S-400 Triumf olarak adlandırılan S400 füzesi, orta menzilli hava savunma sistemi S-300'den geliştirilmiş yeni nesil Rus yapımı bir kısa-orta-uzun menzilli hava savunma füze sistemidir. S-400, 1979'da S-300'ün ortaya çıkmasından hemen sonra 1980'lerin başında o zamanki adıyla Almaz Merkezi Tasarım Bürosu tarafından (günümüzde Almaz Bilimsel Endüstriyel Şirketi) Sovyetler Birliği'nde geliştirilmeye başlanmış ve gelişim süreci SSCB'nin dağılması nedeniyle uzun bir evrim olmuştur.
S-400'ün S-300 sistemlerinden en önemli farkı daha fazla hedefi aynı anda takip edebilmesi ve gelişmiş elektronik karşı tedbirlere sahip olmasıdır. Ayrıca S-400'de kullanılan radarlar hafif radar izine sahip olan ve hayalet uçak tabir edilen hedefleri takip edebilme yeteneğine sahiptir.
S-400 füzesi özellikleri
S-400'ün kullandığı füzeler Rus Hava Kuvvetleri'nin mevcut hava savunma sistemlerini azaltma programına paralel olarak kısa, orta ve uzun menzillerde aynı anda kullanılabilecek değişik füzelerden seçilmiştir.
Orta menzilli 9M96 füzesi aktif radar güdümlü bir füze olup 120 km menzile sahiptir ve hedefi vurma kabiliyeti uçaklara karşı 1 üzerinden 0.9 ve insansız uçaklara karşı 0.8 olarak hesaplanmıştır. Bu füzenin bir üst türevi olan 48N6DM 30 Nisan 2004 tarihinde Kapustin Yar test merkezinde test edilmiştir.
Uzun menzilli yeni bir füze olan 40N6 400 km menzile sahiptir (MIM-104 Patriot ve S-300'ün iki katı) ve yarı aktif - aktif güdümle hedefe yönlendirilebilir. Bu füzenin hedefleri AWACS erken uyarı uçakları, sinyal karıştırıcı uçaklar ve balistik füzelerdir. Füzenin hızı olan 4.8 km/saniye (17280 km/saat) aynı hızda hareket eden hedefleri vurmasını sağlar.
S-400'ün radarları S-300 sisteminde kullanılan 64N6 ve 76N6 radarlarının gelişmiş bir türevi olan 96L6'dır. S-400 komuta merkezi aynı anda 6 bataryaya komut verebilir ve her batarya 12 fırlatma aracına komuta eden bir 96L6 radara sahiptir. Bu radarlar hayalet uçak tabir edilen hedefleri izleme ve bu hedeflere kilitlenme yeteneğine sahiptir. Gelecekte 96L6 radarların daha da geliştirilmesiyle 500-600 kilometreye kadar etkili olacakları düşünülmektedir.
S400 füzesi, Rusya'da 2009 senesi itibarıyla iki taburla konuşlandırılmıştır. 2011 yılında Moskova'nın kuzeyine iki tabur daha yerleştirilmiştir. (bir S-400 taburu minimum 8 fırlatıcı ve 32 füzeden oluşur). Rusya'nın uzak doğusunda ve Japonya'nın kuzeyindeki Kuril Adaları bölgesine de S-400 sistemleri yerleştirileceği açıklanmıştır.
Patriot füzesinin özellikleri
2000'li yıllara gelindiğinde PAC2'nin modernize çalışmaları devam etti ve taktik balistik füzelere karşı GEM/T ve seyir füzelerine karşı GEM/C modelleri geliştirildi. Azami uçuş süresi 170 saniye olan Patriot füzesi, Japonya'da Mitsubishi tarafından lisans altında üretiliyor. Füze bugün ABD ve Japonya dışında Almanya, Hollanda, İspanya, İsrail, Kuveyt, Suudi Arabistan, Tayvan ve Yunanistan tarafından kullanılıyor.
Standart bir Patriot bataryası; bir radar sistemi, komuta kontrol merkezi, bir jeneratör grubu ve her birinde 4 füze konuşlu 5 adet fırlatma biriminden oluşuyor. Fırlatmanın hedef doğrultusunda gerçekleştirilme zorunluluğu olması nedeniyle sistemin fırlatma rampalarının muhtemel hedef yönlerine tertiplendirilmesi gerekiyor.
Güvenlik kalkanı oluşturuyor
Silah Sistemleri ve Askeri Doktrin Uzmanı Sami Atalan, soruları yanıtlarken, Patriot füzelerinin, konuşlandırıldıkları bölgedeki radarlar sayesinde füze tehditlerini tespit ederek hedefine ulaşmadan onları havada imha etmeye yarayan bir güvenlik kalkanı oluşturduğunu söyledi.
PAC1 versiyonunun hantal ve eski versiyon olması nedeniyle artık çok kullanılmadığına işaret eden Atalan, onun yerine geliştirilen PAC2 füzelerinin, hem uçaklara hem de balistik füzelere karşı kullanılabildiğini kaydetti. Atalan, PAC3'ün az sayıda ülkede bulunduğunu ve tamamen balistik füzelere karşı geliştirildiğini belirterek, ''PAC3'ler uçakları vuramaz, menzili 20 kilometre. Ama hedefteki füzeyi çok daha erken algılayıp vurabiliyor'' dedi.
Patriot füze sisteminde yaklaşık 200 personelin ve 40 araçlık bir konvoyun görev aldığını ifade eden Atalan, Patriot füzesinin ortalama maliyetinin 1,5 milyon dolar olduğunu söyledi. Atalan, Türkiye'de Roketsan ve ASELSAN'ın da yeni jenerasyon Patriot füzelerinin bir çok kritik parçasını ürettiğini sözlerine ekledi.
