Tiroid bezi nefes borusunun önüne yerleşmiştir ve büyümeyi ve metabolizmayı düzenleyen hormonların üretilmesinden ve salgılanmasından sorumludur. Guatr, genişlemiş bir tiroid bezidir. Vakaların çoğu iltihap içermeyen veya tiroid fonksiyonlarına herhangi bir zarar vermeyen, semptom üretmeyen ve çoğu zaman bariz bir nedeni olmayan 'basit' guatr olarak sınıflandırılır.
Bazı insanlar az miktarda şişlik yaşarlar. Diğerleri trakeayı daraltan ve nefes alma sorunlarına neden olan önemli bir şişlik gösterebilir.
Belirtiler
Guatrın ürettiği semptomların şiddeti bireye bağlıdır. Çoğu guatr semptom üretmez. Belirtiler ortaya çıktığında, aşağıdakiler en yaygın olanıdır:
-
Boğazda sıkılık, öksürük ve ses kısıklığı belirtileri
-
Yutma sıkıntısı
-
Şiddetli durumlarda, muhtemelen yüksek sesle nefes almada zorluk
Guatrın altta yatan nedeni nedeniyle başka semptomlar mevcut olabilir, ancak guatrın kendisi nedeniyle değildir. Örneğin, aşırı aktif bir tiroid, aşağıdaki gibi semptomlara neden olabilir:
-
Sinirlilik
-
Çarpıntı
-
Hiperaktivite
-
Artan terleme
-
Isıya aşırı duyarlılık
-
Yorgunluk
-
İştah artışı
-
Saç kaybı
-
Kilo kaybı
Guatrın hipotiroidizmin bir sonucu olduğu durumlarda, underactive tiroid aşağıdaki gibi semptomlara neden olabilir:
-
Soğuk intoleransı
-
Kabızlık
-
Unutkanlık
-
Kişilik değişiklikleri
-
Saç kaybı
-
Kilo almak
-
Şişliğin kendisi dışında, guatr olan birçok kişi hiçbir belirti göstermez.
Nedenler
Guatr çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir:
İyot eksikliği
Deniz ürünlerinde bulunan iyotun eksikliği guatrın önemli bir nedenidir.
İyot eksikliği dünya çapında guatrın en büyük nedenidir, ancak bu nadiren, iyotun rutin olarak tuza eklendiği daha ekonomik olarak gelişmiş ülkelerde bir nedendir. İyot bitkilerde daha az rastlandığından, vegan diyetleri yeteri kadar iyot içermeyebilir.
İçinde iyot bulunan besinler
-
Deniz ürünleri
-
İyot bakımından zengin toprakta yetişen bitki besinleri
-
İnek sütü
Tiroid bezi, metabolizmayı düzenleyen tiroid hormonları üretmek için iyot ister.
Otoimmün rahatsızlığı
Gelişmiş ülkelerde guatrın ana nedeni otoimmün hastalıktır. 40 yaş üstü kadınlar, durumun aile öyküsü olan insanlar gibi, daha fazla guatr riski altındadır.
Hipotiroidi, yetersiz tiroit bezinin bir sonucudur ve bu guatra neden olur. Bez çok az tiroid hormonu ürettiğinden, şişliği artıracak şekilde daha fazla üretmesi için uyarılır.
Bu genellikle, vücudun bağışıklık sisteminin kendi dokusuna saldırdığı ve tiroid bezinin iltihaplanmasına neden olduğu bir durum olan Hashimoto tiroiditiğinden kaynaklanır.
Hipertiroidi
Hipertiroidi veya aşırı aktif bir tiroid bezi, guatrın bir başka nedenidir. Çok fazla tiroid hormonu üretilir. Bu genellikle, vücudun bağışıklığının kendi kendine açıldığı ve tiroid bezine saldırdığı ve şişmesine neden olan otoimmün bir hastalık olan Graves hastalığı sonucu olur.
Diğer nedenler
Guatrın daha az yaygın nedenleri arasında şunlar bulunur:
Sigara: Tütün dumanındaki tiyosiyanat, iyot emilimini engeller.
Hormonal değişiklikler: Hamilelik, menopoz ve ergenlik tiroid fonksiyonlarını etkileyebilir.
Tiroidit: Enfeksiyonun neden olduğu iltihap, guatra yol açabilir.
Lityum: Bu psikiyatrik ilaç tiroid fonksiyonunu etkileyebilir.
Aşırı iyot tüketimi: Çok fazla iyot guatrın oluşmasına neden olabilir.
Radyasyon tedavisi: Bu, özellikle boyuna verildiğinde şişmiş bir tiroidi tetikleyebilir.
