Çölyak hastalığı, buğday, arpa, çavdar ve bazen yulafta bulunan bir glüten proteini olan gliadine bağışıklık reaksiyonundan kaynaklanan kronik bir sindirim bozukluğudur. İnce bağırsağın iç astarının iltihaplanması ve tahribatını içerir ve minerallerin ve besin maddelerinin bozulmasına yol açabilir.
Belirtileri kronik ishal, kilo kaybı ve yorgunluk içerebilir. Bazı durumlarda, tek belirti anemidir ve çölyak hastalığı yaşamın ilerleyen zamanlarına kadar teşhis edilemez.
Çölyak hastalığı, insanların glütene karşı toleranssız olmalarına neden olan otoimmün bir hastalıktır. Uzun vadeli etkiler anemi ve yetersiz beslenmeyi içerir. Tek etkili tedavi glutensiz bir diyettir. Bir glütensiz diyet sadece glütene alerjisi veya hoşgörüsüzlüğü olan insanlar için tavsiye edilir.
Çölyak belirtileri
Çölyak hastalığı kalıcı bir hastalıktır. Belirtiler hafif ila şiddetli arasında, zaman içinde ve bireyler arasında değişebilir. Bazı kimselerde semptom olmayabilir veya belirtiler daha sonra yaşamda ortaya çıkmayabilir.
Çölyak hastalığının bazı yaygın belirtileri şunlardır:
-
Karın krampları, ishal, gaz, bulantı ve kusma ve şişkinlik gibi gastrointestinal semptomlar
-
İçinde aşırı yağ bulunan kötü kokulu dışkı
-
Kemik ve eklem ağrısı
-
Depresyon, sinirlilik ve panik atak
-
Zayıflık ve yorgunluk
-
Kolay morarma ve burun kanaması
-
Sıvı tutma
-
Kısırlık
-
Sürekli açlık
-
Demir eksikliği anemisi
-
B12, D ve K vitaminleri eksikliği de dahil olmak üzere yetersiz beslenme ve beslenme yetersizlikleri
-
Ağız yaraları ve diş renk değişikliği
-
Kas kaybı, kas güçsüzlüğü ve kas krampları
-
Bacaklarda ve ayaklarda karıncalanmaya yol açan sinir hasarı
-
Dışkıda veya idrarda kan
-
Migren baş ağrıları
-
Bazı insanlar dermatit herpetiformis (DH) olarak bilinen bir tür deri döküntüsü geliştirir. Kırmızı, kabarık lekeler dirsekleri, dizleri, omuzları, kalçaları ve yüzü etkileyebilir.
Çölyak hastalığı, emilim bozukluğuna ve yetersiz beslenmeye, kalın bağırsakta hasara ve diğer organlarda hafif hasarlara neden olabilir.
Hafif semptomları olan birçok yetişkin, şişkinlik, abdominal distansiyon ve aşırı gaz gibi yorgunluk ve anemi veya muhtemelen sadece belirsiz karın rahatsızlığı yaşar. Bazı insanlar net bir hastalık belirtisine sahip değildir, genel olarak hasta olma hissi vermez.
Semptomlardaki değişiklikler şunlara bağlı olabilir:
Bir kişinin emzirildiği süre, çölyak belirtileri daha uzun süre emzirilenlerde ortaya çıkma eğilimindedir.
-
Tüketilen glüten miktarı
-
Bir kişinin gluteni yemeye başlama yaşı
-
İnce bağırsaklara zarar seviyesi
-
Bir araştırmaya göre, çölyak hastalığı olan kişilerde nöropati riski daha yüksek olabilir.
-
Stres ve anksiyete belirtileri beraberinde getirebilir.
-
Bebeklerde ve çocuklarda belirtiler
-
Çocuklarda ve bebeklerde, ishal, huzursuzluk veya gecikmiş gelişme gibi bağırsak problemleri olabilir. Zamanla, çocuklar kilo kaybı, diş minesinde hasar ve gecikmiş ergenlik yaşayabilir.
