Dünya Sağlık Örgütü'nden alınan bilgilere göre, depresyon dünyadaki en yaygın hastalık ve engellilik nedenidir. Depresyon, kadınlar arasında erkeklerden daha yaygın görünüyor.Belirtiler arasında neşe eksikliği ve insana mutluluk getiren şeylere duyulan ilginin azalması sayılabilir.Ölüm gibi dramatik olaylar, genellikle depresyonun özelliklerinden ayırt edilebilenruh hali değişikliklerini üretir.Depresyonun nedenleri tam olarak bilinememektedir ancak genetik, biyolojik, çevresel ve psikososyal faktörlerin karmaşık bir birleşimi olması muhtemeldir.
Depresyon teşhisi nasıl koyulur?
Teşhis akıl sağlığı uzmanından alınan bir konsültasyon ile başlar.Depresyon,devam eden düşük bir ruh hali ve üzüntü ve ilgi kaybı hissi ile karakterize bir duygudurum bozukluğudur. Yaklaşık 6 ila 8 ay süren, kalıcı bir sorundur.
Depresyon teşhisi için bir doktora veya ruh sağlığı uzmanına danışılmasıyla başlar. Farklı depresyon nedenlerini dışlamak, doğru bir ayırıcı tanı sağlamak ve güvenli ve etkili bir tedavi sağlamak için bir sağlık uzmanından yardım almak önemlidir. Doktora yapılan ziyaretin sebebi,fiziksel nedenleri ve bir arada varolan koşulları kontrol etmek için fizik muayene olabilir.
Bazı anketler, doktorlara depresyon şiddetini değerlendirmede yardımcı olur. Örnek olarak, Hamilton depresyon derecelendirme ölçeği, 21 sorudan oluşur ve sonuç puanları durumun ciddiyetini açıklar. Hamilton ölçeği, dünyada klinisyenler için depresyon değerlendirmede en yaygın kullanılan değerlendirme araçlarından biridir.
Hangi durumlar depresyon sınıfında değildir?
Depresyon, insanların normal yaşamın bir parçası olarak yaşadığı ruh halindeki dalgalanmalardan farklıdır. Günlük yaşamın zorluklarına geçici duygusal tepkiler, depresyon oluşturmaz. Aynı şekilde, yakın birinin ölümünden kaynaklanan keder hissi bile devam etmezse kendi başına bir depresyon değildir. Bununla birlikte, depresyon yok olma ile ilgili olabilir - depresyon bir kaybı takip ettiğinde, psikologlar buna "karmaşık bir yokluk" diyorlar.
Depresyon belirti ve bulguları
Önceden zevk alınan aktivitelere olan ilgi ya da azalmış zevk
Cinsel istek kaybı
Kasıtsız kilo kaybı (diyet olmadan) veya iştahsızlık
Uykusuzluk (uyku zorluğu) veya hipersomni (aşırı uyku)
Psikomotor ajitasyon, örneğin, huzursuzluk
Gecikmiş psikomotor becerileri, örneğin yavaş hareket ve konuşma
Yorgunluk veya enerji kaybı
Değersizlik veya suçluluk duygusu
Düşünme, konsantrasyon zorluğu ya da karar verme becerisinin bozulması
Tekrarlayan ölüm veya intihar düşünceleri veya intihar girişimi
Depresyon nedenleri
Depresyonun nedenleri tam olarak bilinememektedir ve tek bir kaynağa bağlı olmayabilir. Depresyon, aşağıdaki faktörlerin karmaşık bir kombinasyonundan kaynaklanıyor olabilir:
Genetik
Biyolojik - nörotransmitter seviyelerindeki değişiklikler
Çevre
Psikolojik ve sosyal (psikososyal)
Bazı insanlar diğerlerinden daha yüksek depresyon riski altındadır; risk faktörleri şunları içerir:
Günlük yaşam olayları: Bunlara; boşanma, işle ilgili konular, arkadaşlarınızla ve ailenizle ilişkiler, finansal problemler, tıbbi kaygılar veya akut stres dahildir.
Kişilik: Başa çıkma stratejileri daha az başarılı olan veya geçmiş yaşam travması olanlar daha fazla risk altındadır.
Genetik faktörler: Geçmiş dönemde depresyon geçirmiş, ya da hala yaşamakta olan birinci derece akrabalara sahip olmak riski arttırır.
