Kalp krizleri ciddi bir sağlık riski oluşturur ve hayati tehlike oluşturabilir. Koroner arterlerdeki bir tıkanıklık kalbe giden kan akışını keserek kalıcı hasara neden olabilir.
Kalp krizi nedir?
Koroner arterler kanı kalbe taşıyarak işlev görmesine izin verir. Aynı zamanda miyokard enfarktüsü olarak da bilinen kalp krizi, koroner arterlerde tıkanma meydana geldiğinde ve kalbe kan akışını kısıtladığında meydana gelir.
Yağ, kolesterol ve diğer maddeler biriktiğinde, kan damarlarında plak adı verilen birikintiler oluştururken tıkanmalar meydana gelir. Bu plaklar zamanla hasar görebilir ve trombositleri serbest bırakabilir.
Trombositler kanın pıhtılaşmasına neden olabilir. Sonunda kan akışını engelleyen bir plak etrafında toplanabilirler.
Kan akışını kısıtlayarak, bu tıkanmalar kalp kasına zarar verebilir. Hasarın ciddiyeti tıkanmanın boyutuna bağlı olacaktır. Kalbin büyük bölümüne kan ulaşmazsa, hasar daha geniş olacaktır.
Bir kalp durması genellikle kalp krizi olarak yanlış etiketlenir. Ancak, kalp aniden çalışmayı bıraktığında kalp durması meydana gelir.
Türleri
Kalp krizi, aşağıdaki koroner arter hastalığı türlerinden birinden kaynaklanır:
STEMİ
Bir STEMI kalp krizi şiddetli ve acil dikkat gerektirir.
Bu ataklar koroner arter tamamen tıkandığında meydana gelir ve kanın kalbin geniş bir alana ulaşmasını önler. Bu, sonunda çalışmasını durdurabilen kalp kasına ilerici zarar verir.
NSTEMI
NSTEMI kalp krizi, koroner arter kısmen tıkandığında ve kan akışı ciddi şekilde kısıtlandığında meydana gelir. STEMI kalp krizinden daha az tehlikeli olsalar da kalıcı hasara neden olabilirler.
Koroner arter spazmı
Koroner arter spazmı sessiz kalp krizi veya dengesiz anjin de denir. Kalp damarlarına bağlı arterler kalbe kan akışını önlediğinde veya kısıtladığında ortaya çıkarlar.
Belirtiler kalıcı hasara neden olmaz ve diğer koroner arter hastalığı türlerinden daha az şiddetlidir.
Bir koroner arter spazmı, hazımsızlık gibi küçük bir durumla bile karıştırılabilir. Ancak, bir koroner arter spazmı olması, daha ciddi bir kalp krizi geçirme riskini artırabilir.
Tedavi
Oksijen tedavisi, tüm kalp krizi türlerinde tedavi olarak uygulanabilir. Oksijen tedavisi genellikle bir kalp krizinin hemen sonrasında uygulanır.
Nedeni ne olursa olsun, tüm kalp krizleri acil tıbbi yardım gerektirir. Kullanılan tedavi koroner arter hastalığı tipine bağlı olacaktır.
Çoğu durumda, tıp uzmanları krizin türünü veya şiddetini belirlemeden önce derhal tedavi uygular. Bu tedavi şunları içerebilir:
-
Kanın pıhtılaşmasını azaltmak için aspirin
-
Oksijen terapisi
-
Kan akışını desteklemek için nitrogliserin
-
Göğüs ağrısını azaltma çabaları
Bir doktor kalp krizi tipini belirlediğinde kan akışını uyarmak için daha fazla tedavi gerekir. Altta yatan koroner arter hastalığı daha az şiddetli olduğunda, bu ilaç kullanılarak yapılabilir.
Trombolitik ilaçlar olarak da bilinen pıhtı kabarcıkları, tıkanmalara neden olan kan pıhtılarının çözülmesine yardımcı olur.
Antikoagülanlar olarak da bilinen kan tinerleri daha fazla pıhtılaşmayı önler.
ACE inhibitörleri gibi kan basıncı ilaçları, sağlıklı kan akışını sürdürmeye yardımcı olur ve basıncı azaltır.
Statinler düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterolünü düşürebilir.
Beta-bloker kalbin iş yükünü ve göğüs ağrısını azaltabilir.
Doktorlar ayrıca perkütan bir koroner girişim de yapabilirler. Bu daralmış veya tıkalı koroner artere ince bir tüp veya kateter takılmasını içerir. Tüpün ucu şişirilir ve arterde daha fazla yer açar, böylece daha fazla kan kalbe ulaşabilir.
Bazı durumlarda, işlem sırasında bir stent de yerleştirilecektir. Bu küçük metal cihaz gelecekteki tıkanmaları önlemek için tasarlanmıştır.
Ciddi durumlarda cerrahi gerekebilir. En sık görülen tip, bir kan damarının vücuttaki herhangi bir yerinden bloke edilmiş artere taşınmasını içeren bir koroner arter bypass'ıdır. Eklenen damar kanın tıkanıklığın etrafından akmasına ve kalbe ulaşmasına izin verecektir.