Semiha Berksoy kimdir? Google neden Doodle yaptı? sabah saatlerini en çok merak edilen konuları arasına girdi. Dünyanın en büyük arama motoru Google, bazı günlerin önemine istinaden Doodle'larhazırlamasıyla biliniyor. Google 24 Mayıs tarihini ise, Semiha Berksoy'a ayırdı. Şimdi Google açan pek çok vatandaş, Semiha Berksoy kimdir? Google neden Doodle yaptı? sorularına yanıt arıyor. Doodle'da "Semiha Berksoy'un 109. yaş günü" şeklinde bir metin bulunuyor. Cumhuriyet dönemi sanat tarihinin en önemli isimlerinin arasına bulunan Semiha Berksoy, İlk Türk kadın opera sanatçısı olarak tarihe geçmiştir. Haberimizde, Semiha Berksoy kimdir? Google neden Doodle yaptı? sorularına yanıt verdik.İşte, Semiha Berksoy'un hayatı ve hakkında merak edilenler...
Semiha Berksoy kimdir?
Semiha Berksoy 1910 yılında İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Berksoy, ilk Türk kadın opera sanatçısıdır. İstanbul Konservatuarı'nda ve Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail Atölyesi Resim ve Tiyatro Okulu'nda eğitim almıştır. Daha sonra devlet bursu ile Almanya'da Berlin Devlet Yüksek Müzik Akademisi Opera Bölümü'nde eğitim almış ve birinci olarak bitirmiştir.
Opera kariyerine 1934'te başlamış olan Semiha Berksoy Türkiye, Almanya ve Portekiz'de sahneye çıkmıştır. 1939'da Richard Strauss'un Ariadne Auf Naxos isimli operasındaki Ariadne rolü ile Avrupa'da sahne alan ilk Türk opera sanatçısı olmuştur. 1940'ta Türkiye'ye dönen Semiha Berksoy, Carl Ebert'in rejiliğinde Tosca ve Madame Butterfly operalarında oynamıştır. Ayrıca Deli Dolu ve Lüküs Hayat operetlerinde de görev almıştır.
1998'de Devlet Sanatçısı unvanı almıştır. 1999'da New York Lincoln Center'da Robert Wilson'ın The Days Before: Death, Destruction and Detroit III isimli operasında opera söylemiştir. 15 Ağustos 2004'te 94 yaşında vefat etmiş ve bir gün sonra İstanbul'da defnedilmiştir.
ROL ALDIĞI TİYATRO OYUNLARI
Bu Bir Rüyadır : Nâzım Hikmet - İstanbul Devlet Tiyatrosu - 2001
Keşanlı Ali Destanı : Haldun Taner - Engin Cezzar Gülriz Sururi Tiyatrosu - 1966
İstanbul Efendisi : Musahipzade Celal - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1965
Yatık Emine : Refik Halit KarayNazım Kurşunlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1965
Rüya Oyunu : August Strındberg - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1964
Dumanlıda Telaki Var : Nazım Kurşunlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1964
Çalıkuşu : Reşat Nuri GüntekinNecati Cumalı - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1962
Göç (oyun) : Cevat Fehmi Başkut - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
Macun Hokkası : Müsahipzade Celal - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
Lütfen Dokunmayın : Haldun Taner - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
Kanaviçe (oyun) : Turgut Özakman - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1960
Büyük Jüstinyen : Refik Erduran - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1960
Karayar Köprüsü : Redik Erduran - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1959
Felsefe Doktoru : Branislav Nušić - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1959
Tablodaki Adam : Cevat Fehmi Başkut - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1958
Cadı Kazanı : Arthur Miller - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1958
Dışardakiler : Haldun Taner - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1957
Korku (oyun) : Orhan Asena - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1956
Bu Gece Başka Gece : Reşat Nuri Güntekin - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1956
Dünkü Çocuk : Garson Kanin - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1955
Yaşlı Aile : Branislav Nušić - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
Çayhane : John Parick - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
Lady Frederick : W. Somerset Maugham - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1953
Elektira : Sofokles - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1952
Miras (oyun) : Augustus Goetz - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1951
Köşebaşı : Ahmet Kutsi Tecer - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1951
Semiha Berksoy'un hayatı
Daha ilkokul yıllarında hikâyeler yazar, yazdıklarımı resimlerdim. Şiirler okur, kendi kendime şarkılar söylerdim. Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail Atölyesi'nde resim eğitimi alarak resim yapmaya da başladım. Tiyatro eğitimi aldığım Darülbedayi Tiyatro Okulu'ndan sonra sesimi konservatuardaki, yani o zamanki adıyla Dar'ül Elhan'daki ilk şan hocası sopranı Nimet Vahit Hanıma dinlettim. Nimet Vahit Hanım'ın şan sınıfında benim ruhumu sürükleyen, bende alev haline gelen o sanat aşkıyla derslere başladım.