Çocukluk çağı travması
Bazı reçeteli ilaçlar: Bunlar arasında kortikosteroidler, bazı beta blokerleri, interferon ve diğer reçeteli ilaçlar bulunur.
Geçmişte baş yaralanması
Bir ana depresyon dönemi geçirmiş olmak: Bu, bir sonraki riskini arttırır.
Kronik ağrı sendromları: Bu ve diyabet, kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve kardiyovasküler hastalık gibi diğer kronik durumlar, depresyonu daha muhtemel hale getirir.
Depresyon tedavisi
Danışmanlık veya terapi bir kişinin depresyon semptomlarını yönetmesine yardımcı olabilir.
Depresyon tedavi edilebilir bir ruhsal hastalıktır. Depresyon yönetiminin üç bileşeni vardır:
Pratik çözümleri tartışmaktan ve strese katkıda bulunmaktan, aile üyelerini eğitmeye kadar destek.
Bilişsel davranışçı terapi (CBT) gibi konuşma terapileri olarak da bilinen psikoterapi.
İlaç tedavisi, özellikle antidepresanlar.
Psikoterapi
Depresyon tedavisi için psikolojik veya konuşma terapileri bilişsel-davranışçı terapi (CBT), kişilerarası psikoterapi ve problem çözme tedavisini içerir. Hafif depresyon olaylarında, tedavi için ilk seçenek psikoterapilerdir; orta ve ağır vakalarda diğer tedavilerle birlikte kullanılabilirler.
CBT ve kişilerarası terapi, depresyonda kullanılan iki ana psikoterapi türüdür. TCMB, bir terapist ile yüz yüze, gruplar halinde veya telefonla bireysel oturumlarda gerçekleştirilebilir. Son zamanlarda yapılan bazı çalışmalar, TCMB’nin bir bilgisayar aracılığıyla etkin bir şekilde uygulanabileceğini göstermektedir.
Kişilerarası terapi, hastaların ilişkileri ve iletişimi etkileyen duygusal problemleri ve bunların ruh halini nasıl etkilediğini ve nasıl değiştirilebileceğini belirlemelerine yardımcı olur.
Antidepresan ilaçlar
Antidepresanlar, doktordan reçete ile satılan ilaçlardır. Antidepresanlar, orta ila şiddetli depresyon için kullanılır, ancak çocuklar için önerilmez ve sadece ergenler için dikkatli bir şekilde reçete edilir.
Depresyon tedavisinde bir dizi ilaç sınıfı mevcuttur:
Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar)
Monoamin oksidaz inhibitörleri (MAOI'ler)
Trisiklik antidepresanlar
Atipik antidepresanlar
Selektif serotonin ve norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI)
Her bir antidepresan sınıfı, farklı bir nörotransmitter üzerine etki eder. Nüksü önlemek için, semptomlar düzeldikten sonra bile, doktorun önerdiği şekilde ilaçlara devam edilmelidir.
Antidepresanları almayı bırakma niyeti de dahil olmak üzere, her zaman endişeler bir doktorla bildirilmelidir.
Depresyon türleri
Unipolar ve bipolar depresyon
Depresyonun belirtileri arasında keyifli aktivitelere olan ilginin azalması ve daha düşük bir ruh hali var.
Baskın özellik depresif bir ruh hali, tek taraflı depresyon olarak adlandırılır. Aynı zamanda, normal ruh hali dönemleriyle ayrılan hem manik hem de depresif ataklarla karakterize edilirse, bipolar bozukluk (daha önce manik depresyon olarak adlandırılır) olarak adlandırılır.
Unipolar depresyon anksiyete ve diğer semptomları içerebilir - fakat manik atak yoktur. Bununla birlikte, araştırmalar zamanın yaklaşık yüzde 40'ında bipolar bozukluğu olan kişilerin depresyonda olduğunu ve bu iki durumu ayırt etmeyi zorlaştırdığını gösteriyor.
Psikotik özellikleri olan majör depresif bozukluk
Bu durum psikozun eşlik ettiği depresyon ile karakterizedir. Psikoz, olmayan şeyleri duyumsamayı, ilgili sanrıları, yanlış inançları ve gerçeklikten kopmayı ya da halüsinasyonları içerebilir.
Doğum sonrası depresyon
Kadınlar genelde hormonal değişikliğin de etkisiyle doğum sonrası depresyon yaşarlar ve şiddetlidir.
