Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Kanal 7 ekranlarında Mehmet Acet'in sorularını yanıtladı. Bakan Karaismailoğlu, Kanal İstanbul projesinden, Yap-İşlet-Devret modeline, İstanbul Havalimanı'ndan Demiryolu yatırımlarına kadar mega projeler hakkında merak edilenleri açıkladı.
Bakan Karaismailoğlu'nundan açıklamalarından önemli başlıklar;
Dünya ticaret hacminin yüzde 90'ı deniz yoluyla yapılıyor. Süveyş Kanalı'ndan yıllık 19 bin gemi geçiyor. Mısır buradan 3,6 milyar dolarlık bir para kazanıyor. Buradan geçen gemileri bir kısmı da Karadeniz'e geliyor. Yine Afrika'daki üretimin ve tüketimin artması, Rusya'daki gelişmeler ve Tuna nehrinden gelen ticaretin Karadeniz'e akması... Karedeniz ticareti bir göle ulaşmaya başladı. Zaten Karadeniz'e kıyısı bulunan ülkeler limanlarına yatırım yapmaya başladı. Bizde yeni açtığımız limanlarımızla buna hazırlık yapıyoruz. Ancak bunların hepsi bir yerde İstanbul Boğazı'na geliyor. Şu anda tek geçiş yolu İstanbul Boğazı. Şu anda 43 bin gemi geçişi var. Önümüzdeki yıllarda bu 42 bin gemi sayısı artarak devam edecek. Bugün için 15-16 saate uzanan bekleme süreleri var Boğaz'da ki bu süre tehlikeli olmayan gemiler için geçerli. Tehlikeli gemilerde 36 saati bulan bekleme süreleri mevcut. Bu bekleme süreleri trafikten dolayı zamanla daha da çok artacak.
Hesaplamalara göre 2050'de 78 bin geminin Boğaz'dan geçmesini bekliyoruz. 78 bin geminin Boğaz'dan geçmesi mümkün değil. Bunlara hazırlık olmamız gerekiyor.
Gemilerden neden Kanal İstanbul'dan para verip geçecek?
Bekleme maliyetleri 100 bin dolar civarında o yüzden Kanal İstanbul'da beklemeden geçmek daha avantajlı olacak. İstanbul'da şehir içi gemi trafiği de oldukça arttı.
Kanal İstanbul'un güvenliği
İstanbul Boğaz'ında üst ve dip akıntıları var, ayrıca dok keskin virajlar barındırıyor. Basına yansımayan önlenmiş onlarca kaza var ki... İstanbul Boğaz'ına alternatif olacak Kanal İstanbul'da keskin dönüşler olmayacak güvenli bir koridor içinde yolculuk yapılacak.
Kanal İstanbul'un maliyeti
Hem geçiş gelirleri hem de liman gelirleri ile kendi kendini finanse edebilecek bir ekosistem olacak. Panama ve Süveyş kanalını yapanlar dahil bir çok firma ile görüşme var.
Çevre etki değerlendirme raporunu hazırlayan hocalarımızın hazırladığı raporda var. Müsilaj deniz kirliliğinden ve hareketsizlikten dolayı, Karadeniz'den Marmara'ya bu su geçişi olacak. Karadeniz'de ortalama sıcaklık 13 derece Marmara 18 derece. Su sıcaklığında bir değişim olacak. Bu yönüyle hocalarımızın söylediği gibi müsilajın önlemesine katkısı olacak.
Kanal İstanbul için 200'ün üzerinden bilim insanından görüş ve destek aldık. Baskılardan dolayı bazı hocalarımız imtina ediyor. Deprem de dahil bir çok alanda incelemeler ve araştırmalar yapıldı.
Ülkenin kaynakları belli ama ülkenin altyapı ihtiyaçları da belli. İlave finans kaynakları üretmelisiniz. Bütçeye ek maliyetler getirmeden bunu yapıp ekonomiye kazandırabiliyorsunuz. Projenin kendi kendine finanse edemediği noktalarda destekliyorsunuz. Biz projelerimizi mevcut ülke kaynaklarına dokunmadan gerçekleştirecek finans kaynakları geliştiriyoruz. Bittikten sonra ise ülke ekonomisine büyük katkıları oluyor.
Yap-işlet-devret modeli
Ülkemizin ciddi bir altyapı ihtiyacı var. Çok kısa sürede ulaştırma altyapı projelerini hayata geçirmek gerekiyordu. İhtiyaçlar devasa ama bütçeniz az. Kuzey Marmara otoyolu 8 milyar dolarlık bir proje. Bunu kısa sürede yapıp hayata geçirmeniz gerekiyor. Zigana tüneli Ovit tüneli bunları da yapmanız gerekiyor. 8 Milyar doları ne zaman ne kadar sürede aktaracaksınız ki kısa sürede bitirebilesiniz. Ayrıca bu projeyi yaparken Zİgana'yı Ovit'i de unutmamanız gerekiyor.
Adrese teslim ihale gibi bir şey yok. Bunlar tamamen iftira. 1000'in üzerinde bakanlığımıza iş yapan müteahhit var. Bunların arasında CHP'li olanlarda var.
İstanbul havaliamanı
Yap-İşlet-Devret'in en önemli avantajı finans sorunu olmadığı için projeleri hızlıca hayata geçirebiliyorsunuz.
Verilen garantiler aşıldığında devlet buralardan para alıyor. İstanbul Havalimanı dünyanın en başarılı projelerinden biridir. 170 milyon metrekarelik bir alan hiç bir ekonomik değeri yokken bugün ekonomik değeri olan bir alan oluştur. 10 milyar euro'luk bir yatırım yapıldı. Şimdi hem istihdam sağlıyor hem de garanti yolcu sayısı aşıldığı için devlete para ödeniyor. Ayrıca devlet kira gelirinden de pay alıyor.
Demir yolu ve hızlı tren yatırımları
Demiryolu yatırımları devam edecek. Bunlar yüksek maliyet getiren projeler. Temmuz ayında Ankara-Sivas ve Konya- Karaman hattını açacağız.
