TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz başkanlığında, Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı kuruluşların 2023 Mali Bütçesini görüşmek üzere toplandı.
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, bakanlığın ve bağlı kuruluşların bütçe sunumunu yaptı.
"Tarım ve orman sektörünün yeni bir vizyonla geleceğe hazırlanması gerekiyor"
Bakan Kirişci, iklim değişikliği, nüfus artışı, jeopolitik riskler ve salgın hastalıklar gibi olguların, tarım ve gıdanın stratejik önemini daha da belirgin hale getirdiğini belirterek, "Toprağın, suyun ve çevrenin kıymetinin daha iyi anlaşıldığı günümüzde, tarım ve orman sektörünün yeni bir vizyonla geleceğe hazırlanması gerekmektedir" dedi.
Dünya nüfusunun 2050 yılında 10 milyar, Türkiye nüfusunun ise 100 milyonun üzerinde olmasının beklendiğini kaydeden Bakan Kirişci, bugüne kıyasla 2050'de yüzde 67 daha fazla tarımsal üretime, bu üretimi gerçekleştirebilmek için yüzde 65 daha fazla sulama suyuna ihtiyaç duyulacağına da dikkat çekti.
Tahıl koridorundan 9,3 milyon ton tahıl taşındı
Tarım ve orman faaliyetlerini ulusaldan küresele taşıma çabası içerisinde olduklarını belirten Bakan Kirişci şöyle konuştu:
"Bu çerçevede bu yıl 82 üst düzey uluslararası görüşme gerçekleştirdik. 10 ülke ile 13 anlaşma imzaladık. Rusya-Ukrayna savaşının, küresel gıda arzına olumsuz etkisi 22 Temmuz’da İstanbul’da yapılan anlaşmayla çözüme kavuşmuştu. 29 Ekim itibarıyla tahıl koridorundan 9,3 milyon ton tahıl taşınmış; bunun yüzde 61’i Avrupa, yüzde 26’sı Asya, yüzde 13’ü Afrika ülkelerine ulaştırılmıştır. Birleşmiş Milletler'in en az gelişmiş ülkeler kategorisinde yer alan ülkelere giden tahılın oranı ise sadece yüzde 5,9'dur. Ukrayna tahılının alıcıları, maalesef yoksul olmayan ülkelerdir."
Bakan Kirişci, Türkiye olarak, gıda sıkıntısı çeken ülkelerin daha fazla yararlanması şartıyla ilk dönemi 19 Kasım’da sona erecek olan ‘Tahıl Koridoru’nun ikinci 4 aylık dönemde de açık tutulmasını arzu ettiklerini dile getirerek, "Maalesef son yaşanan gelişmeyle Rusya’nın konu ile ilgili almış olduğu aksiyon, 'yeniden başa mı dönülüyor?' sorusunu gündeme getirmiştir" dedi.
"Mazot ve gübre destekleri öne çekildi"
Bakan Kirişci, bu yıldan itibaren tarımsal destekleme sistemini değiştirip, ödemeleri öne çektiklerini vurgulayarak, "Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı, hububat üreten çiftçilerimize, 2022 yılı üretim dönemine ait mazot ve gübre desteklerini, 2023 Mart ayı yerine, bu yıl içinde ödemeye başlayacağız. Bundan böyle söz konusu destekler çiftçilerimize nakit olarak verilmeyecek. Ziraat Bankası kartlarına yüklenecek. Başvurular internet ve mobil bankacılık da dahil olmak üzere bugün itibarıyla başladı" diye konuştu.
Bakan Kirişçi, ayrıca Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri'nin verdiği 100 bin TL tutarındaki faizsiz kredi miktarını 200 bin TL’ye çıkardıklarını, bunun 100 bin TL’lik kısmının yine ayni olarak sadece mazot ve gübre alımında kullanılmak üzere banka kartlarına yükleneceğini aktardı.
