Fesleğen, nane ailesine ait bir bitkidir. Yemek pişirmede olduğu gibi ve bazı sağlık konularında da faydaları bulunmaktadır. Fesleğenin yararları arasında iltihabı azaltma, yaşlanma karşıtı ve antibakteriyel özelliklere sahip olduğu söylenir.
Fesleğen (Ocimum basilicum), İtalyan mutfağında kullanımı ile ünlüdür. Pesto sosunun en önemli bileşenlerinden biridir. Fesleğen ayrıca Endonezya, Tayland ve Vietnam mutfağında bulunur. Fesleğen, Hindistan Yarımadası'nda popüler olan geleneksel tıbbın bir şekli olan geleneksel Tamil ve Ayurveda tıbbında kullanılmaktadır.
Tat ve koku bakımından farklı fesleğen türleri vardır. Tatlı fesleğen (İtalyan yemeklerinde kullanılan en ticari fesleğen) yüksek konsantrasyonlu kimyasal madde öjenol konsantrasyonu nedeniyle güçlü bir karanfil kokusuna sahiptir. Alternatif olarak, limon ve fesleğen, yüksek limonen konsantrasyonları nedeniyle güçlü bir narenciye kokusuna sahiptir.
Araştırmalar, fesleğenle ilgili birkaç sağlık yararının olabileceğini göstermektedir.
Yapılan pek çok araştırmada fesleğenin "fenolik bileşikler bakımından zengin, çok çeşitli esans yağları ve flavonoidler ve antosiyaninler gibi polifenoller dahil olmak üzere çok çeşitli diğer doğal ürünler içerdiği kanıtlanmıştır.
İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü'nde yapılan araştırmaya göre, fesleğen, artrit ve iltihaplı bağırsak hastalıklarının tedavisinde yararlı olabilecek (E) -beta-caryophyllene (BCP) içerir.
Kanserle mücadele
2013 yılında yayınlanan bir inceleme, fesleğenin kanseri önleme potansiyelini araştırdı. Kanıtlanan çalışmalara göre fesleğen Öjenol, rosmarinik asit, apigenin, myretenal, luteolin, β-sitosterol ve karnosik asit gibi içerdiği fitokimyasallar sayesinde, bazı cilt, karaciğer, oral ve akciğer kanserlerinin önlenmesine yardımcı olabilecek potansiyele sahiptir.
Bunu antioksidan aktiviteyi artırarak, gen ekspresyonunu değiştirerek, hücre ölümünü tetikleyerek ve hücre bölünmesini yavaşlatarak yaptığı anlaşılıyor. Daha fazla araştırma yapılması gerekmesine rağmen, mevcut kanser tedavileriyle birlikte fesleğen ekstraktının kullanılması potansiyeli var.
Oksidatif stresin etkilerini azaltmak
Bir adaptojen, vücudun strese uyum sağlamasına yardımcı olan bitkisel bir ilaçtır; Ginseng belki de en bilinenleridir. Fesleğen de bu kategoriye girebilir.
Bir çalışmada, tavşanlar oksidatif strese maruz kaldı (serbest radikallere zarar veren bir artış). Tavşanlara 30 gün boyunca her gün 2 gram taze fesleğen yaprağı verildi ve kardiyovasküler ve solunumsal adaptasyonları izlendi. Araştırmacılar kan şekeri seviyelerinde önemli bir düşüş ve antioksidan aktivitede bir artış ölçtüler. Fesleğen, tavşanların oksidatif stresle daha iyi başa çıkmalarına yardımcı oldu.
Yaşlanma karşıtı özellikler
Bir araştırmaya göre, fesleğen, yaşlanmanın bazı zararlı etkilerini önlemeye yardımcı olabilecek özelliklere de sahiptir. Zararlı molekülleri öldürme ve karaciğer, beyin ve kalpteki bazı serbest radikallerin neden olduğu hasarı önleme gibi konularda fesleğen ekstresinin etkili olduğu görülmüştür.
İltihabı ve şişliği azaltmak
Fesleğen özü iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Yapılan bir araştırmada fesleğen özütlerinin, tedaviden 24 saat sonra şişmeyi yüzde 73'e kadar azaldığı gösterilmiştir."
Şişlik üzerindeki bu etkiler, artrit tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir anti-enflamatuar ilaç olan diklofenak ilacı ile görülenlere benzerdir. Yapılan pek çok araştırma fesleğenin iltihaplanma içeren bazı hastalıkların tedavisinde faydalı olabileceğini kabul etti.
Antioksidanlar açısından zengin
Bir sağlık dergisinde yayınlanan bir çalışmanın sonuçları, etanol ekstraktının - Ocimum basilicum - standart antioksidanlardan daha fazla antioksidan aktiviteye sahip olduğunu gösterdi.
Antibakteriyel özellikleri
Laboratuar çalışmaları, fesleğenin antibakteriyel özelliklere sahip olduğunu göstermiştir; bunun nedeni, östragol, linalol, sineol, öjenol, sabinen, myren ve limonen içeren uçucu yağlar olabilir.
Fesleğen, Listeria monocytogenes, Staphylococcus aureus, Escherichia coli O157: H7, Yersinia enterocolitica ve Pseudomonas aeruginosa gibi sayısız bakteri üremesini kısıtlar. Bir yemeğe taze fesleğen ilave etmek, sadece lezzet katmakla kalmaz, aynı zamanda tabaktaki zararlı bakteri sayısını azaltmaya yardımcı olabilir.
