Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, TÜBİTAK, 30 Ekim 2020'de Ege Denizi'nde meydana gelen depremin ardından, Kuşadası Körfezi'ne karadan uzanan fayların depremselliğini araştırmak üzere kolları sıvadı. TÜBİTAK, Kovid-19 salgınında milli aşı ve ilaç geliştirme konusunda uyguladığı birlikte çalışma ve başarma yaklaşımını deprem çalışmalarında da harekete geçirdi.
Açıklamada görüşlerine yer verilen TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, ülkenin yetkin kurumlarının, akademisyenlerinin tek bir çatı altında toplandığına ve bu çatı altında tıpkı COVID-19 Türkiye Platformu'nda olduğu gibi, deprem konusunda da altyapıların, bilgi ve deneyimlerin paylaşılarak, Ege Denizi'ndeki depremlerin ve fay hatlarının karakteristiğinin araştırılacağını belirtti. Mandal, İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Türk Deniz Kuvvetleri Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı (SHOD) ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) koordinasyonunda, İstanbul Teknik Üniversitesinin (İTÜ) yürütücülüğünde "Kuşadası Körfezi İçindeki Fayların Depremselliğinin ve Aktif Tektonik Özelliklerinin Yüksek Çözünürlüklü Deniz Tabanı Ölçümleri ile Belirlenmesi Projesi"nin başlatıldığını bildirdi.
Projenin, Kuşadası Körfezi'ne karadan uzanan fayların karakterlerinin ve aktif tektonik özelliklerinin araştırılması için yüksek çözünürlüklü batimetrik ve jeofizik veri setlerinin toplanmasını, bu faylar üzerinde meydana gelmiş geçmiş depremlerin deniz tabanındaki jeolojik izlerinin tespit edilmesi için karot örneklerinin alınmasını hedeflediğini ifade eden Mandal, "Proje kapsamında icra edilecek ve yaklaşık 10 gün 24 saat üzerinden kesintisiz sürmesi planlanan 1. Deniz Araştırma Seferi, 31 Mayıs 2021'de gerçekleştirilecek. Çalışmaların batimetri ve jeofizik ölçümleri ağırlıklı bu ayağında, TÜBİTAK MAM Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü (ÇTÜE), DEU, İstanbul Üniversitesi (İT), İTÜ, ODTÜ, AFAD ve SHOD'dan 11 araştırmacı, TÜBİTAK MAM ÇTÜE'den 12 gemi mürettebatı yer almaktadır." bilgisini paylaştı.
"İlk milli deniz araştırma projesi"
Mandal, platform kapsamında gerçekleşecek projede Kuşadası çevresindeki aktif fayların yaratacağı deprem tehlikesinin ortaya konmasının hedeflendiğine dikkati çekerek, "İzmir yakın zamanda yıkıcı bir deprem yaşadı, çok sayıda vatandaşımızı depremde kaybettik. Sahadan gelecek ortak akıl, çaba, bilimsel araştırma ve yetkinlikle Ege Denizi'ndeki deprem risklerinin ortaya konulması büyük önem taşıyor. İzmir, topyekun ortaya konan bu çalışmanın pilot bölgesi olacak. Bu proje Ege Denizi'nde hem ulusal hem de uluslararası sularda tamamen ulusal destekle, ülkemiz araştırmacıları ve kurumları tarafından ortak yapılacak ilk milli deniz araştırma projesi olma özelliğine sahip. Bu yönüyle Türkiye'nin deprem alanında bilimsel altyapısının da gücünü gösterecek." değerlendirmesinde bulundu.
Mandal, elde edilen veriler ışığında birlikte çalışma ve başarma prensibiyle üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye'nin deniz araştırmaları alanında bilimsel yetkinliklerinin artırılmasının da platformun hedefleri arasında olduğunu vurguladı.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi, 10 gün kesintisiz görev yapacak
Kuşadası Körfezi İçindeki Fayların Depremselliğinin ve Aktif Tektonik Özelliklerinin Yüksek Çözünürlüklü Deniz Tabanı Ölçümleri ile Belirlenmesi Projesi kapsamında TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi, yarın İzmir Alsancak Limanı'ndan ayrılarak 10 gün boyunca 24 saat kesintisiz sürmesi planlanan 1. Deniz Araştırma Seferi'ne başlayacak.
Çalışmalarda batimetri ve jeofizik ölçümleri ağırlıklı ayağında, TÜBİTAK MAM ÇTÜE, Dokuz Eylül Üniversitesi, İT, İTÜ, ODTÜ, AFAD ve Türk Deniz Kuvvetleri Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığından 11 araştırmacı, TÜBİTAK MAM ÇTÜE'nden 12 gemi mürettebat yer alacak. Projeyle, Kuşadası Körfezi'ne karadan uzanan fayların karakterlerinin ve aktif tektonik özelliklerinin araştırılması için yüksek çözünürlüklü batimetrik ve jeofizik veri setlerinin toplanması, bu faylar üzerinde meydana gelmiş geçmiş depremlerin deniz tabanındaki jeolojik izlerinin tespit edilmesi için karot örneklerinin alınması hedefleniyor.
Birinci sefer sonucunda elde edilen verilerin değerlendirmesinden sonra daha kapsamlı ikinci sefer hazırlıklarına başlanacak. İlk seferde haritalanan fayların deprem üretme potansiyelleri detaylı bir şekilde tespit edilecek, ikinci seferle Kuşadası Körfezi'nin depremselliği aydınlatılmış olacak.
2 yıl sürecek projede, seferde yer alacak araştırmacıların yanı sıra proje ortağı kurumlardan 17 araştırmacı da projeye laboratuvarlardan katkı verecek. Bu şekilde toplamda 28 araştırmacı ve 12 gemi personeli olmak üzere 40 kişi projede yer alacak. Ayrıca gelecekte bu konuda yetkin araştırmacılar da projeye dahil olabilecek.
