Akdeniz diyeti nedir?

Akdeniz diyeti temel olarak güney Avrupa ülkelerinin yeme alışkanlıklarına dayanmakta ve bitkiler, zeytinyağı, balık, kümes hayvanları, fasulye ve tahıllara ağırlık verilmektedir.

Tek bir Akdeniz diyeti yoktur ancak bu kavram ortak gıda türlerini ve sağlıklı alışkanlıkları, Girit, Yunanistan, İspanya, Güney Fransa, Portekiz ve İtalya da dahil olmak üzere birçok farklı bölgenin geleneklerinden bir araya getirmektedir.

Diyetin kesin faydalarını doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır, ancak trans yağlarda düşük olduğu ve rafine yağlardan ve yüksek oranda işlenmiş et ve yiyeceklerden arındırıldığı bilinmektedir. Bu maddeler obezite, diyabet, kanser ve kardiyovasküler hastalık gibi durumlarla ilişkilendirilmiştir.

Akdeniz diyeti nedir?

Akdeniz diyeti, yiyeceklerin bir dizi doğal, sağlıklı kaynaktan gelmesini sağlamanın bir yoludur.

Akdeniz diyeti şunlardan oluşur:

• Domates, lahana, brokoli, ıspanak, havuç, salatalık ve soğan gibi yüksek miktarda sebze

• Elma, muz, incir, hurma, üzüm ve kavun gibi taze meyveler.

• Badem, ceviz, ayçiçeği tohumu ve kaju gibi bakliyat, baklagiller, fındık ve tohumların yüksek tüketimi

• Tam buğday, yulaf, arpa, karabuğday, mısır ve kahverengi pirinç gibi tahıllar

• Zeytin, avokado ve avokado yağının yanı sıra diyet yağının ana kaynağı olan zeytinyağı

• Başlıca süt gıdaları olarak peynir ve yoğurt

• Tavuk, ördek, hindi, somon, sardalye ve istiridye gibi orta miktarda balık ve kümes hayvanı

• Tavuk, bıldırcın ve ördek yumurtası dahil yumurtalar

• Sınırlı miktarda kırmızı et ve tatlılar

• Ana içecek olarak su ve gazlı ve şekersiz içecekler içermez

Bitki besinlerine ve doğal kaynaklara odaklanma, Akdeniz diyetinin aşağıdaki gibi besinleri içerdiği anlamına gelir:

Sağlıklı yağlar: Akdeniz diyetinin doymuş yağda düşük, tekli doymamış yağda yüksek olduğu bilinmektedir. 

Lif: Diyet, sağlıklı sindirimi teşvik eden ve bağırsak kanseri ve kardiyovasküler hastalık riskini azalttığına inanılan lif bakımından yüksektir.

Yüksek vitamin ve mineral içeriği: Meyve ve sebzeler, vücuttaki süreçleri düzenleyen hayati vitaminler ve mineralleri sağlar. Ek olarak, yağsız etlerin varlığı, bitki gıdalarında bulunmayan B-12 gibi vitaminleri sağlar.

Düşük şeker: Diyet, örneğin taze meyvelerde eklenen şekerlerden ziyade doğaldır. Eklenen şeker, besin maddesi yararı olmayan kalorileri arttırır, diyabet ve yüksek tansiyon ile bağlantılıdır ve Akdeniz diyetinden yoksun işlenmiş gıdaların çoğunda bulunur.

Tek bir Akdeniz diyeti olmadığından, Akdeniz diyeti hakkında kesin bilgi vermek zordur. Bunun nedeni çeşitli kültürlerin ve bölgelerin dahil olmasıdır.

Faydaları

Akdeniz diyeti, özellikle bir kilo verme diyeti değildir, ancak kırmızı etleri, hayvansal yağları ve işlenmiş yiyecekleri kesmek kilo kaybına neden olabilir.

Diyetin tüketildiği bölgelerde daha düşük ölüm ve kalp hastalıkları oranları ve diğer faydalar vardır.

Kalp sağlığı

Akdeniz diyetinin kalp sağlığı üzerinde yararlı etkileri olduğu gösterilmiştir. Daha aktif bir yaşam tarzı gibi diğer faktörler etkili olsa da, kırmızı etlerdeki ve ilave şekerlerdeki azalma, düşük inme ve koroner kalp hastalığı insidansıyla ilişkilendirilmiştir. Araştırmalar bunu Akdeniz diyetinde bulunan tekli doymamış yağlara ve meyve ve sebzelere odaklanmaya koyuyor.

Bunların kandaki "iyi kolesterol" veya yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) konsantrasyonunu ve fonksiyonunu arttırdığı söylenir. HDL, kolesterolü dengeler ve kalbin savunmasında çalışmasını sağlar.

Hastalıklara karşı koruma

Çalışmalar, insanların diyetlerine bağlı olarak bazı hastalıkların gelişmesinin sağlık risklerini karşılaştırdı. Akdeniz diyeti uygulayanlar, Amerikan veya Kuzey Avrupa diyeti olanlarla karşılaştırıldı. Sonuçlar, Akdeniz beslenme alışkanlıklarının, özellikle bir genin iki kopyasını taşıyorsa, daha yüksek felç riskine yol açabilecek belirli bir genetik mutasyonu engellemeye yardımcı olduğunu göstermektedir.

Şeker hastalığı

Akdeniz diyeti, insanların tip 2 diyabetten korunmasına ve glisemik kontrolün iyileştirilmesine yardımcı olabilir.

Bazı çalışmalar Akdeniz diyeti izleyenlerin glikoz seviyelerinin düşük olduğunu göstermiştir.