Amerika Sismoloji Derneği’nin dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, yapay zekâ programı, Çin’deki 7 aylık denemeler sırasında meydana gelen depremlerin yüzde 70’ini, gerçekleşmeden bir hafta önce tahmin etti. Program, tahmin edilen yerin 321 km yakınında ve neredeyse doğru büyüklükte 14 deprem öngördü. Yapay zekâ bir depremi ise kaçırdı ve 8 yanlış uyarı verdi. Araştırmacılar, programı Teksas’ta da test edecek. Amaçları, programı çok fazla sismik veri bulunmayan alanlarda da fizik tabanlı modellere entegre etmek. Bir uzman, “Deprem tahmini algoritmasıyla hedefimiz, ileride dünyanın her yerinde kullanılabilecek ChatGPT gibi bir sistem sunmak ve hem fizik hem de veriye dayalı yöntemleri birleştirmek” dedi.
NASIL HAZIRLANDI?
Depremi tahmin eden algoritmayı hazırlamak için bir bilgisayar programının geliştiricilerinden gelen veriler kullanıldı. Yapay zekâya, ekibin deprem fiziği bilgisine dayalı bir dizi istatistiksel özellik verildi ve ardından kendisini beş yıllık sismik kayıt veri tabanı üzerinde eğitmesi söylendi.
‘EVRENSEL SİSTEM İÇİN ÇALIŞIYORUZ’
Araştırma ekibinden jeoloji profesörü Sergey Fomel, “Depremleri tahmin etmek kutsal kâsedir. Henüz dünyanın herhangi bir yeri için tahminlerde bulunmaya yakın değiliz, ancak başardıklarımız bize imkansız olduğunu düşündüğümüz problemin prensipte çözülebilir olduğunu gösteriyor” dedi. Teksas Sismolojik Ağ Programı’nın başkanı Alexandros Savvaidis de “Algoritmanın tahmini yüzde 70 olsa da bu deprem kayıplarının en aza indirilmesine yardımcı olabilir” diye konuştu.