"En yüksek miktarda hububatı aldık"
Bu yıl, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) marifetiyle 1999 yılından beri en yüksek miktarda hububat aldıklarını aktaran Bakan Kirişci, "Çiftçimize 40,1 milyar TL ödedik. Alımı devam eden ürünlerle birlikte 55 milyar TL ödemiş olacağız. İlk kez bu yıl, buğday ve arpasını TMO’ya satan üreticilere, verilen diğer desteklere ilave olarak ton başına buğdayda bin TL, arpada ise 500 TL hububat alım primi verdik. Prim dahil, ton başına makarnalık buğdayda 7 bin 900 TL, ekmeklik sert buğdayda 7 bin 450 TL, arpada 6 bin 200 TL fiyat belirledik" ifadelerini kullandı.
Bakan Kirişci, sözleşmeli besicilik yapan üreticileri, kilogram başına 2,5 TL ile 5 TL arasında verimlilik primiyle destekleyeceklerini, diğer taraftan alım faaliyetleriyle besicilere katkı sağlamaya devam edeceklerini duyurdu.
Bakan Kirişci, Balıkesir’de dünyanın en büyük jeotermal ısıtmalı Tarıma Dayalı İhtisas OSB’sini kuracaklarını, sadece İzmir’de en az yüzde 75’i kadın emekçi olmak üzere 3 bin 500 yeni istihdam sağlayacaklarını kaydetti. Kirişci, "Çıkardığımız ‘Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanun’ ile yüksek verimli ve kaliteli tohum ıslah çalışmalarımızı hızlandırdık. Ayrıca üstün vasıflı hayvan ırkları geliştiriyoruz. Araştırma enstitülerimiz bünyesindeki 32 gen bankamızda 318 bin genetik materyali koruyoruz. Arazi Gen Bankalarımızda ise 107 türe ait 10 bin 55 canlı örneği koruyoruz" dedi.
Orman yangınlarıyla mücadele
Bakan Kirişci, orman yangınlarıyla mücadele kapsamında bakanlığın faaliyetlerine de değinerek, "Ülkemizin gurur kaynağı olan İHA’larımızı orman yangınlarıyla mücadelede kullanan Avrupa’da ilk ülke olduk. Bu yıl 10’u gece görev yapabilen 55 helikopter, 20 uçak, 8 İHA, bin 350 arazöz, 692 iş makinesi, 2 bin 270 ilk müdahale aracı ve en önemlisi 25 bin personel ve 110 bin gönüllüyle yangınla cansiperane mücadele ettik" ifadelerini kullandı.
İklim değişikliğine bağlı ani sel ve taşkınlarla mücadele etmek için yeni ve etkin bir bilgi yönetim sistemine geçtiklerini bildiren Bakan Kirişci, "Bu kapsamda, Taşkın Tahmin Erken Uyarı Merkezi’ni (TATUM) kurduk. Dünyanın en büyük su yapıları Türkiye’de inşa ediliyor. 275 metre gövde yüksekliğiyle kategorisinde ülkemizin en yüksek, dünyada ise 5’inci sırada olan Yusufeli Barajı’nın kasım ayı içerisinde su tutmaya başlayacağı bilgisini paylaşmak isterim. Dünyada ilk kez askıda boru sistemi ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yılda 75 milyon metreküp su iletiyoruz" diye aktardı.
"Tarım Orman Gençlik Konseyi kuracağız"
Bakan Kirişci, üretimde ve yönetimde gençliğin dinamizmi ve vizyonundan faydalanmak amacıyla Tarım Orman Gençlik Konseyi kuracaklarını da duyurdu.
Bakan Kirişci, bu yılın bütçe rakamlarına ilişkin, "2023 yılı bütçesi, geçtiğimiz yıla göre yüzde 106,9 artışla 133,7 milyar TL olarak teklif edilmiştir. Bu yıl, tarımsal desteklemeler bütçemizin yüzde 40,4’ünü oluşturmaktadır. Geçen yıla göre yüzde 109 artışla 54 milyar TL’ye ulaşacaktır" dedi.
Bakan Kirişci "Alın terine akıl terini katan çiftçimizin, özgüvenle üreten kadınımızın, bir dokunuşla kıtaları aşacak gencimizin, yeşilin, mavinin velhasıl Türkiye Yüzyılı’nın ilk bütçesi olacaktır" dedi.
