Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, TRT Haber'de Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ve çalışma hayatına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Bakan Bilgin, EYT düzenlemesinin ardından Sosyal Güvenlik Kurumu'na akın edenler için "Buna ihtiyaç yok" dedi. Düzenlemede yasal süreç tanımlandıktan sonra emeklilik müracaatlarının yapılacağına dikkati çekti.
Bakan Bilgin, düzenleme çıktıktan sonra e-devlet üzerinden de başvuruların 7/24 yapılabileceğini söyledi.
Bakan Bilgin'in konuşmasından satır başları şu şekilde:
Teknik ve ekonomik çalışmaları tamamladık ve EYT sürecini sonuçlandırdık. Milletimize hayırlı uğurlu olsun.
EYT'de süreç nasıl ilerleyecek?
Süreç aşama aşama ilerleyecek. Meclis kararını verecek. Ocak ayı içinde Meclis'e ileteceğiz. Üzerimize düşen görev sorumluluğunu tamamladık.
23 senelik bir problem bu. 8 Eylül 1999 yılından önce çalışmaya başlayanları kapsayan bir durum bu. Türkiye'de ortalama bir emeklinin en az 3 kişi tarafından emeklilik primleriyle finanse edilmesi lazım. Bu durum bizim dönemimizde 2.1'e kadar geldi, bunu 1.7'ye kadar düşürebiliriz. İstihdamı ne kadar artırabilirsek bu oranı artırabiliriz.
"Türkiye büyümesini sürdürüyor"
Türkiye bütün ekonomik sorunlara rağmen büyümesini sürdürüyor. Tarihinde ilk defa istihdam sayısı 31 milyon 200 bine yükseldi. Türkiye'nin 2022'yi yüzde 5'in üzerinde büyümeyle kapatması bekleniyor.
"EYT'lilerin yaş ortalaması 49,9"
Şu anda EYT'lilerin yaş ortalaması 49,9 yani neredeyse 50. Yani artık 38 yaşında 42 yaşında kimseyi emekli yapmıyoruz. Bunların içinde hemen emekli olacakların ağırtlıklı ortalaması 50 yaşın üzerinde. Dolayısıyla Türkiye'nin bunu yapması doğru bir zaman.
"Türkiye'nin SGK'sı borçlu değil"
SGK'nın borcu yok. Açıklar var ama onlar prim desteğiyle ilgili kısımlar. Bunların bir kısmını Maliye veriyor bir kısmını da biz karşılıyoruz. Sağlık harcamalarını her ay biz finanse ediyoruz. Kapsam altına alınan ilaçlar da bile biz insanlarımızın sağlığı için bunları karşılıyoruz. Türkiye'nin SGK'sı borçlu değil, gelir-gider oranı ise yüzde 97.
Yaş şartı olmamasına rağmen 1 hafta önce EYT kararı verilmişti, dün son bir değerlendirme yaptık.
"SGK kuyruğuna gerek yok, başvurular e-Devlet'ten"
Yurttaşlarımız sevinçlerini gösterdiler. Telefonum kitlendi, arızalandı. Ben de insanlarımıza teşekkür ediyorum. Bu bizim sorumluluğumuz, sayın cumhurbaşkanımız bu görevi bana verdi. Kuyrukların oluşmasına ihtiyaç yok henüz. Yasalaştıktan sonra başvurular kabul edilecek. Yasal süreç tamamlandıktan sonra başvuru süreci başlayacak. e-Devlet üzerinden gerekli tüm hazırlıklar yapıldı zaten başvurular için.
Sözleşmelilerin kadroya geçişi Meclis'te
Sözleşmeli personelin kadroya geçiş süreci Meclis'e intikal etti. 500 binden fazla çalışanı kapsayan bir düzenleme bu.
EYT'lilere ilk emekli maaşı ne zaman?
Kimsenin maaşında bir kısıntı olmayacak. Herkes hak ettiği maaşı alacak. Nasıl hesaplanıyorsa o şekilde olacak. Meclis sürecinden sonra EYT'lilerin ilk maaşı ne zaman alacağı belli olacak.
