Türkiye'nin havacılık motorlarındaki önde gelen şirketlerinden TUSAŞ Motor Sanayi AŞ (TEI), ilk milli turbofan motorunun fan iç mahfaza sistemini teslim aldı.
TEI'den yapılan açıklamada, şirketin, prototip imalat çalışmalarını sürdürdüğü TEI-TF6000 turbofan motoru için Sabancı Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren Tümleştirilmiş Üretim Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde (SU IMC) Kordsa firması tarafından üretilen, Türkiye'de ilk kez tasarlanıp geliştirilen ve kompozit malzemeden imal edilen fan iç mahfaza parçasını (Fan Duct Inner Case) teslim aldığı kaydedildi.
TEI-TF6000 turbofan motorunda kullanılacak fan iç mahfaza sisteminin, kompozit malzeme kullanımı sayesinde hafif bir motor tasarımına imkan tanıdığına işaret edilen açıklamada, kompozit malzemenin sağladığı yüksek mukavemet avantajı ile TEI'nin milli turbofan motorunda rekabetçi bir çözüm sunacağı ifade edildi.
Açıklamaya göre, teslim töreninde konuşan TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut F. Akşit, üretilen parçanın Türkiye'de bir ilk olduğunu belirterek, imalatında kullanılan kompozit malzemenin, epoksi gibi ana girdilerinin de yerli olduğunu bildirdi
Akşit, şunları kaydetti:
"TEI olarak projelerimizi yoğun şekilde sürdürüyoruz. İhtiyacımız olan bazı parçaları üniversite-sanayi işbirliğine güzel bir örnek olarak bu yöntem ile tedarik edebiliyoruz. Bu sayede merkezler de faaliyetlerine devam ediyorlar. Sonraki iş birliklerimizden biri de havacılık motorlarında kullanılan ön yatak çerçevesi kanatçıklarının (Front Bearing Structure Blade) kompozit malzemeden üretimi olabilir. Projeyi bir seneden daha kısa bir sürede başarıyla tamamlayan tüm ekiplere teşekkür ediyorum."
Törende söz alan Sabancı Üniversitesi Araştırma ve Geliştirmeden Sorumlu Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Yıldız ise "Eklemeli imalat konusunda TEI ile uzun süredir çalışıyoruz. Bu kapsamda son olarak kompozit malzemelerin havacılık sanayisinde de kullanılmasını sağlayan bir projeyi daha hayata geçirdik. Bu çalışma ile Türkiye'nin dünyada havacılık sektöründe söz sahibi olmasına katkı sağladığımız için gururluyuz. Bu projenin yanı sıra TEI ile işbirliklerimizi sürdürmeyi planlıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Turbofan motorlarda kompozit malzemeden fan iç mahfaza sistemi geliştirme projesine ilişkin protokol, SAHA EXPO 2022'de TEI ile Sabancı Üniversitesi arasında imzalanmıştı. Bu kapsamda, Türkiye'de bir turbofan motorunda ilk kez kullanılacak kompozit fan iç mahfaza sisteminin tasarımı, geliştirmesi ve imalatı başarıyla tamamlandı.
Kaynak: AA
