1 Kasım 2023'te devreye giren Elektronik İlan Doğrulama Sistemi'nin (EİDS) ilk fazı olan kimlik doğrulamasından sonra sıra ikinci fazı olan yetki ve yetkilendirme doğrulamasına geldi.
15 Eylül'de kısmen hayata geçirilecek düzenleme yıl sonunda ise tam anlamıyla devreye girecek. Yeni düzenlemede konutunu emlakçıya verecek olan ev sahibi, e-devlet üzerinden emlak işletmesinin Taşınmaz Ticaret Yetki Belgesi numarasını girip emlak işletmesini yetkilendirecek.
Emlakçı da almış olduğu yetkiyle bu ilanı emlak sitelerine girebilecek. Kişiler kendi ya da birinci derece akrabalarına ait gayrimenkullerin dışındaki tüm kiralanacak veya satılacak gayrimenkuller için emlakçı yetkilendirecek.
E-devlet üzerinden yapılacak yetkilendirmeler 3 ay sürecek ve hem satılık hem de kiralık taşınmazlar için zorunlu olacak. Tapusuz taşınmazlar bu uygulamaya dahil edilmeyecek.
Uygulama ile sahte ilanların önüne geçilerek internet üzerinden konut dolandırıcılığı ve fiyat manipülasyonun önüne geçilecek. Fakat uzmanlara göre, birden fazla emlak danışmanına yetki verilecek olması sistemin sağlıklı işlemesinin önüne geçecek.
Medyaya yansıyan habere göre; Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, "Çoklu emlak danışmanına yetki verilecek olması ortalığı karıştıracaktır.
Bahse konu sistemin hayata geçirilmesinden sonra TOKİ, kooperatif devirleri, devre mülklerde ve hisseli arsaların yetkisi belirsiz portallarda satılık ve kiralıkların tüm bilgileri açık yazılacakken, birden çok yetki verilmesi durumunda emlak danışmanlarına 'siz de hizmet bedeli almayın' algısının oluşacağını düşünüyoruz. Eksikliklerin tamamlanması durumunda yeni düzenleme bizi de çok mutlu edecek" diye konuştu.
Mustafa Hakan Özelmacıklı da, "Yetkilendirmede tek bir yetki belgeli emlak işletmesinin seçilebilmesinin sağlanması spekülatif fiyat artışlarını önler. Ayrıca ilanlardaki bilgi kirliliğinin önüne geçilmesinde büyük faydalar sağlar" dedi.
TÜGEM Başkanı Serkan Şahin ise şunları anlattı:
"E-devlet üzerinden yapılacak yetkilendirmeler 3 ay sürecek ve hem satılık hem de kiralık taşınmazlar için zorunlu olacak. Tapusuz taşınmazlar bu uygulamaya dahil edilmeyecek."
İstanbul Emlak Brokerları Kooperatifi Birliği Başkanı Ulvi Özcan, düzenlemenin titizlikle hazırlandığına dikkat çekerek, "Ancak Ticaret Bakanlığı tek yetkili çalışma ile ilgili bir karar alınmadığını söyledi. Bununla ilgili düzenleme bekliyoruz" dedi.
15 Eylül'de emlak sektöründe doğrulanmış ilan dönemine geçilmesinin kayıt dışı emlakçılığın önüne geçeceğini belirten Emlak Uzmanı Ercüment Ateş, şöyle konuştu:
"Konut satacak kişiler, e-devlet üzerinden kendi konutu ya da birinci derece akrabalarına ait konutlar dışındaki evler için emlakçı yetkilendiremeyecek.
Böylece aynı dolandırıcılık ve fiyat manipilasyonu önlenecek, çok sayıda ilan yayından kaldırılacak. Bu düzenleme kiraların da düşmesini de sağlayacak.
Kirada olmayan daireler, sanki kiralıkmış gibi sahte ilanlarla fiyat artışına yol açıyordu. Bu yasa ile bunun da önüne geçilecek."
SİSTEM NASIL ÇALIŞACAK?
Taşınmaz yetki doğrulaması yapılırken taşınmaz malikinin tespitine yönelik Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nden, hısımlık tespitine yönelik ise Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nden kontroller yapılacak.
Taşınmazın seçilmesi sonrası yetki belgeli emlak işletmesinin numarası girilerek yetki süresi seçilecek. Portal bu yetkiyi kontrol etmeden ilanı yayımlayamayacak.