Kanun, malüllük, yaşlılık ve ölüm aylıklarına hak kazanmada belli bir prim ödeme gün sayısını koşul olarak aramaktadır. Prim ödeme gün sayısı; malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak geçen sürelere ait gün sayısını ifade etmektedir.
Sigortalıların prim ödeme gün sayılarını; zorunlu, isteğe bağlı sigorta, ihya edilen, birleştirilen, yurt içi ve yurt dışı borçlanma süreleri ile devir sandıklarına tabi geçen hizmetlere ait gün sayıları ile maden iş yerlerinin yer altı işlerinde geçen hizmetlerin 1/4’ü, fiili hizmet süresi zammı (FHSZ) ve başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan kadın sigortalıların çalışmalarının 1/4’ü oluşturmaktadır.
Kanunun yürürlük tarihinden önce, birden fazla Sosyal Güvenlik Kanunu'na tabi hizmeti olanlar;
farklı Sosyal Güvenlik Kanunlarına tabi hizmetlerin mülga 2829 Sayılı Kanun hükümlerine göre birleştirilmesi halinde, birleştirilen hizmetlerin başlangıç tarihi (malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortasına tabi çalışmalar) 4/1-(a) kapsamında aylığa hak kazanma koşullarının tespitinde sigortalılık süresinin başlangıcı olarak değerlendirilecektir.
Birden fazla sigortalılık haline tabi çalışması olup 2008/Ekim tarihinden sonra ilk defa 4/1-(b) kapsamında sigortalı olanların aylığa hak kazanma koşullarının tespitinde 4/1-(a) ve 4/1-(c) kapsamında geçen hizmetler; 4/1-(c) kapsamında aylığa hak kazanma koşullarının tespitinde ise 4/1-(a) ve 4/1-(b) kapsamında geçen hizmetler dikkate alınacak ve sigortalılık süresinin başlangıcı olarak değerlendirilecektir.
Borçlanmalar; Kanun'da hizmet borçlanması 41'inci ve geçici 7'nci maddelerde, borçlanmanın usul ve esasları ise Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 66'ncı maddesinde açıklanmıştır.
41'inci maddeye göre yapılacak borçlanmalarda, borçlandırılan sürenin Kanun'a göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreye ait olması halinde sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye gidilmek suretiyle tespit edilecektir.
Maden iş yerlerinin yer altı işlerinde geçen çalışmalar;
Kanun'un geçici 9'uncu maddesinin altıncı fıkrası gereğince; Kanun'un yürürlük tarihinden önce 506 Sayılı Kanun'un mülga hükümlerine göre sigortalı sayılanlardan, Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önce maden iş yerlerinin yer altı işlerinde çalışmaya başlayan sigortalıların, Kanun'un yürürlük tarihinden önce veya sonra bu işlerde geçen çalışmalarının en az 1800 gün olması halinde, bu çalışmalarının dörtte biri, toplam prim ödeme gün sayılarına ilave edilecektir.
Fiili hizmet süresi zammına (FHSZ) tabi çalışmalar;
Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları uygulamasında, hesaplanan FHSZ, sigortalının; Kanun'un 40'ıncı maddesinin ikinci fıkrasının (1) ila (9), (11), (12), (15), (16), (17), (18) ve (19) uncu bentlerine göre beş yılı, Kanun'un 40'ıncı maddesinin ikinci fıkrasının (13) ve (14) üncü bentlerine göre sekiz yılı, geçmemek üzere prim ödeme gün sayısına eklenecektir. Maddenin (10) numaralı bendinde prim ödeme gün sayısına yapılacak ilavede süre sınırlaması bulunmamaktadır. FHSZ, Kanun'un 40'ıncı ve geçici 7'nci maddesinde hüküm altına alınarak, buna ilişkin uygulama usul ve esasları, Fiili Hizmet Süresi Zammı Uygulamasının Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ve 22/2/2013 tarihli ve 2013/11 Sayılı Genelge ile talimatlandırılmış olup, malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları uygulamasında, FHSZ anılan Kanun ve ikincil mevzuat hükümleri doğrultusunda prim gün sayılarına ilave edilecektir.
