Hipofiz bezi ve hipotalamus fonksiyonla bağlantılıdır. Bir bozukluğu hipotalamik veya hipofiz olarak ayırt etmek zor olabilir. Bir hipotalamik hastalık, hipotalamusun düzgün çalışmasını engelleyen herhangi bir hastalıktır. Bu hastalıkların belirlenmesi ve teşhisi çok zordur, çünkü hipotalamus endokrin sistemde çok çeşitli rollere sahiptir.
Hipotalamus ayrıca, hipofiz bezinin endokrin sistemin geri kalanına hormonları salması gerektiğine dair işaret vermenin hayati amacına da hizmet eder. Doktorların spesifik, yanlış işleyen bir bezi teşhis etmesi zor olduğundan, bu hastalıklara genellikle hipotalamik-hipofiz bozuklukları denir.
Bu gibi durumlarda, doktorların hastalığın kökenine ulaşmak için önerebilecekleri bazı hormon testleri vardır.
Nedenleri ve risk faktörleri
Hipotalamik hastalıkların en sık nedenleri, hipotalamusu etkileyen başın yaralanmasıdır. Ameliyatlar, radyasyon ve tümörler ayrıca hipotalamusta hastalığa neden olabilir.
Bazı hipotalamik hastalıkların genetik ile bir bağlantısı vardır. Örneğin, Kallman sendromu, çocuklarda, en belirgin şekilde gecikmiş veya bulunmamış ergenlik döneminde, kötü bir koku alma duyusunun eşlik ettiği hipotalamik sorunlara neden olur.
Prader-Willi Sendromu'nda hipotalamus problemlerinin de genetik bir bağı olduğu görülmektedir. Bu, eksik bir kromozomun kısa boy ve hipotalamik fonksiyon bozukluğuna yol açtığı bir durumdur.
Hipotalamik hastalığın ek nedenleri arasında şunlar olabilir:
-
Bulimia veya anoreksi gibi yeme bozuklukları
-
Vücutta aşırı demir birikmesine neden olan genetik bozukluklar
-
Yetersiz beslenme
-
Enfeksiyonlar
-
Aşırı kanama
Hipotalamus bozukluklarının belirtileri
Hipotalamus bozukluklarının belirtileri hangi hormonların yetersiz kaldığına bağlı olarak değişir.
Çocuklar anormal büyüme ve anormal ergenlik belirtileri gösterebilir. Yetişkinler, vücutlarının üretemediği çeşitli hormonlarla bağlantılı semptomlar gösterebilir.
Genellikle bulunmayan hormonlarla vücutta ürettikleri semptomlar arasında izlenebilir bir bağlantı vardır. Tümör semptomları bulanık görme, görme kaybı ve baş ağrısı içerebilir.
Düşük adrenal fonksiyon zayıflık ve baş dönmesi gibi semptomlara neden olabilir.
Aşırı aktif tiroid bezinin neden olduğu semptomlar şunlardır:
-
Isıya duyarlılık
-
Kaygı
-
Huzursuz hissetmek
-
Ruh hali
-
Yorgunluk ve uyumakta zorluk
-
Cinsel dürtü eksikliği
-
İshal
-
Sürekli susuzluk
-
Kaşıntı
Hipotalamus sağlığı için diyet ipuçları
Hipotalamus vücutta hayati bir rol oynadığından, sağlıklı kalması çok önemlidir. Bir insan genetik faktörlerden tam olarak kaçınamasa da, hipotalamik hastalık riskini azaltmak için günlük olarak ideal hipotalamus sağlığına yönelik diyet adımları atabilir.
Hipotalamus iştahı kontrol eder ve diyetteki yiyecekler hipotalamusu etkiler. Araştırmalar, doymuş yağdaki yüksek diyetlerin, hipotalamusun açlığı ve enerji harcamalarını düzenleme şeklini değiştirebileceğini göstermiştir.
Doymuş yağ kaynakları arasında domuz yağı, et ve süt ürünleri bulunur. Araştırmalar ayrıca doymuş yağdaki yüksek diyetlerin vücut üzerinde inflamatuar bir etkisi olabileceğini göstermiştir.
Bu, bağışıklık sistemini harekete geçirebilir, sağlıklı vücut hücrelerini hedefleme şansını artırabilir, bağırsaktaki iltihaplanmayı artırabilir ve vücudun doğal çalışmasını değiştirebilir.
Çoklu doymamış yağlarda yüksek diyetler, omega-3 yağ asitleri gibi, bu iltihaplanmayı tersine çevirebilir. Bu yağlar, diğer yağ ve katı yağ türlerine karşı güvenli bir alternatif olabilir. Omega-3 içeriği yüksek olan yiyecekler arasında balık, ceviz, keten tohumu ve yapraklı sebzeler bulunur.
Hipotalamusu ve en iyi beyin fonksiyonunu desteklemek için ek sağlıklı diyet seçenekleri şunlardır:
-
Vitamin bakımından zengin meyve ve sebzeler
-
C vitamini
-
B-vitaminleri
Çalışan bir hipotalamus vücudun en önemli parçalarından biridir ve düzgün çalışmayı bırakana kadar genellikle fark edilmez. Bu diyet ipuçlarını takip etmek, hipotalamusun mutlu ve iyi çalışmasını sağlar.