Aşağıdakiler de dahil olmak üzere elektrolit dengesizliğinin birkaç nedeni vardır:
-
Böbrek hastalığı
-
Elektrolitleri doldurmamak veya egzersizden sonra hidrate kalmak
-
Uzun süreli kusma veya ishal dönemleri
-
Kötü beslenme
-
Şiddetli dehidrasyon
-
Asit bazının dengesizliği veya vücuttaki asit ve alkalilerin oranı
-
Konjestif kalp yetmezliği
-
Kanser tedavisi
-
Diüretikler gibi bazı ilaçlar
-
Bulimia
-
Yaşlı yetişkinlerin böbrekleri zamanla daha az etkili hale geldiğinden yaş,
Kandaki elektrolitlerin dengesizliğini taramak ve asit-baz dengesini ve böbrek fonksiyonunu ölçmek için bir elektrolit paneli kullanılır. Bu test aynı zamanda bilinen bir dengesizlikle ilgili tedavinin ilerlemesini de izleyebilir.
Doktor bazen rutin bir fizik muayenenin bir parçası olarak bir elektrolit panel içerecektir. Tek başına veya bir dizi testin parçası olarak gerçekleştirilebilir. Seviyeler, kandaki elektrolit konsantrasyonu kullanılarak litre başına milimol (mmol / L) cinsinden ölçülür.
İnsanlara genellikle hastanede kaldıkları süre boyunca elektrolit paneli verilir. Acil servise getirilenler için de geçerlidir, çünkü hem akut hem de kronik hastalıklar seviyeleri etkileyebilir. Tek bir elektrolit seviyesinin çok yüksek veya çok düşük olduğu tespit edilirse, doktor seviyeler normale dönene kadar bu dengesizliği test etmeye devam edecektir. Asit-baz dengesizliği bulunursa, doktor kan gazı testleri yapabilir.
Bunlar bir arterden bir kan örneğindeki asitlik, oksijen ve karbondioksit seviyelerini ölçer. Ayrıca dengesizliğin ciddiyetini ve kişinin tedaviye nasıl cevap verdiğini de belirler. Bir doktor, diüretikler veya ACE inhibitörleri gibi elektrolit konsantrasyonunu etkilediği bilinen bazı ilaçlar reçete ederse, seviyeler test edilebilir.
Tedavi
Hafif bir elektrolit dengesizliği için bir çözüm sadece daha fazla su içmeyi içerir.
Bir elektrolit dengesizliğini tedavi etmek, ya çok düşüklerse seviyeleri geri yüklemeyi ya da çok yüksek konsantrasyonları azaltmayı içerir. Seviyeler çok yüksekse, tedavi fazlalığın nedenine bağlı olacaktır. Düşük seviyeler normalde gerekli elektrolit takviyesiyle işlenir
Tedavi tipi ayrıca dengesizliğin ciddiyetine de bağlı olacaktır. Bir kişinin elektrolit seviyelerinin sürekli izlemeden zaman içinde yenilenmesi bazen güvenlidir. Bazen de hastalığın şiddeti ve belirtileri farklı olabilir, bu nedenle de hastaneye yatış ve daha ayrıntılı bir tedavi gerekebilir.
Oral rehidrasyon tedavisi
Bu tedavi esas olarak, normalde şiddetli ishalin ardından dehidrasyon ile birlikte elektrolit kıtlığı yaşayan insanlar için kullanılır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), aşağıdakileri içeren oral rehidrasyon terapisinde kullanılacak bir çözümü onaylamıştır:
-
2,6 gram (g) sodyum
-
1.5 g potasyum klorür
-
2.9 g sodyum sitrat
Bunlar 1 litre suda çözülür ve oral yolla verilir.
Elektrolit replasman tedavisi
Daha ciddi elektrolit yetersizliği durumlarında, madde bireye oral veya intravenöz (IV) damla yoluyla verilebilir. Örneğin bir sodyum eksikliği, tuzlu su çözeltisi veya bileşik sodyum laktat infüzyonu ile desteklenebilir.
Vücut elektrolitleri kaybetmeden su kaybederse aşırı bir artış meydana gelebilir. Bu durumlarda, su ve kan şekeri veya glikoz çözeltisi verilir.
Önleme
Böbrek hastalığı gibi elektrolit eksikliğinin bazı nedenleri önlenemez. Bununla birlikte, iyi yönetilen bir diyet, eksiklik riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Fiziksel efor veya egzersizden sonra ılımlı miktarda bir spor içeceği kullanmak, elektrolitlerin ter içinde kaybolmasının etkisini sınırlamaya yardımcı olabilir.
Kaynaklar
Hastanede kalmayı gerektirmeyen kişilere, doktor elektrolit konsantrasyonlarını dengelemek için diyet değişiklikleri veya takviyeler önerebilir.
Bir elektrolit seviyesi çok düşük olduğunda, yüksek miktarda maddeye sahip yiyecek seçeneklerinin dahil edilmesi önemlidir. Ana elektrolitlerin her biri için bazı gıda kaynakları:
Doğal elektrolit kaynakları
-
Dereotu ve turşular
-
Domates suları, soslar ve çorbalar
-
Sofra tuzu
-
Marul
-
Zeytin
-
Sofra tuzu
-
Patates
-
Sade yoğurt
-
Muz
-
Kabak çekirdeği
-
Ispanak
-
Yoğurt
-
Süt
-
Peynir
-
Kara lahana
-
Sardalya
Her elektrolitin ne kadarının bir gıda kaynağında sağlandığını bilmek önemlidir