19 Haziran 1934 tarihinde Adnan Saygun'un bestelediği ilk Türk Operası "Özsoy'da" Ayşim rolünü oynadım. Ulu Anne rolünü öğretmenim soprano Nimet Vahit Hanım, Feridun rolünü bariton Nurullah Şevket Taşkıran oynuyordu. Dans ve koreografiyi Selma ve Azade Selim Sırrı üstlenmişlerdi. Koroyu Halil Bedii Yönetken yönetiyordu.
Berlin Yüksek Müzik Akademisi Opera bölümüne devlet bursu ile gönderildim. Öğrenciliğim devam ederken, 22 Haziran 1939'da Richard Strauss'un 75. Doğum Yılı Festivali'nde, Berlin Akademisi Eski Apollon Operasında, Richard Strauss'un Ariadne auf Naxos operasında, Ariadne rolüyle sahneye çıktım.
Nisan 1941'de Ankara'da profesyonel anlamda ilk opera gösterisi olan Tosca operasında Karl Ebert yönetiminde oynadım.
1999 yılında New York City Lincoln Center'da, Robert Wilson'un rejisörlüğünü yaptığı, Umberto Eco'nun eseri 'The Days Before. Death, Destruction and Detroit III' adlı oyunda, Tristan ve Isolde Operası'ndan, Isolde'nin, "Aşk Ölümü" aryasını söylediğimde 89 yaşında idim.
Benim ruhum çok canlı. Sanat aşkı var bende. Sürekli birşeyler yaratıyorum. Babamın konservatuvarı bırakmam için yazdığı mektubuna cevaben 18 yaşında yazdığım mektupta, 'benim ruhumu sürükleyen, bende alev haline geçen birşey var; o da sanat aşkıdır, bunu bilesiniz, ölsem de mezarımda selvi ağaçları söyler.' diyerek sanattan asla vazgeçmeyeceğimi vurguluyorum.
Hakikaten de bu yaşa geldim, hala vazgeçmiyorum. Sanatın yaşı yok, 90'da da, 9 yaşında da olur. Bu ruhi bir mesele. Ve bu aşk, merak beni genç ve enerjik tutuyor. Çünkü beni sevindiriyor. Aşık olmak da insanı sevindirir.
Semiha Berksoy'a dair merak edilenler...
Semiha Berksoy, 1946 yılında Ankara Devlet Operası'nın kurulmasında Carl Ebert ile birlikte görev almış ve Carl Ebert'in reji asistanı olarak görev yapmıştır.
Süreyya Operası'nda primadonna olarak sahneye çıktığı operetler
Emir
Çardaş Fürstin (Csárdásfürstin, Emmerich Kálmán)
Maskot (La Mascotte, Edmond Audran)
Leblebici Horhor Aga (Dikran Cuhaciyan, Tekfor Nalyan)
Semiha Berksoy ve Resim
Resimlerim hayatımı yansıtıyor.
Ne hissediyorsam onun resmini yapıyorum. Kiminde çocuk gibiyim, kiminde melek, kiminde şeytan... Melekliğim, karşılık beklemeden sevmemden geliyor. Sevince, melekleşiyorum, sevince çocuk saflığına kavuşuyorum... Şeytanlığım ise, sevdiğimi bırakıp gidebilmem. Sanatım için çekip giderim, gidebilirim... Bana şeytanlığı yaptıran sanat aşkı.
Semiha Berksoy'un eğitim hayatı
1939 Berlin Devlet Yüksek Müzik Akademisi Opera bölümü (birincilikle mezuniyet)
1929 Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail atölyesi ve Refik Epikman ile İsmail Hakkı Toygur Seramik Atölyesinde resim ve heykel çalışmaları
Dar'ül Elhan (bugünkü İstanbul Belediyesi Konservatuarı), Nimet Vahit'in Şan sınıfı
Darülbedayi tiyatro okulu
İstanbul Kız Lisesi
Kadıköy İlkokulu
RSS
