ak ile sabır dileyip bize gelen bizdendir, akıl ve ahlak ile çalışıp bizi geçen bizdendir" dediği medeniyet tasavvurunun günümüzdeki temsilcileridir.
"Mücadelelerimizin hepsinde esnaf ve sanatkarlarımız daima ön safta yer aldılar"
Alışverişte, ölçüde, tartıda doğru ol şiarıyla ailesine helal rızık götüren gönül insanlarıdır. Her sabah bismillah diyerek dükkanını açıp, elhamdülillah deyip dükkanını kapatan kanaat erledir. Ahilik teşkilatının temellerinin atıldığı Selçuklu'dan günümüze esnaf ve sanatkarlarımız millet varlığımızın teminatı oldular. Tarih boyunca hep yolda kalmışlar, kimsesizler, garipler, misafirler, yolcular ahi teşkilatımız tarafından sahiplenildi, giydirildi, doyuruldu. Gün oldu terazi tutan, divit tutan, çekiç, makas, fırça tutan o mübarek eller, silah tuttu, esnaf ve sanatkarlarımız vatan için cepheye koştu.
Çanakkale'den İstiklal Harbi'mize kadar varlık ve yokluk mücadelelerimizin hepsinde esnaf ve sanatkarlarımız daima ön safta yer aldılar. Son olarak 15 Temmuz gecesi milletimizin tamamıyla birlikte esnaf kardeşlerimiz darbeci hainlere göğüslerini siper ettiler. FETÖ'cü alçakların şehit ettiği 252 insanımız arasında daha 15 yaşındaki körpe delikanlıların, kadınlarımızın, askerlerimizin, polislerimizin yanı sıra pek çok esnaf ve sanatkarımız da bulunuyor. Birileri bankamatiklere akın ederken birileri darbecilerle anlaşıp tankların arasından kaçarken, birileri milletin şanlı direnişini televizyon karşısında keyif kahvelerini yudumlarken seyrederken, benim kunduracı, mobilyacı, kuyumcu kardeşim gece boyunca tanklara, uçaklara, ölüm kusan silahlara meydan okudu. Söz konusu vatan olunca, millet olunca inancımız ve imanımız olunca, canlarını hiçe sayan tüm esnaflarımıza Allah'tan rahmet niyaz ediyorum.
"Esnaf ve sanatkarlarımız, dayanışma ruhumuzun garantisi olmayı sürdürüyor"
Esnaf ve sanatkarlarımız asırlardır hep olduğu gibi bugünde huzurumuzun, kardeşliğimizin, dayanışma ruhumuzun garantisi olmayı sürdürüyor. Çalışan, üreten, evine helal rızık götürmeye çalışan esnaflarımız, Türkiye'nin her alanda yazdığı başarı hikayesinde öncü rol oynuyor. Tüm esnaf ve sanatkarlarımızı, millet varlığımızın teminatı olarak görüyor, her birine şahsım, ülkem ve milletim adına şükranlarımı sunuyorum.
Ahiliğin terbiyesini, ruhunu, adabını ve erkanını yaşatan esnaf ve sanatkarlarımızı canı gönülden tebrik ediyorum. Rabbim Ahilik kültürüyle yetişmiş, bu geleneği hakkıyla, layıkıyla temsil eden esnaf ve sanatkarlarımızın yokluğunu bizlere hissettirmesin diyorum.
"Karşılaştığımız sıkıntıların üstesinden alnımızın akıyla gelmeyi başardık"
Bizler tarih boyunca pek çok badire atlatmış bir milletin mensuplarıyız. Bugünlere birilerinin ihsanıyla değil, akrebin kıskacında yoğurularak geldik, mücadele ettik, bedel ödedik, çile çektik, zorluklara göğüs gerdik, vatanımızı ve bağımsızlığımızı korumak için gerektiğinde şehitler verdik. Ama her defasında karşılaştığımız sıkıntıların üstesinden alnımızın akıyla gelmeyi başardık. Onca saldırıya ve kalleşliğe rağmen halen bu topraklarda özgürce başımız dik bir şekilde yaşıyorsak bunun sebebi milletimizin birliğine, beraberliğine, değerlerine sahip çıkmasıdır. Ülkemizin ekonomik ve sosyal krizleri dünyadaki diğer devletlere göre en az zararla savuşturmasında ahilik kültürümüzün büyük payı vardır.
Özellikle salgın döneminde esnaf ve sanatkarlarımızın birer ahi olarak toplumumuz içinde önemli görevler üstlendiğini gördük. Resmi kurumlarımız yanında belediyelerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız, esnaf ve sanatkarlarımız da tam bir seferberlik ruhuyla hareket etti. Hatırlayın zimem defteri gibi kültürümüzde zaten var olan hasletleri yeniden ihya ederek hiç kimsenin açta, açıkta, darda kalmasına izin vermedik. Milletimiz de esnaf esnaf dolaşarak zimem defterini kapattı. Devletimiz de bu salgın döneminde vatandaşını çaresiz bırakmadı.
Küresel ticaretin tamamen durma noktasına geldiği o zor günlerde, muhalefetin akla, mantığa, ekonomik hayatın gerçeklerine uymayan abuk sabuk çağrılarına rağmen milletimize bedel ödetecek kararlar almadık. Hangi kesimden olursa olsun, hiçbir vatandaşımıza 'nerede bu devlet' dedirtmediğimiz gibi, bilakis devlet olarak elimizi taşın altına koyduk. İş dünyamıza, ticaret erbabımıza, KOBİ'lere, çiftçimize, esnafımıza, çalışanlarımıza sunduğumuz imkanlarla onların yükünü hafiflettik.
Gelir kaybı ve kira desteğinin yanı sıra 3 bin lira ve 5 bin lira tutarlı hibe desteklerimiz esnaf ve sanatkarlarımızın nakit akışlarının korunmasına büyük katkı sağladı. 4 ay süreyle verdiğimiz gelir kaybı ve kira desteğiyle piyasaya aktardığımız kaynak 4,6 milyar lira dolayındadır. Buna ilaveten uygulamaya koyduğumuz 3 bin lira ve 5 bin lira tutarındaki hibe desteklerimizle toplam 4,3 milyar lira tutarında ödeme yaptık.
"2020 ve 2021 yıllarına ait 14 milyar liralık taksit tutarını öteledik"
Esnaf ve sanatkarlarımızın hane gelirlerini korumak amacıyla Halkbank kaynaklarından kullanmış oldukları kredi geri ödemelerinin 2020 ve 2021 yıllarına ait 14 milyar liralık taksit tutarını öteledik. Ayrıca esnaf ve sanatkarlarımızın kredi ve kefalet kooperatiflerine olan borçlarını da yapılandırabilmelerini sağladık. Bunların dışında ticaret erbabımızın kamuya olan birçok borcu için de yapılandırma imkanı getirdik. Geçtiğimiz yıl yaptığımız düzenleme ile basit usulde vergilendirilen esnaf ve sanatkarımızın üzerindeki gelir vergisi yükünü tamamen kaldırdık.
Bitmedi, güzellik salonu işletmecisi esnafımızın işyeri açma ve çalışma ruhsatında yaptığımız değişiklikle ruhsat almalarının önündeki engeli kaldırdık.
"Sizinle bu yolda yürüyen kardeşlerinizi iyi tanıyın"
Sizleri elektronik ticaretin risklerinden korurken faydalarından da istifade etmenizi temin edecek adımlar attık. Elektronik ticaret mevzuatımızdaki en son düzenlemeler sayesinde esnaf kesiminin bu devasa pazardan aldığı pay da artıyor. Teklif Meclis'e geldiğinde methiyeler düzen muhalefetin, kanun çıktıktan sonra dışarıdan gelen talimatlarla iptali için düzenlemeyi AYM'ye götürmesini de sizlerin takdirine bırakıyorum. Bir taraftan çıkacaksın teşekkür edeceksin, tebrik edeceksin, arkasından da kalkıp işi AYM'ye götüreceksin. Bu ne menem bir şey? Dostlarınızı iyi tanıyın, sizinle bu yolda yürüyen kardeşlerinizi iyi tanıyın. Hükümetimizin esnaf ve sanatkarlara sunduğu destekler elbette sadece salgın dönemiyle sınırlı değildir.
"Sizin meselelerinizi kendi meselemiz, başarılarınızı da kendi başarımız olarak gördük"
Siyasete girmeden önce esnaflık yapmış bir kardeşinizim. Siyasi mücadelemizin her aşamasında da hep sizlerle beraber olduk. Sizin meselelerinizi kendi meselemiz, başarılarınızı da kendi başarımız olarak gördük. Bu anlayışla attığımız tüm adımları sizden gelen talepler doğrultusunda, sizlerin sıkıntılarınızı gidermek maksadıyla planlıyoruz. Geçtiğimiz 20 yılda esnaf ve sanatkarlarımız lehine yaptığımız düzenlemeler burada saymakla bitiremeyeceğimiz kadar çoktur. Sizler bunu gayet iyi biliyorsunuz. Faydalarını bizzat görüyorsunuz.
"En büyük düşmanım faizdir"
En büyük savaşım faizledir. En büyük düşmanım faizdir. Şu anda yine faizi 12'ye kadar düşürdük. Yeter mi? Yetmez. Bunun daha da inmesi lazım. Merkez Bankamızla bunları konuştuk, konuşuyoruz. Önümüzdeki para politikası kurulları toplantılarında bunun daha da inmesi gereğini telkin ediyorum. Tabii aramızda maalesef faiz politikasını, yüksek faizi savunanlar yok mu, tabii var. Buna başta muhalefet olmak üzere onlar da bunu savunuyorlar. Ama Cumhurbaşkanınız yüksek faizi savunmuyor, tam aksine düşük faizi savunan bir politika güdüyor. Burada enflasyonla bir mücadelemiz var. İnşallah yılbaşından sonra ben bu enflasyonun da düşük faizle ineceğine inanıyorum ve bunu savunuyorum. Kamu bankalarına talimatım var. Yatırımcıyı darda bırakmayacaksınız, onlara gerekli desteği vereceksiniz.
Bu akşam Putin'le görüşmemiz olacak. Ukrayna ile sıkıntıları kendileri ile değerlendireceğiz.
