BioNTech aşılarının bildirilen yan etkileri çoğunlukla hafif ila orta şiddette ve kısa süreli olmuştur. Bunlar şunları içerir: ateş, yorgunluk, baş ağrısı, kas ağrısı, titreme, ishal ve enjeksiyon bölgesinde ağrı. Aşıyı takiben bu yan etkilerden herhangi birinin oluşma olasılığı, spesifik BioNTech gibi koronavirüs aşısına göre farklılık gösterir. Peki BioNTech aşısının ortak yan etkileri nelerdir? BioNTech aşısı kimin, kaç doz yapılıyor, yan etkileri ne kadar sürer?
Koronavirüs aşılarında yaygın olarak görülen yan etkiler aşılama sonrası kendilerini hasta gibi hisseden vatandaşları endişelendiriyor. Düşük dereceli ateş veya kas ağrıları gibi hafif ila orta dereceli yan etkiler normaldir ve alarm için bir neden değildir: bunlar vücudun bağışıklık sisteminin aşıya, özellikle antijene (bir bağışıklık tepkisi) ve virüsle savaşmak için hazırlanıyor.
Prof. Dr. Kara, Türkiye'de uygulanan inaktif ve mRNA Kovid-19 aşılarında şişlik, kızarıklık, ağrı gibi yan etkiler oluştuğunu belirterek, "Hem ülkemiz hem de dünyadaki verilerle bunların hiç birinin kalıcı olmadığını, birkaç gün içinde geçtiğini görüyoruz." ifadelerini kullanmıştı. Sağlık Bakanlığı'nın Kovid-19 aşının yan etkileri ile ilgili yer verdiği bilgilere göre, nadir de olsa alerjik reaksiyonların olabileceği bildirildi.
KORONAVİRÜS AŞISININ YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Sağlık Bakanlığı Kovid-19 aşının yan etkilerini resmi internet adresinden paylaştı. Bugüne kadar KOVID-19 aşılarına yönelik gerek yürütülen klinik çalışmalarda gerekse mevcut aşı uygulamalarında ciddi yan etkilere rastlanmamıştır. Aşılama sonrasında görülen yan etkiler sıklıkla hafiftir.
Bunlar; yorgunluk, baş ağrısı, ateş, titreme, kas/eklem ağrısı, kusma, ishal, aşı uygulanan bölgede ağrı, kızarıklık, şişlik gibi hafif yan etkilerdir. Ancak nadir de olsa alerjik reaksiyonların olabileceği göz ardı edilmeden aşı uygulamasından sonra bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması ve hekime yakın zamanda aşı olunduğu bilgisinin iletilmesi unutulmamalıdır.
BİONTECH İKİNCİ DOZ KAÇ GÜN SONRA OLUNMALI?
Aşılama öncesinde imzalanan ve bir nüshası aşılanan kişide kalan onam formunda BioNTech aşısı ikinci dozunun 28 gün sonra yapılacağı belirtiliyor.
Biontech aşısı 2 doz halinde uygulanıyor. İkinci doz randevusu ilk doz uygulamasının ardından sağlık personeli tarafından oluşturuluyor ya da isteyenler kendi randevularını kendileri alabiliyor. İkinci doz randevu bilgileri yine kısa mesaj yolu ile iletiliyor.
BIONTECH AŞISI YAN ETKİLERİ NE ZAMAN GEÇER?
Koronavirüs aşılarında yaygın olarak görülen yan etkiler merak konusu oldu. Türkiye'de uygulanan inaktif ve mRNA Kovid-19 aşılarında şişlik, kızarıklık, ağrı gibi yan etkiler oluştuğu uzmanlarca belirtiliyor
BioNTech aşısı 2'nci dozunda yan etki görülme ihtimali daha yüksek. Uzmanlar, 2. dozlarda yan etkilerin birinci doza göre daha fazla görülmesi normal olduğunu ama bu yan etkilerin insanları korkutmaması gerektiği konusunda hemfikirler.
ABD'de yapılan yeni bir araştırmada da özellikle mRNA aşılarında ikinci dozdan sonra yan etkilerin daha yoğun hissedildiği belirlendi.
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın vatandaşlara şu an iki aşıdan birini yaptırabileceklerine yönelik seçenek sunduğunu belirtti. Her iki aşı üzerine üniversitede yaptıkları klinik gözlemlere ilişkin değerlendirmelerde bulundu:
"Klinik gözlemlerimize göre, eğer alerjik bünyeniz varsa mRNA aşısı yerine tercihiniz varsa alerjik bünyelerde daha az yan etki yapan inaktif aşı olan Sinovac aşısını yaptırabilirsiniz. Çünkü, çalışmalarda sadece BioNTech değil diğer mRNA aşılarının daha çok reaksiyon yaptığı gözlendi. Ayrıca, mRNA aşıları, inaktif aşılara göre daha güçlü bağışıklık yanıtı yapıyor, immün sistem üzerine uyarıcı etkisi daha fazla olduğu için. Dolayısıyla, bağışıklık yanıtı zayıf olabilecek bünyeye sahip olanlar, mRNA aşısını tercih edebilir. Bunlar kim dersek, obezitesi bulunanlar, böbrek yetmezliği, şeker hastalığı olanlar, kanser tedavisi görenler veya çeşitli hastalıkları nedeniyle bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar, eğer seçenekleri varsa mRNA aşısı olan BioNTech aşısını tercih edebilirler. Ancak yine onlarda da inaktif aşısının çalıştığını, işe yaradığını söylememiz lazım. mRNA aşıları tek dozdan bir hafta sonrasından itibaren bağışıklık oluşturmaya başlıyor, inaktif aşılar ise ancak ikinci dozdan 15 gün sonra belirgin bağışıklık oluşturuyor."
