İkinci el otomotiv pazarında 2021 yılında yaşanan durgunluk 'kontrollü normalleşme' ile Mart ayında yerini umuda bırakmıştı. Geri gelen hafta sonu kısıtlamaları ve sıfır araç üretiminde yaşanan yurtdışı kaynaklı tedarik sıkıntıları satışları ve fiyatları nasıl etkileyeceği merak konusu.
İkinci el araç fiyatlarında yukarı yönlü bir hareketin söz konusu olduğunu dile getiren DOD Satış Müdürü Erol Gündoğan, "Bu durumun temel nedeni kurlarda yaşanan artış. İthal araç fiyatlarının euro kuruna bağlı olması dolayısıyla sıfır araç fiyatlarında artış yaşanmaktadır. Sıfır araç fiyatlarındaki artış ikinci el piyasasına da yansıyor. Mart ayı sonu itibarıyla kur etkisini araç fiyatları üzerinde daha da fazla görmeye başlayacağız.
"Talep ve fiyat artışı devam edecek"
İkinci el araç fiyatını belirleyen unsurlardan bir diğeri de araç bulunabilirliğidir. Tabloyu genel olarak değerlendirdiğimizde sıfır araçlarda şu an için çok ciddi stok sorunu görünmese de çip krizine bağlı olarak üretimde yaşanan aksamalar ilerleyen günlerde bir arz sıkıntısı yaşanabileceğini gösteriyor. Sonuç olarak, kurun yükseldiği ve sıfır araçta arzın kısıldığı bir pazarda içinde bulunduğumuz dönemin yüksek borçlanma maliyetine rağmen bahar etkisi ve bayram dönemi gibi etmenlere de bağlı olarak talepte ve fiyatlarda artış seyri devam edecektir" dedi.
Kasım itibariyle düşüşe geçen satışların Mart ayında hissedilir şekilde arttığını belirten Gündoğan, "Kısıtlamalardaki artış temelde araç talebini düşürür ancak bireysel mobilite ihtiyaç her geçen gün artıyor. Tüketici toplu taşıma kullanma yerine kendi otomobili ile seyahat etmek istiyor. Hem bireysel mobilite ihtiyacı hem de fiyatlardaki yukarı yönlü hareketlilik, bahar dönemi ile birlikte talepte artışı getirecektir" değerlendirmesinde bulundu.
İkinci el araç almak için doğru bir zaman olduğunu söyleyen Gündoğan, "Daralan Aralık, Ocak ve Şubat ayları sebebiyle hala pazarda stok fazlası bulunmakta ve belirttiğimiz faktörlerin etkisi henüz araç fiyatları üzerine tam anlamıyla yansımış durumda değil" dedi.
"Önümüzdeki günlerde artış gelecek"
Bu günlerde bir fiyat artışı olmadığını belirten Otomerkezi.net CEO'su Muhammed Ali Karakaş, "Fakat yükselen kur, çip krizi, Süveyş kanalı kaynaklı tedarik sıkıntıları önümüzdeki günlerde artışı tetikleyecektir" dedi.
Satışlardaki kısıtlı artışın sebebinin baharın gelmesi ve bayram tatilinin yaklaşması olduğunu söyleyen Karakaş, "Daha çok cebinde nakit parası olan tüketici fiyatların artık düşmeyeceğine kanaat getirdi ve alım yapmaya başladı" değerlendirmesinde bulundu.
"Fiyat artışı yüzde 10'u geçmez"
Fiyatlarda kısa vadede bir artış beklemediklerini de söyleyen Karakaş, "Artış birçok etkene göre devam edebilir. Fakat kısa vadede çok yüksek artışlar beklemiyoruz. Öngörümüz, yüzde 10'u geçmeyecek artışlar yaşanması yönünde. Dün tekrar kısıtlamaların başlamış olması, artışı durduran bir etken diyebiliriz. Bu ve benzeri durumlar sürekli değişkenlik gösterdiğinden uzun vadede konuşmak yersiz olur" dedi.
"Herkes fiyatları borsa gibi takip ediyor"
Fiziksel olarak araçları görmeden almak istemeyenlerin sayısının yüzde 85'lerde olduğunu dile getiren Karakaş, yeniden gelen hafta sonu kısıtlamalarının satışları etkileyeceğini belirtti.
Karakaş, "Gerçek kullanıcı için yüzde 5 artmış, düşmüş önemsiz. Ancak otomobiller son dönemde yatırım aracı olarak görüldüğü için herkes fiyatları borsa gibi takip ediyor. Bu gerçek kullanıcıların sayısının ne kadar az olduğunu gösterir" dedi.
Mart ayıyla birlikte fiyatlardaki düşüşün duracağını ve talebin artacağını beklediklerini belirten Garenta ve ikinciyeni.com Genel Müdürü Emre Ayyıldız ise, "ikinciyeni.com web sitesi trafiği Şubat ayından Mart ayına yüzde 21 artarken, organik trafik yüzde 15 arttı. Site trafiğindeki bu artış organik talebin de arttığını gösteriyor" dedi.
"Her iki konuyu da yakından takip etmek gerekiyor"
Ayyıldız, "Kasım 2020’den Mart ayının başına kadar olan dönemde fiyatlarda yaklaşık yüzde 20 düşüş gözlenmişti. Yaklaşık dört buçuk aylık aranın ardından Mart ayının üçüncü ve dördüncü haftasında fiyatlarda yüzde 1’er artış gözlemledik. Bu artışta Covid-19 salgını kapsamında alınan önlemlerin ardından kademeli de olsa yaşanan normalleşme, yoğun aşılama süreci ve aynı zamanda bahar aylarının gelmesinin etkili olduğunu söyleyebiliriz. Bunun yanında, sıfır otomobil pazarında yaşanan stok ve çip sorunları da pazarda fiyat dalgalanmalarına neden oldu. Üretime ara veren yerli modellerin bazılarının fiyatlarında 10 gün içinde yaklaşık yüzde 5 artış gözlemlendi ve bu da ikinci ele olan talebi yeniden canlandırdı. Üretimdeki bu tip aksamalarda ikinci ele olan talebi ayrıca kuvvetlendiriyor. Faizlerin seyri ve döviz kurunun hangi seviyede stabil hale geleceği de ikinci el fiyatlarını etkileyen en önemli unsurlardır. Her iki konuyu da yakından takip etmek gerekiyor" değerlendirmesinde bulundu.
"Talepte ve fiyatta agresif bir artış yaşanabilir"
Yeniden gelen hafta sonu kısıtlamalarıyla talepte daralma yaşanabileceğini söyleyen Ayyıldız, "Ramazan Bayramı’ndan sonra normalleşme adımları aynı geçen yılın Haziran ayında olduğu gibi atılmaya başlanırsa, talepte ve fiyatta agresif bir artış yaşanabilir. Piyasada şu an beş aylık birikmiş bir talep var. Bunun alım talebi olarak gerçekleşeceğini düşünürsek fiyatlara da yukarı yönlü etkisi olacağını söyleyebiliriz" dedi.
Ayyıldız, Nisan sonunda kurlardaki artışla hem distribütör hem de üretici tarafında artan maliyetlerin önce sıfır otomobilleri sonrasında ise ikinci el otomobilleri etkileyeceğini belirtirken, "Otomobil satın almak isteyenler fiyat artışlarından etkilenmemek için içerisinde bulunduğumuz dönemi iyi değerlendirmeli" dedi.
Kaynak: NTV
