Fas'ın kuzeyinde Fes-Meknes arasında yer alan şehir, adını ülke tarihinde iz bırakan İdrisilerin kurucu lideri Mevlay İdris Zerhun'dan alıyor. Mevlay İdris tarafından bir dağın eteğinde iki tepeye kurulan şehrin yakınlarında Volubilis antik kentinin kalıntıları bulunuyor. Mevlay İdris'in mezarı da Zerhun'un merkezinde yer alıyor.
Şehrin, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Dünya Mirası Listesi'ne girmesi ve önemli turizm duraklarından biri olması hedefleniyor.
Zerhun'un kuruluşu
Zerhun'un tarihi üzerine araştırmalar yapan Abdulhak el-Behl, geçmişten bugüne şehrin önemine ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Şehrin kurucusu, ehlibeyit soyundan gelen Mevlay İdris'in Mekke yakınlarında 786 yılında meydana gelen Fah Savaşı'ndan sonra Mağrip'e göç ettiğini aktaran Behl, burada dönemin en büyük Amazig (Berberi) kabilesi Evrebe'nin lideri Abdülhamid el-Evrebe tarafından sıcak bir şekilde karşılandığını söyledi.
İdris'in orduyu birleştirmek için Evrebe kabilesinin liderinin kızı "Lalla Kenza" ile evlendiğini kaydeden Behl, "Fas'ta modern devlet anlayışıyla kurulan ilk Arap İslam devletinin arkasında Mevlay İdris vardı ve ordunun başına geçerek tüm gücünü bu bölgede İslam dinine hizmet etmeye adadı." dedi.
"Şehrin itibarını geri kazanmasını istiyoruz"
Behl, 2. Mevlay İdris tarafından Fes kentinin kurulmasıyla Zerhun'un etkinliğinin Fes'e kaydığını söyledi.
Bununla birlikte bugün Zerhun'un tarihi önemini koruduğunu belirten Behl, Fas'ta kraliyet ailesinin mensubu olduğu Alevi Hanedanlığı'nın bir geleneği olarak kral olan kişinin öncelikle Zerhun kentine gelerek Mevlay İdris'in kabrini ziyaret ettiğini aktardı.
Kral 6. Muhammed'in de tahta çıkmasının ardından İdris'in kabrini ziyaret ettiğini hatırlatan Behl, "Bu tarihi şehrin itibarını geri kazanmasını ve onu manevi turizm için bir başkent haline dönüştürmeyi istiyoruz." dedi.
Faslı araştırmacı, yılda yaklaşık 200 bin turistin ziyaret ettiği Volubilis antik kentine yakınlığının Zerhun'un bir turizm noktasına dönüşmesine olanak sağladığını belirtti.
Behl, Volubilis gibi Fas'ın ilk İslami başkenti Zerhun'un da dünya mirası listesine alınması için UNESCO'ya çağrıda bulundu.
Tarihi kent ve panayırlar
Dışarıdan bakıldığında küçük bir şehir görüntüsündeki Zerhun'un sokakları tarihin güzelliğini ve görkemini yansıtıyor.
Kentte Mevlay İdris'in kabrinin bitişiğinde geniş bir meydan yer alıyor. Burada farklı renk ve desenden sanat eserleri, geleneksel ve modern ürünler, baharatlar, hurma çeşitleri, mumlar, kuru incir ve zeytin satan dükkanlar sıralanıyor.
Kentte ayrıca kadim camiler başta olmak üzere tarihi mekanlar boy gösteriyor.
Kovid-19 salgınından önce Zerhun, 4 panayıra ev sahipliği yapıyordu.
Mevlay İdris'in Fas'a gelişinin yıl dönümü vesilesiyle her ağustosta düzenlenen panayırın yanı sıra eylül ayının ilk perşembesinde "Büyük Panayır "olarak bilinen etkinlikte kent Sufi tarikatların akınına uğruyor.
Eylülün ikinci perşembe günü tertip edilen Susse Panayırı'nda ise Agadir kenti yakınlarındaki Susse'den hac ziyareti için geliniyor. Kabileler Panayırı olarak anılan eylülün üçüncü perşembesi ise kente Berberi kabileleri geliyor.
Çeşitli gösterilerin, binicilik oyunlarının düzenlendiği panayırlarda kentin ticari faaliyetleri hayli hareketleniyor.