Balık, kanser tedavi tamamlanmış olanların tedavileri bittiğinden bağışıklık sistemlerinin toparlanmış olacağını belirterek, "Dolayısıyla bu kişiler için iki aşı arasında bir farklılık görülmez." dedi.
Prof. Dr. Balık, "İleri yaştaki kişilerde de mRNA aşıları, daha etkin görülüyor ama onlarda bazı yan etki ihtimali daha fazla oluyor." diye konuştu.
İki aşıyı yan etkileri açısından değerlendiren Balık, şunları söyledi:
"BioNTech aşısı, yan etki olarak daha fazla kendini gösteriyor. Bunlar, aşı yerinde ağrı, şişlik, ateş, vücut kırgınlığı gibi belirtiler BioNTech aşısında daha fazla görülüyor ama bunların hiçbiri risk oluşturmuyor, kişiyi ağır hastalık geçirme ve ölüm riskinden koruyor. İnaktif olan Sinovac aşısında ise bu tip yan etkiler ya olmuyor ya daha az gözüküyor."
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, aşıdan sonra oluşacak yan etkilere ilişkin DHA'ya değerlendirmede bulundu. Savaşçı, "Ben koronavirüs aşısı yaptırdım; bu Sinovac, BioNTech, Sputnik V de olabilir. Aşı yaptırdıktan sonra o gece akşamında hafif bir kol ağrısı, baş ağrısı, halsizlik, özellikle BioNTech aşısından sonra biraz daha yoğun kas, eklem ağrıları, bulantı halsizlik biraz fazla olmakta. Bazı kişilerde ilk dozdan sonra, bazılarında da genel olarak ikinci dozdan sonra biraz daha ağır belirtiler olabilir. Özellikle BioNTech aşısında mRNA aşısı olduğu için vücudun daha fazla antikor oluşturma çabası ile ne yazık ki yan etkiler biraz daha fazla görülüyor. Dolayısıyla kişi yan etkileri bilsin; ama bunun dışında özellikle 38 derecenin üstünde ateş, şiddetli boğaz ağrısı, öksürük, baş ağrısı geçmiyorsa, koku, tat kaybı, ishal geliştiyse, eklem ağrıları 2 güne rağmen geçmemişse bu kişi koronavirüs de kapmış olabilir. Çünkü bu kişiler aşı yaptırmak için sağlık ocaklarına, sağlık kuruluşlarına gidiyorlar, yoğun bir ortama giriyorlar. Burada ya da iş ortamında virüsü kapmış olabilirler. Aşının yan etkilerini iyi irdelemek lazım. Her aşı yan etkisi virüs olmayabilir; ama sorgulamak lazım" diye konuştu.
Doç .Dr. Savaşçı, aşıya bağlı koronavirüs kapmanın mümkün olmadığını belirterek, "Ne yazık ki bizim sahada gördüğümüz belirtiler aşı yaptırdıktan 3-5 gün sonra koronavirüs belirtileri gösterip testi pozitif çıkan vatandaşlarımız mevcut. Dolayısıyla kendi şikayetlerini iyi gözlemlemeleri gerekiyor. Şunun altını özellikle çizeyim; bu aşılar hiçbir şekilde canlı aşı olmadığı için aşıya bağlı koronavirüs kapma, hasta olma ihtimali yok. 'Ben aşı yaptırdım koronavirüs mü oldum' diye asla düşünmesinler. BioNTech aşısında biraz daha fazla yan etki görülüyor; ama kişi 2 gün üzerinde şikayetleri giderek artıyorsa ateş, halsizlik, eklem ağrıları daha belirgin oluyorsa koku, tat kaybı, sırt, göğüs ağrısı, ishal herhangi birisi bu tabloya ekleniyorsa o zaman mutlaka PCR testi yaptırması gerekiyor" ifadesini kullandı.
BİONTECH AŞISI YÜZDE KAÇ ETKİLİ?
ABD'li ilaç fırması Pfizer ile BioNTech'in aşısının üçüncü aşama klinik denemelerinin sonuçlarında yüzde 95 oranında koruma sağlandığını duyurdu.
65 YAŞ ÜSTÜ YETİŞLKİNLERDE ETKİNLİK YÜZDE 94
Dünya koronavirüs salgını ile mücadele ederken, bir yandan da aşı çalışmaları sürüyor. ABD'li ilaç firması Pfizer, yaptığı açıklamada, Covid-19 aşısının son aşamasının nihai sonuçlarının %95 etkili olduğunu gösterdiğini ve gerekli iki aylık güvenlik verilerine sahip olduklarını açıkladı.Pfizer tarafından yapılan açıklamada, Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından aşıya birkaç gün içinde acil kullanım onayı vereceği belirtildi.
İlaç üreticisi, Alman ortağı BioNTech ile geliştirilen aşının etkinliğinin yaş ve diğer veriler arasında tutarlı olduğunu ve önemli yan etkilerin olmadığını belirtti. Pfizer bu durumun aşılamanın dünya çapında yaygın olarak uygulanabileceğinin bir işareti olduğunu söyledi. Virüsten özellikle risk altında olan 65 yaş üstü yetişkinlerde etkililik % 94'ün üzerinde olduğu ifade edilmişti. Öte yandan, açıklamada aşının yan etkilerin çoğunlukla hafif ila orta derecede olduğunu ve hızla ortadan kalktığını söylendi. Aşılananların % 2'sinden fazlasını etkileyen tek ciddi yan etki, ikinci dozdan sonra alıcıların %3,7'sini etkileyen yorgunluk olduğu belirtildi.
