DEHB olan çocukların çoğu ilkokulda tanı almaktadır. Bununla birlikte, bazı insanlar ergenliğe ve hatta yetişkinliğe kadar tanı alamayabilir. Hiçbir spesifik tanı testi DEHB'yi tanımlayamaz. Bir doktor, işitme veya görme sorunları gibi diğer olası nedenleri dışlamak için muayeneler yapar.
Çocuk tanı almak için altı DEHB ölçütünü karşılamalıdır.
DEHB'nin özellikleri ayrıca endişe, depresyon, öğrenme güçlüğü ve uyku bozuklukları semptomlarına benzer olabilir. Doktorlar genellikle davranış haritası oluşturmak ve en iyi ve en muhtemel tanıyı almak için sorular sorar. Bu sorular genellikle hem DEHB şüpheli kişiler hem de aileleri veya bakıcıları içindir.
Birçok çocuk, DEHB olan insanlar için ortak olan yüksek enerjiyi ve dikkatsizliği göstermektedir. Bununla birlikte, DEHB teşhisine hak kazanabilmek için, bir çocuğun altı aylık bir süre içinde yaşları için normal kabul eden ölçütlerden altı tanesini göstermesi ve altı ay boyunca ve sosyal ve akademik etkiye doğrudan etki eden önem derecesinde göstermesi gerekir.
17 yaşından büyük kişiler DEHB tanısı alabilmek için beş kriter göstermek zorundadır.
Tedaviler ve terapiler
Doktorlar DEHB'yi terapilerin bir kombinasyonu ile tedavi etmeyi önerebilirler. Tedaviler genellikle kişinin belirtilerine ve DEHB'nin okul ve ev yaşamına ne ölçüde etki ettiğine bağlıdır.
Örnekler şunları içerir:
Davranışçı terapi: Çocukların sosyal becerilerini geliştirmelerine, DEHB olanlara yardımcı olacak planlama tekniklerini öğrenmelerine ve görevleri planlama ve tamamlama yeteneklerini geliştirmelerine yardımcı olabilecek bir terapistle çalışmayı içerir.
İlaçlar: Doktorlar, dikkat ve odaklanma için ilaçlar verebilirler. Bir dizi ilaç mevcut olsa da, en yaygın tipler uyarıcılardır.
Bunlar şunları içerir:
-
Adderall
-
Focalin
-
Vyvanse
-
Concerta
-
Ritalin
DEHB tedavisi için uyarıcı olmayan ilaçlar arasında Strattera ve klonidin (Catapres) bulunur. Bir doktor genellikle en düşük dozu belirler ve gerekirse artırır..
Ebeveyn Koçluğu: Terapistler, DEHB'ye eşlik edebilecek sıklıkla zor davranışlara cevap vermelerine yardımcı olmak için ebeveynlerle de çalışabilirler.
Okul desteği: Öğretmenler ve danışmanlar, DEHB'li çocuklarla daha aktif ilgilenmek için eğitim planları oluşturmada ve farklı öğretim tarzlarını kullanmada önemli bir rol oynamaktadır.
Destek öğretmen: Okulların ve öğretmenlerin DEHB'li çocuklarla iletişim kurmaları ve onları desteklemeleri gerekir.
DEHB zamanla veya yaşla çözülmez ve insanlar bu davranışlardan "büyümez". Bazı insanlar bazı semptomların yaşlandıkça düzeldiğini fark edebilir, ancak yaşlanma kendi başına “iyileşecek” anlamına gelmez.
DEHB tanısı olan insanlar bu özellikleri işlemek ve yönetmek için özel özen ve yardım gerek duyar. DEHB'li çocuklar, davranışlarını kontrol etme ve konsantrasyon yeteneklerini yetişkin yaşamı boyunca destekleyecek şekilde geliştirebilirler.
DEHB olan bir birey tedavi alamıyorsa, benlik saygısı, depresyon, okuldaki sorunlar ve aile çatışmaları olasıdır ve durumuyla ilgili olumsuz sonuçlar yaşayabilir.
Nedenleri ve risk faktörleri
Doktorlar DEHB'nin kesin nedenlerini bilmiyorlar.
Ancak, DEHB'nin ailelerde kalıtsal eğilimini tespit ettiler. Bir kardeş veya ebeveyni DEHB varsa, kişinin kendisinin olması daha olasıdır.
Araştırma, aşağıdakiler gibi DEHB riskini potansiyel olarak artıran faktörlere girmeye devam ediyor:
-
Hamilelik sırasında stres, alkol veya tütün maruziyeti
-
Hamilelik sırasında veya genç yaşta çevresel toksinlere maruz kalma
-
JAMA Pediatri 'de yayınlanan 2018 çalışmasına göre erken doğum
-
Hafif travmatik beyin hasarı
Yaygın yanılgılar, DEHB'nin bir bozukluk olarak algılanmasını engellemenin yanı sıra, DEHB'li insanları ve onları önemseyenleri damgalamayı da engellemektedir. Popüler inanışın aksine, aşağıdaki faktörler DEHB'ye yol açmamaktadır:
-
Aşırı miktarda şeker ya da yapay renklendiricili gıda tüketme
-
Televizyon, bilgisayar veya telefonun önünde aşırı kalma
-
Zayıf ebeveynlik veya ev ortamı
Araştırma, bunlar ve gençlerde DEHB'nin gelişimi arasında bir bağlantı olduğunu kanıtlamamıştır.
DEHB, sosyal ve akademik veya mesleki fonksiyonların önemli alanlarını etkileyebilir ve okul performansı ve kişisel ilişkilerde zorluklarla sonuçlanabilir. Bununla birlikte, DEHB semptomlarını en aza indirmek için çeşitli tedaviler mevcuttur. Bir kişi kendisinin veya bir aile üyesinin DEHB olabileceğini düşünüyorsa, değerlendirme hakkında doktorlarıyla konuşmalıdır.
DEHB, uzun süre görevlere odaklanamama veya hareketsiz oturma ve bazı insanlarda sürekli “hareket halindeyken” olma ihtiyacını içerebilecek bir dizi belirtiyle ilişkilidir. Her DEHB belirteci için dokuz özellik vardır. Bu özellikler birçok küçük çocukta yaygın olmakla birlikte, aynı yaş grubundaki diğer kişilerin gösterdiği davranışlardan daha şiddetlidir.
Bu özelliklere neyin neden olduğu konusunda araştırmalar devam etmekte olup, son araştırmalar DEHB ile erken doğum, stres ve hamilelik sırasında sigara içme ve düşük doğum ağırlığı arasındaki bağlantıları göstermektedir. DEHB ayrıca güçlü bir genetik bileşene sahiptir.
DEHB tanısı için 17 yaşın altındaki bir çocuğun bu özelliklerden altı tanesini rahatsız edici ölçüde göstermesi gerekir. 17 yaşın üzerindeki ergenler ve yetişkinler, DEHB'si varsa beş özellik gösterecektir. Tedaviler arasında ilaçlar, davranışsal terapi ve DEHB olan çocuklarla iletişim kurmaları ve kendilerini geliştirmelerine yardımcı olmak için öğretmenlere ve bakıcılara destek ve araçlar sağlanması yer almaktadır.
