19 Ağustos Dünya İnsani Yardım Günü vesilesiyle insani yardıma muhtaç ülke ve halklarının durumu bir kez daha gündeme geldi. Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisinin (OCHA) yayımladığı “Küresel İnsani Değerlendirme 2019” raporuna göre, ülkelerin kalkınma oranları artmasına karşın her 70 kişiden biri çatışma, afet, gıda güvensizliği, cinsel istismar, insan kaçakçılığı, zorla yerinde edilme gibi sebeplerle insani yardıma ihtiyaç duyuyor. Yardıma en çok ihtiyacı olan ülkeler sıralamasında ciddi insani kriz yaşayan Yemen başı çekerken, bu ülkeyi kriz, iç savaş, afet gibi durumlarla mücadele eden Suriye, Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC), Etiyopya, Nijerya ve Güney Sudan takip ediyor.
Toplanan para yarısına yetiyor
Rapora göre, 2011’den beri iç savaşın sürdüğü Suriye’de ihtiyaç duyulan insani yardım miktarı geçen yıl 3,36 milyar dolarken, bunun 2 milyar doları karşılandı. Çatışmaların yanı sıra kıtlığın da vurduğu Yemen’de gerekli miktar geçen yıl 2,96 milyar dolarken, karşılanan miktar 2,29 milyar dolar oldu. Siyasi krizin yaşandığı Sudan’da ihtiyaç 1,01 milyar dolarken, karşılanan miktar 603 milyon dolar seviyesinde kaldı. Bunun yanında, Güney Sudan’da ihtiyaç duyulan 1,72 milyar doların 1,03 milyar doları, Somali’de ihtiyaç olan 1,54 milyarın 796 milyon doları, Nijerya’da gerekli 1,05 milyar doların 677 milyon doları karşılanabildi. Salgın hastalıkların sardığı KDC geçen yıl 1,68 milyar dolar insani yardım ihtiyacının 733 milyon doları, Etiyopya’da ise 1,18 milyarın 635 milyon doları karşılandı. Geçen yıl gerekli olan insani yardım miktarı toplamda 24,88 milyar dolara ulaşırken, bunun sadece yaklaşık yüzde 56’sı karşılanabildi.
Yemen’de 24 milyon kişi muhtaç
Raporda, bu yıl ihtiyaç duyulan insani yardım miktarı ve karşılanma oranlarına ilişkin tahminlere de yer verildi. Buna göre, 42 ülkeden yardıma muhtaç kişi sayısının bu yıl 132 milyona çıkması, insani yardımlara ulaşabilen kişi sayısının ise 93 milyon seviyesinde olması bekleniyor. Bu sorunun en fazla yaşandığı ülkelere göre dağılıma bakıldığında Yemen’de 24 milyon, Suriye’de 13 milyon, KDC’de 12,8 milyon, Etiyopya’da 8 milyon, Güney Sudan’da 7,1 milyon, Nijerya’da 7,1 milyon, Irak’ta 6,7 milyon, Afganistan’da 6,3 milyon ve Sudan’da 5,5 milyon kişi insani yardıma muhtaç durumda bulunuyor. Raporda geçen yılın verilerinden yola çıkılarak yapılan tahminlere göre ise insani yardımların karşılanabilmesi amacıyla yaklaşık 21,9 milyar dolara ihtiyaç duyulacak. Söz konusu rakamın 4 milyar doları Yemen, 1,65 milyar doları KDC,1,50 milyar doları Güney Sudan, 1,08 milyar doları Somali, 1 milyar doları ise Sudan için ayrılacak.
AB ve ABD çok geride
Bunun yanında, İngiltere merkezli Kalkınma İnisiyatifleri Örgütü’nün “Küresel İnsani Yardım Raporu 2018” verilerine göre Türkiye, 2017’de 8,07 milyar dolar yardım ile dünyada en çok insani yardım yapan ülke konumuna yükseldi. Sıralamada Türkiye’yi 6,68 milyar dolar ile ABD, 2,99 milyar dolar ile Almanya ve 2,52 milyar dolar ile İngiltere izlerken, Avrupa Birliği (AB) kurumları 2,24 milyar dolar ile dördüncü sırada geldi. Türkiye, insani yardımların milli gelire oranı bağlamında yapılan sıralamada da yüzde 0,85 ile birinci gelirken, en yakın takipçileri Norveç ve Lüksemburg için bu oran sadece yüzde 0,17’de kaldı. ABD ise bu sıralamada yüzde 0,04 ile 19’uncu konumda yer aldı.
