Saç köklerinin etrafında büyüyen ve genellikle kafa derisinde görülen kistlere pilar kistleri denir. Genellikle zararsızdırlar ve kendi başlarına kaybolabilirler. Bir kist, sıvıyla dolu küçük bir topaktır. Derinin altında oluşurlar. Kistler çok yaygındır ve genellikle herhangi bir belirti veya yan etkisi olmaz.
Bir cerrah genellikle bir kisti kolayca çıkarabilir. Bununla birlikte, çıkarıldıktan sonra bile bir kist tekrar ortaya çıkabilir. Birçok pilar kisti, cildin zarar görmemesi için dikkatli olunması durumunda tedavi olmadan iyileşir.
Pilar kistler neye benzer?
Kistler, yuvarlak veya kubbe şeklinde ve küçük bir yumru gibi görünür. Bazı pilar kistler sarı veya beyazdır. Genellikle pilar kistleri 0,5 ila 5 santimetre (cm) çapında büyüklük göstermektedir. Çok yavaş büyüdüklerinden, bir kişi belli bir boyuta ulaşana kadar bir pilar kisti fark etmeyebilir.
Bu kistler saç köklerinin çevresinde gelişir. Bir folikül, tek bir kıl etrafındaki bir tüp veya kılıf oluşturan hücreler topluluğudur. Vücudun saçının büyük kısmı kafa üzerinde olduğundan, pilar kistlerinin yüzde 90'ı saç derisinde büyür. Kistin oluşturduğu topakta genellikle saç dökülmez ve bu durum tespit edilmesini kolaylaştırabilir.
Bir kist sıvıyla dolu olduğundan, basıldığında hafifçe hareket edebilir. Kisti çok sert şekilde bastırmak ağrıya veya acıya neden olabilir. Bir kist enfekte olursa, kırmızı ve hassas olabilir.
Pilar kisti örten cilt, oldukça kalındır ve kırılma veya patlama olasılığı daha düşüktür. Bununla birlikte, kafa derisindeki kistler genellikle bir fırça veya tarakla yakalanır. Bu deriyi kırabilir ve irin kistten sızıntı yapabilir. Pilar kistleri, popülasyonun yüzde 5 ila 10'unu etkileyen, oldukça nadir görülür.
Üç ana kist tipi vardır:
Epidermoid kistler çoğunlukla ergenleri etkiler ve yüzünde, göğsünde, omuzlarında veya cinsel organlarında görülür.
Pilar kistleri 45 ila 65 yaş arası yetişkinlerde oluşma eğilimindedir. Bu kistler saç köklerinin çevresinde büyür. Pilar kistleri, genellikle kafa derisi üzerinde bulundukları yerle tanımlanabilir. Bu tür kistin merkezinde de karanlık bir nokta yoktur.
Pilar kisti kaplayan cilt kırılganlık açısından, bir epidermoid kistinkinden sağlamdır.Bu kist türleri mikroskop kullanılarak da kolayca ayırt edilebilir. Bir epidermoid kist cilt hücreleri ve keratinli bir pilar kist ile kaplanır. Bir kişinin bir kerede birden fazla pilar kist gelişmesi muhtemeldir.
Bir pilar kisti için birkaç farklı isim vardır, bunlardan bazıları:
-
Wen
-
Trichilemmal kist
-
İsthmus-katagen kisti
Nedenleri ve risk faktörleri
Keratin, cilt hücrelerinde bulunan bir proteindir ve cildin ve saçın güçlü ve esnek kalmasına yardımcı olur. Keratin hücreleri genellikle öldüklerinde cildin yüzeyine hareket eder ve ya düşerler ya da yıkanırlar.
Bunun yerine, bu hücreler deride daha derine inerse, çoğalabilir ve pilar kisti oluşturabilirler. Kistteki keratin kalın beyaz veya sarı macun gibi görünür.
Pilar kistleri ailelerde devam edebilir. Bir ebeveyn etkilenirse, bir çocuğun bu hastalığa yakalanma olasılığı yüzde 50'dir. Bu kist türü kadınlarda erkeklerden daha yaygındır. Genellikle orta yaşlı yetişkinlerde görülürler.
Pilar kistler için bariz bir risk faktörü yoktur, ancak zarar görmüş saç kökleri veya yaralanmış cilde sahip bir kişinin bunları geliştirmesi daha muhtemel olabilir.