Asgari ücret düzenlemesi
Cumhuriyet tarihinde ilk defa dolar bazında asgari ücret 455 doların üzerinde çıktı. Enflasyon düşme eğilime başladığında bunu yaptık. Genel olarak enflasyonda bir düşüş eğilimi var. Üretim artıyor, kur belli bir süredir aynı seviyelerde gidiyor. Faizler de düştü.
Mayısta enflasyonun yüzde 30-35 arasında olması bekleniyor.
Kıdem tazminatı doğrudan verilecek
EYT başlangıcın hesaplama yaparken kendi maaliyetlerimize baktık. SGK'ya, Maliye'ye getireceği yüke baktık. Uygulamaya geçince birçok kurum ve kuruluştan kıdem tazminatı ne olacak sorusu geldi. İşverenler biz bu yükü nasıl kaldıracağız diye sordular. Kurumsal şirketler bu konuyu çözmüşler. Küçük ve orta ölçekli şirketlerde bu sorun yaşanabiliyor. Talepleri değerlendirdik, konuyu Maliye Bakanımızla da görüştüm. Kredi garanti fonundan bir destek istedik. Doğrudan işçiye verilmesi yönünde bir görüşümüz vardı.
Sosyal güvenlik prim desteği
EYT'den dolayı ayrılan, işine devam etmek isteyen işçiye 5 puanlık prim desteği verilecek. Tecrübeli işçinin devam etmesi ve işverenin mağduriyet yaşamaması için önemli bir konu bu. Teknik işçiliklerini kaybetmek istemiyor işverenler.
"EYT'nin maliyeti 100 milyar lira"
100 milyarın üzerinde bir maliyet var ama bizim bütçe imkanlarımız içerisinde karşılanabilecek bir maliyet bu. Yaklaşık 500 bin civarında kamuda çalışan var bunlar çalışmaya devam edecek.
Asgari ücret düzenlemesi
Olağandışı bir şey olursa Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın söylediği çok açık. Biz Rusya-Ukrayna savaşını biliyor muyduk? Bu tarz olağandışı durumlar olursa tekrar düşünülecektir. Asgari ücret zammında yeni yılın enflasyonu dikkate alınır.
"Memuru enflasyona ezdirmeyeceğiz"
Toplu sözleşme açıktır, nasıl yapacağımız belli. Kamuoyunda "asgari ücrete yüzde 50 yapıldı, bize de olur mu" gibi fikirler duyuyoruz. Adı üzerinde asgari ücret bu. Memur yılda 2 defa alıyor. Enflasyon bell olduktan sonra memur zammını gözden geçireceğiz. Bütün çalışanlarımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz. Tahribattan koruyacak bir düzenleme yapacağız.
Asgari ücret alanların oranı yüzde 37. Bir kademe üzerinde alanlar var mı? Var. Biz genel durumu düzenleyen bir mekanizma olarka görüyoruz asgari ücreti. Biz geçen sene asgari ücrete yüzde 50 yaptık. Özel sektör de buna göre güncellemeler yaptı.
Gelir vergisi düzenlemesi
Asgari ücret oranında zaten bu uygulanıyor. Hazine ve Maliye Bakanımız bunun üzerine çalışıyor. Kendileri konuyu yıl sonu veya yıl başında açıklarlar.
"Sendikalaşmada yasal bir düzenlemeye ihtiyaç var"
Türkiye'de sendikalaşma oranı çok düşük. TRT'de mesela bu var ancak özel televizyonların neredeyse hiçbirinde sendika yok. Eskiden bu oran basında çok fazlaydı. Bunun birçok sebebi var tabi. Yasal sebeplerinden birisi iş kolu-işletme ayrımı var. Onun düzenlenmesi lazım. Askeri darbe döneminden kalma durumlar var. Bunları düzenleyeceğiz. Sendikalı örgütlenmenin engellerini kaldıracak bir yasal düzenleme yapacağız.
"Eksik prim günü borçlanması yok"
Borçlanma konusunda büyük bir yanlışlık var. Mevcut yasal durumda 8 Eylül 1999 öncesi çekilecek istisnalar doğum, askerlik gibi durumlar. Eksik prim günü borçlanması gibi bir durum söz konusu değil. Bin lira eksikse bin lira yatacak öyle olacak.
