Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dünkü Moskova ziyaretinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le birlikte Uluslararası Havacılık Fuarı MAKS-2019'u ziyaret etmiş ve Su-57 uçaklarını incelemişti.
İkilinin ortak basın toplantısında Putin, "Su-57 uçağı konusunda işbirliği yapabiliriz. Sadece satın alma için değil, ortak üretim için de görüşmeler yaptık" demişti.
Bugün yeni gelişmeler yaşandı
Rus haber ajansına konuşan Rusya'nın Federal Askeri-Teknik İşbirliği Servisi (FSVTS) Direktörü Dmitry Shugayev, Türkiye ile Rusya'nın Su-35 ve Su-57 tipi savaş uçağı konusunda teslimat görüşmeleri yaptığını açıkladı. Dünya gündemine düşen bu haber sonrası konunun uzmanlarına bu sözlerin uluslararası politikada ne anlama geldiğini sorduk.
Genelkurmay İstihbarat eski Başkanı İsmail Hakkı Pekin:
Dün ABD savunma Bakanlığı olumlu bir açıklama yaptı. F35’lerin 900 parçası Türkiye’de üretiliyor. 2020 yılına kadar da bu devam edecek. Bu açıklamalar aslında her şeyin ortada olduğunu gösteriyor. Dün Rusya’da verilen fotoğraf Türkiye – Rusya arasında stratejik bir müttefiklik olduğunu gördük. Sadece sahada değil birçok alanda beraber olduklarını gördük. İki ülkenin arasının bozulmayacağını gösterdi. Bu ABD’ye de mesaj. Biz alternatifsiz değiliz. Şimdi SU35 – SU57görüşmeleri devam ediyor. Bu gelir mi gelmez mi belli değil. Öyle kolay değil. Eğer Rus uçakları gelirse her şeyin değişmesi lazım. Tüm lojistik yeniden kurulacak. Onarım ve bakım için de keza. S400’ü alıyoruz 2020 Nisan’ından sonra işlemeye başlıyor.
Bu diplomatik hamlenin altı boş değil. Türkiye şu mesajı veriyor. Bundan sonra ABD düşünsün. Türkiye NATO üyesi ülke ama ABD Türkiye’ye ambargo uyguluyor. Bu işler bugünden yarına olacak iş değil ama bu uçakların Türkiye’ye gelmesiyle tüm hava kuvvetlerinin Türkiye’de lojistik merkezlerini yeniden kuracak. Ama unutulmamalı ki Türkiye'nin böyle bir gücü var.
Türkiye Gazetesi Ankara temsilcisi Batuhan Yaşar
Dün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seyahatinde bizde oradaydık. SU57’nin performansları etkileyiciydi. 10 yıl öncesine kadar Rusya’nın savunma sanayi kötü durumdaydı. Son 10 yılda inanılmaz bir hamle yaptılar. Tıpkı Türkiye gibi. Özellikle 15 Temmuz sonrasında projeler hız kazandı. Askıda olan bir F35 projesi var. ABD’nin nihai kararı vermesini bekliyor Türkiye. Cumhurbaşkanı Erdoğan bir iki güne kadar Trump’la bir görüşme gerçekleştirecek. Trump’a kalsa uçakları hemen verecek ama karşısında duran derin Amerika bunu engelliyor. Dün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Putin’e söylediği “ Bize satacağınız uçaklar bunlar mı?” diye sordu. Bu diplomatik bir hamledir. Hemen ardından akşam saatlerinde Pentagon bir açıklama yaptı: F35’le ilgili görüşmelerimiz devam ediyor. İlk kez alt perdeden bir açıklama oldu. SU57 konusu tabii ki değerlendirebilir ama Türkiye önce ABD’nin kararına bakacak. ABD, Türkiye’nin blöf yapmadığını da gördü. Cumhurbaşkanı Erdoğan terör 35 yıl daha Türkiye’nin başına bela olmasın diye Suriye’deki terörün temizleneceğini söylüyor. Bir de bence ABD, Türkiye’ye F35’leri verecek.
Sabah Gazetesi Dış Haberler Müdürü Bercan Tutar
Türkiye için bir tercih. Önceki gün F35’le ilgili ABD’nin yaptığı açıklamada bu işin bittiğini gösterdi. Erdoğan’la Putin’in görüşmesi ABD’ye alternatif olduğunu gösterdi. Bu ilişkiyi sabote etmek isteyen bir ABD var. Türkiye’yi NATO ekseninde tutma gayretinde ama artık bu mümkün değil. Türkiye için yeni bir denge artık. Bu Avrupa ve ABD’yle ilişkilerin sona ereceği anlamına gelmiyor. ABD’nin bir tercih yapması lazım. Terör örgütleriyle ilişkisini yeniden gözden geçirmesi lazım. Amerika’da birçok farklı ülkeyle bir arada iş yapabiliyor. Türkiye de yükselen bir güç olarak bunu yapması gayet normaldir.
Güvenlik uzmanı ve stratejist İbrahim Keleş
F35’ler SU35’lere göre çok daha iyi bir uçak. Çünkü F35 yeni nesil savaş uçağı. Su57’yle kıyaslarsak gerek menzili, gerek taşıyacağı yük daha hızlı. F35’lerin 2.1 MAK. SU57: 2.5 MAK. F35’lerin dikine iniş kalkış özelliği var.
Esas durum şu: Rusya’yla savunma sanayinden de yakınlaşması ABD ile ilişkileri nasıl etkileyecek? Ülkeler arasında alışveriş yapılabilir. Ama gücünü koz olarak kullanmak stratejik müttefikliğe aykırı. ABD silahı satıyor ama istediği gibi kullanmanızı istiyor. Türkiye’nin de böyle bir durumu olamaz. Siz tasarruf edemiyorsunuz. F35’ler İsrail’de de var. Eğer biz dost – düşman ayrımı yapamayacaksak İsrail uçakları bizi düşman olarak görürken biz onları dost olarak göreceğiz. Çünkü yazılım konusunda İsrail'e daha geniş yetkiler veriyor. Bu yüzden Türkiye'nin alternatif geliştirmesi çok yerinde bir hamle. (Haber7)
