Türkiye'nin milli insansız hava araçlarının (İHA) yerli uydu terminalleriyle kontrol edilmesini sağlayacak projede teslimatlar başladı. Ultra kompakt sistemler sayesinde, kara araçlarına ve nispeten daha küçük taktik İHA’lar Bayraktar TB2 ve Vestel Karayel’e de uydu haberleşme imkanı kazandırılacak.
Türkiye'de üretilen ve uydu haberleşme kabiliyetine ihtiyaç duyan İHA'larda kullanılabilecek yerli uydu terminali için önemli bir aşamaya geçildi.Haberleşmede uydu teknolojilerinin kullanılması her geçen gün artıyor. Uydu haberleşmesi ses, görüntü, multi-medya ve veri haberleşmesi başta olmak üzere televizyon yayıncılığında, GPS/navigasyon sistemlerinde ve meteorolojik ölçümlerde kullanılıyor.
2000’li yıllardan itibaren ise özellikle televizyon yayıncılığı uygulamalarına ilaveten askeri uygulamalarda mobil uydu haberleşmesi ve güvenli uydu haberleşmesi ihtiyacı ortaya çıktı. Bu uygulamaların hepsi zaman içerisinde yüksek bant genişliği ihtiyacını beraberinde getirdi. Uydular başlangıçta C ve Ku-Bant kullanırken, artan kapasite ihtiyacını karşılayabilmek için Ka-bant ve ötesi için uygulamalar gündeme geldi.
Türkiye'de de bu teknolojik trendlere paralel olarak 2000’li yıllardan itibaren yüksek kapasiteli uydulara, sadece C ve Ku-Bant’ta değil Ka-Bant ve ötesinde çalışan yerli ve milli sistemlere ihtiyaç duyuldu. Yakın zamana kadar yurt dışı kaynaklardan temin en sık tercih edilen yöntem iken bu dönemde özellikle askeri alanda kullanılabilecek uydu haberleşme sistemlerinin ithalatında karşılaşılan güçlükler yerli ve milli uydu haberleşme sistemlerinin geliştirilmesinin önceliklendirilmesine vesile oldu.
Bu noktada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının görevlendirmesiyle Türkiye'nin ihtiyaçlarının milli ve yerli olarak karşılanması amacıyla CTech Bilişim Teknolojileri AŞ çalışmalara başladı.
CTech geliştirdiği sistemlerin teknolojik trendlere uygun olarak her türlü hareketli platformda kullanılması ve güncel askeri tehditlere karşı güvenli olmasını önceliğine alarak çalışmalar yapıyor.
İlk etapta 2014'te ANKA-S Projesi kapsamında uydu modem sistemini geliştirmek üzere başlayan çalışma, 2017'de ilk yerli İHA uydu haberleşme terminalinin gerçekleştirilmesiyle devam etti. Halihazırda 2018'de Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) ile imzalanan sözleşmeye uygun olarak İHA’lar için geniş bant uydu haberleşme sistemleri üretimi sürdürülüyor.
Temmuz ayında ANKA-S için ilk teslimat gerçekleştirilirken yakın zamanda yapılan yeni teslimatla toplamda 15 hava terminali ve 2 MiniHUB, TUSAŞ'ın kullanımına sunuldu. Toplamda 40’a yakın hava terminali ve 10’dan fazla MiniHUB ile donatılmış mobil yer istasyonu ve 1 adet HUB sistemlerimizin teslimatları 2020-2021 içinde tamamlanacak.
İHA'lara uydudan kontrol kabiliyeti
İHA’lar üzerinde yer alan hava terminali ve yer kontrol sistemleri gereken tüm sistem bileşenlerini içerecek şekilde HUB, MiniHUB ve mobil yer istasyonundan oluşuyor.
CTech'in sunduğu geniş band çözümü, İHA’ların 20 Mbps’leri aşan hızlarda faydalı yük verisini yer kontrol istasyonuna aktarmasını sağlıyor.
Tamamen ölçeklenebilir yapıda olan bu sistem sayesinde istenirse tek bir İHA operasyonu istenirse de onlarcasının aynı anda icrası sağlanabiliyor.
Ku-bant ile başlayan bu çalışmalar, Ka-band ve yine Ku-band’da daha kompakt sistemler geliştirmek üzere devam ediyor. Bu yeni ve ultra kompakt sistemler sayesinde özellikle sadece telsiz ve LOS haberleşme kabiliyetine sahip tekerlekli ve zırhlı kara araçlarına ve nispeten daha küçük taktik İHA’lar Bayraktar TB2 ve Vestel Karayel’e uydu haberleşme imkanı kazandırılabilecek.
Yer kontrol istasyonlarının mobilitesi arttı
CTech ayrıca mobil yer istasyonu ihtiyacına TUSAŞ ile yeni yaklaşım getirdi.
Bu yaklaşım sayesinde sahada özel bir tekerlekli araca ihtiyaç duyan ağır, hantal mobil yer istasyonları; hem ağırlık hem de boyut olarak daha küçük "konuşlandırılabilir" yapıya getirildi ve güvenlik güçlerine önemli bir mobilite kabiliyeti sağlandı.
Geliştirilen konuşlandırılabilir/mobil uydu yer istasyonu muadillerine göre çok daha hafif ve küçük olmasına rağmen kullanılan 3,7 metre antenle muadilleri ile aynı yetenekleri sergileyebiliyor.
Bu sistem askeri uygulamalar yanında sınır güvenliği, acil yardım, mobil polis uygulamalarındaki ihtiyaçları da karşılayacak.
Kosova Savunma Bakanından ilgi
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in Türkiye'den insansız hava araçları (İHA) satın alma konusu ile çok yakından ilgilendiklerini belirtmesi Kosova medyasında geniş yankı uyandırdı. Geçen ay sonunda Türkiye’yi ziyaret ederek Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile bir araya gelen Kosova Savunma Bakanı Anton Quni konuyla ilgili ülke medyasında katıldığı bir programda açıklamalarda bulundu.
Türkiye temasları kapsamında Baykar Milli S/İHA Ar-Ge ve Üretim Tesisleri'ni de ziyaret eden Quni, Türkiye’nin Sırbistan'ı oldukça gelişmiş bir askeri teknoloji ile donattığı iddialarına cevaben, "Türkiye’nin Sırbistan’a Kosova’dan daha yakın olduğu yönündeki açıklamalara katılmıyorum." dedi. Quni, şöyle devam etti:
Türkiye'de devlet sübvansiyonlarına sahip olan ve Türk hükümetinin politikalarına göre yönetilen bazı şirketler var. Bu özel şirketler, aralarında Sırbistan’ın da olduğu diğer ülkelere hizmet sunma hakkına sahiptir.
