Asgari ücret zammında üçüncü tur görüşme, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu ev sahipliğinde geçtiğimiz perşembe günü yapıldı. Milyonlarca çalışanın merakla beklediği karar bu hafta yapılması planlanan 4'üncü toplantıda verilecek.
Yaklaşık 8 milyon çalışanın merakla beklediği asgari ücret görüşmeleri devam ediyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonunun ikinci toplantısı Türk-İş ev sahipliğinde yapıldı.
Toplantıların ardından işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden 5'er üyenin olduğu komisyon, yeni yılda geçerli olacak asgari ücret rakamını oy çokluğuyla belirleyecek.
Üçüncü toplantıda, Çalışma Genel Müdürlüğü ve Türkiye İstatistik Kurumu'ndan gelecek veri ve raporlar görüşüldü.
Toplantının ardından Önder, TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç ve Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.
Nurcan Önder, önceki yıllarda TÜİK'in Hacettepe Üniversitesinden aldığı verilere göre, ağır, orta ve hafif işlerde çalışanların tüketimlerinin hesapladığını anımsatarak, bu sene verileri alarak kendilerinin hesaplama yaptıklarını söyledi.
"Türk-İş ile TİSK arasında belli itirazları var"
Hacettepe Üniversitesince verilen parametrelerle rakamları bir araya getirip karşılaştırdıklarını anlatan Önder, şu bilgileri verdi:
"Bu, Hacettepe Üniversitesinin beslenme kalıplarına göre yapılan bir parametre, Komisyondan aldığımız onlarca parametreden biri. Bu rakamlara göre, Türk-İş ile TİSK arasında belli itirazları var. Türk-İş, 'Bu hesaplar kalori hesabına göre yapılıyor, bunların fiyatları fark ediyor, biz daha farklı kalıba göre daha farklı ücretler belirliyoruz.', TİSK ise 'İşçiler sadece ağır işlerde çalışmıyor, Türkiye ortalamasının alınması gerekiyor.' dedi. Buradaki parametreleri esas alarak belirli hesaplar yaptık. Eski formüle göre hesapladığımızda, 2 bin 979 ile 3 bin 567 lira arasında değişiyor. TİSK, bu rakamı ortalama 3 bin 100 lira olarak buluyor. Türk-İş, 'Daha farklı besin kaynakları ve ürünleri hesaba katarım, böylece bu rakam 3 bin 900 liranın altına düşmez.' dedi."
"Beklenen enflasyonu öneriyorduk, bu sefer gerçekleşen enflasyonu öneriyoruz"
İşçi ve işveren kesiminin bazı konularda mutabakat sağlarken, bazı hususlarda farklı görüşte olduğunu belirten Önder, şöyle konuştu:
"Özellikle işçi SGK primleri, vergi dilimleri, asgari ücret teşviki konusunda işçi ve işveren tarafı belirli konularda komisyon öneri sunmakta mutabık kaldı. TİSK, 'Beklenen enflasyonu öneriyorduk, bu sefer gerçekleşen enflasyonu öneriyoruz. Bunu esas alalım.' görüşünü dile getirdi. Türk-İş, 'Enflasyonun üzerine refah payı ilave edelim.' dedi. Bu konuda iki tarafın farklı görüşleri oldu. Bunları değerlendireceğiz, teknik çalışmalarımızı da yapacağız. Son toplantımızda, asgari ücretin ne olacağına karar vereceğiz."
"İşçi ve işveren olarak üç konuda mutabakata vardık"
TİSK Genel Sekreteri Koç da asgari ücret görüşmelerinin başından beri, çalışanları enflasyona karşı koruyacakları yönünde görüş bildirdiklerini anımsatarak, "Komisyonda, 3 bin 100 lira gibi resmi bir teklifimiz söz konusu değil. Umarım, dengeli, adil ve doğru bir asgari ücreti tespit ederiz. Çalışanları enflasyona karşı koruyacağız, onun üzerine müzakerelerimiz devam ediyor." dedi.
Toplantıda, Türk-İş ve TİSK heyetlerinin belirli konularda mutabakat sağladığını vurgulayan Koç, "Üç konuda mutabakata vardık. Bunlardan ilki, işverenlere sağlanan 5 puanlık işveren desteğinin çalışanlara da sağlanması. İkincisi, birinci vergi diliminin yıllık brüt asgari ücret rakamına çekilmesi, üçüncüsü ise 5 yıldır uygulanan asgari ücret işveren desteğinin toplu sözleşmeli yerlerde ilk yıl olduğu gibi yüzde 6, toplu sözleşme olmayan yerlerde yüzde 3 uygulanmasıdır." ifadelerini kullandı.
"Çalışanların gülümseyeceği bir asgari ücreti henüz bulamadık"
Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Irgat ise asgari ücret görüşmelerine, yaşanılan ekonomik süreçlerin dikkate alındığı, asgari ücretlilerin sıkıntıların giderilebileceği bir rakam belirleme ümidiyle başladıklarını söyledi.
Irgat, "İşverenlerle aynı noktada değiliz. İşveren kesimiyle uyuşmazlıklarımızı maalesef şu anda gideremedik. Dolayısıyla Komisyonun sağlıklı bir karar vermesi söz konusu olamadı. Türk-İş'in 3 bin 900 lira gibi bir talebi olmamıştır. Bu rakam kasım ayında bir kişinin yaşam maliyetidir." diye konuştu.
TÜİK'in açıkladığı enflasyon ile çarşı ve pazarın enflasyonu arasında büyük fark olduğunu ifade eden Irgat, şunları kaydetti:
"Yılbaşından beri Türk lirası döviz kurları karşısında yaklaşık yüzde 85 değer yitirdi. Son 1,5 ayda anormal şekilde artan enflasyon, insanların alım gücünün düşmesi, fiyatların değişmesi, dar gelirlileri daha da zora soktu. Biz çarşı ve pazar enflasyonu ve büyümeden de refah payı alacak oranda bir asgari ücretin tespitini bekliyoruz. Geldiğimiz noktada bunu sağlayamadık. Çalışanların gülümseyeceği, çalışanların refah seviyesinin artacağı bir asgari ücreti henüz bulamadık."
Asgari ücret nasıl belirleniyor?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5'er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor.
Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında dört kez toplanıyor. Bakanlıktaki ilk toplantının ardından Komisyon, işçi, işveren ev sahipliğindeki toplantıların ardından son toplantısını tekrar bakanlıkta yapıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor.
Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.