Türkiye Barolar Birliğince (TBB) düzenlenen "Hukuki, Siyasi ve Ekonomik Yönleri ile Kapalı Maraş Açılımı Toplantısı", KKTC sınırları içerisinde yer alan ve 1974'ten bu yana kapalı olan Maraş bölgesinde düzenlendi.
Toplantıya, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, KKTC Başbakanı Ersin Tatar, Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, bakanlar, milletvekilleri, Türkiye Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam, Türkiye'nin Lefkoşa Büyükelçisi Ali Murat Başçeri, TBB Başkanı Metin Feyzioğlu, askeri erkan ile her iki ülkeden üst düzey yetkililer, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşu (STK) temsilcileri katıldı.
Başbakan Tatar, toplantının açılışındaki konuşmasında, böyle önemli bir toplantının düzenlenmesinin kendileri için gurur kaynağı olduğunu söyledi.
Eylülde Ankara'da yapılan bir toplantıda, Maraş konusunun da değerlendirildiğini aktaran Tatar, o günden bu yana Feyzioğlu ile bu değerlendirmeleri sürdürdüklerini, bugünkü toplantının da bunun devamı olduğunu dile getirdi.
Tatar, hükümetin güvenoyu aldıktan sonra gündeme gelen ilk konulardan birisinin Maraş meselesi olduğunu vurgulayarak, "45 yıldır devam eden Kıbrıs müzakerelerinde hiçbir sonuç alınamadı. Dolayısıyla kapsamlı bir çözümü beklemeden önce, kapalı Maraş'ı insanlarımızın ve eski sakinlerinin yerleşimine açma noktasında bir girişim başlattık. Maraş meselesinin de ilk kez hükümet programımızda yer alması bir açılımdır. Bu hükümet, bu açılımı gerçekleştirmiştir." diye konuştu.
Bu hususta hukukun önemine dikkati çeken Tatar, dünyaya da Maraş ile ilgili çalışmaların iyi anlatılabilmesinin, oluşabilecek sıkıntıları önleyeceğini söyledi.
- "Atacağımız adımlar, KKTC'ye önemli bir açılım getirmektir"
Tatar, Maraş ile ilgili çalışmaları sürdürürken Türkiye'nin kurumlarının teknik, siyasi ve hukuki desteklerine ihtiyaçları olduğunu belirterek, "Maraş konusunda, BM kararlarına da çok ters düşmeden, alacağımız kararlar ve atacağımız adımlar KKTC'ye önemli bir açılım getirmektedir. İnsan hakları temelinde, uluslararası hukuk bağlamında doğru şekilde çalışmalarımızı dizayn edebilmek çok önemlidir." ifadesini kullandı.
Kapalı Maraş'ın artık Gazimağusa'nın bir parçası gibi olduğunu kaydeden Tatar, artık Maraş'ın "ayrı bir bölge ve yerleşim yeri" diye bir durumunun bulunmadığını, burasının açık bir bölge olduğunu bildiklerini ve "kapalı Maraş" kelimesinin kendilerini artık "irite ettiğini" vurguladı.
- "Maraş açılımı, önemli bir kavşaktır"
Başbakan Tatar, açık olan Maraş'ın yanında kapalı Maraş'ın da açılmaya başlamasının, KKTC siyasi hayatında önemli bir gelişme ve tarihin yolculuğunda önemli kavşak olacağını söyledi. Bu toplantıyı çok önemsediğini ve KKTC halkına yapılan haksızlıkları ve izolasyonları kınadığını belirten Tatar, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Kıbrıs meselesinde, yakın zamanda bir çözüm modeli görülmemekle birlikte, Maraş açılımı önemli bir kavşaktır ve KKTC ekonomisine çok şeyler katacaktır. Maraş açılımı, ekonomik, siyasi ve moral bakımından iyi olacaktır. Bu kadar sene bu haksızlıklarla karşı karşıya kalmak ve telin ayırdığı, Gazimağusa'nın içerisinde yer alan ve büyük ölçüde vakıf mallarına ait olan bu toprakları, tekrar milletimize ve ülkemize kavuşturmak hepimizin milli bir görevidir."
- "Maraş'ın 'kapalı Maraş' olmaktan çıkması çerçevesinde bir karar aldık"
KKTC Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, Kıbrıs'ın sembolü haline gelmiş kapalı Maraş ile ilgili böyle bir toplantının yapılmasının önemli olduğunu söyledi.
"Ne mutlu bize ki KKTC hükümeti olarak kapalı Maraş'ın 'kapalı Maraş' olmaktan çıkması çerçevesinde bir karar aldık." diyen Özersay, Maraş ile ilgili alınmış kararın, gerek Maraş'ın eski sakinlerinin gerekse vakıfların haklarına halel gelmeyecek şekilde bir adım atılması ve bu şekilde açılması yönünde olduğunu belirtti.
Karar çerçevesinde Başbakan ve Dışişleri Bakanlığına görev verildiğini hatırlatan Özersay, Maraş ile ilgili envanter çalışmalarının başlatıldığını ve ilerletildiğini kaydetti. Envanter çalışmalarının en önemli ayağını özellikle binaların ve arazilerin durumunun oluşturduğuna işaret eden Özersay, bu konuda Bakanlık olarak Doğu Akdeniz Üniversitesiyle yakında bir protokol imzalayacaklarını bildirdi.
- "Bu statükoyu önemli ölçüde kırabileceğimize inanıyoruz"
Maraş konusunda bilimsel verilere dayalı ve ülke menfaatine olacak şekilde hareket edilmesi gereğinin önemine işaret eden Özersay, "Biz artık Kıbrıs meselesinin kapsamlı çözümünü beklemek yerine, kapsamlı çözümden önce, uluslararası hukuk çerçevesinde atacağımız adımlarla bu statükoyu önemli ölçüde kırabileceğimize inanıyoruz. Bu statükonun en önemli sembollerinden kapalı Maraş'ın önündeki 'kapalı' kelimesini de kaldırabileceğimize inanıyoruz." ifadelerini kullandı.
Özersay, kapalı Maraş'a yönelik atılacak adımlarla ilgili verilecek kararın siyasi, hukuki ve diplomatik açıdan doğru olması gerektiğine işaret etti.
KKTC'nin eski Başbakanı ve Meclis Başkanı Sibel Siber, Demokrat Parti Genel Başkanı Fikri Ataoğlu ve Gazimağusa Belediye Başkanı İsmail Arter de toplantıda birer yaptı.
"Hukuki, Siyasi ve Ekonomik Yönleri ile Kapalı Maraş Açılımı Toplantısı" gün boyu devam edecek.
