Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif, İstanbul'daki Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde heyetler arası ve ikili görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
İkili ilişkileri enine boyuna ele aldıklarına dikkati çeken Çavuşoğlu, bu bağlamda yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle gerçekleştirilemeyen toplantıların nasıl düzenlenebileceğini görüştüklerini söyledi.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin başından beri İran nükleer anlaşmasına destek verdiğini anımsatarak, anlaşma imzalanmadan önce de katkı sağlandığını belirtti.
Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmadan çekildiğini hatırlatan Çavuşoğlu, "Umarım Biden yönetimi (nükleer anlaşmaya) geri döner. Böylece kardeş İran'a yönelik ambargolar kalkmış olur." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin İran'a bu çerçevede her türlü desteği vermeye hazır olduğunun altını çizdi.
Gine Körfezi'nde kaçırılan mürettebat üyeleri
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "(Gine Körfezi'nde Türk gemisinin kaçırılan mürettebat üyeleri) İyi olduklarını öğrendik. Yakında güzel haberleri vereceğiz." diyerek, süreç hakkında daha fazla detaylı bilgi veremeyeceğini söyledi.
Yeni ekibin dün bölgeye ulaştığını kaydeden Çavuşoğlu, gemideki 3 mürettebatın da bugün Türk Hava Yollarıyla (THY) Türkiye'ye dönecekleri bilgisini paylaştı.
Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla kurumlar arasında bir çalışma grubu oluşturduğunu ve bölgeye gönderildiğini aktardı.
Görüşmede ikili ilişkilerin ele alındığını ifade eden Çavuşoğlu, ikili ticaretteki düşüşün tersine çevrilmesi gerektiğini söyledi.
Gelecek günlerde ortak bir komisyon toplayarak ikili ilişkileri ve ticareti geliştirmek için çalışma yapılacağına vurgu yapan Çavuşoğlu, "Pandemi sebebiyle gerçekleştiremediğimiz diğer toplantıları nasıl ve ne zaman gerçekleşebileceğimizi konuştuk. İkili düzeyde ziyaretlerimiz olacak, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Toplantısı'nı İran'da gerçekleştireceğiz, Astana formatında üçlü zirve yine Tahran'da olacak. Diğer taraftan Türkiye-İran-Azerbaycan üçlü mekanizması var. Tüm bu toplantıları dışişleri bakanları ve liderler düzeyinde gerçekleştirmek için hazırlıkları bugün başlatmış olduk." diye konuştu.
Çavuşoğlu, görüşmede Suriye'deki son durum, Cenevre'de bugün sona erecek Suriye Anayasa Komitesi'nin 5. toplantısı, Irak, Körfez ve Güney Kafkasya gibi bölgesel konular ile iş birliğini de ele aldıklarını kaydetti.
Güney Kafkasya'daki ateşkesin kalıcı olması gerektiğine vurgu yapan Çavuşoğlu, "Sadece istemek yetmez, katkı sağlamamız gerekiyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in önerisi, Sayın Putin'in, Sayın Cumhurbaşkanımızın ve diğer liderlerin desteklemesiyle 3+3 formatında Güney Kafkasya'yla ilgili bir iş birliği planlıyoruz." ifadelerini kullandı.
Zarif'in bu kapsamda Türkiye'ye gelmeden önce Azerbaycan, Rusya, Ermenistan ve Gürcistan'ı ziyaret ettiğini hatırlatan Çavuşoğlu, "Güney Kafkasya'daki barış ve istikrar herkesin yararınadır ve bu bölgedeki normalleşme yine özellikle bölge ülkelerinin yararına olacaktır. Ama en çok da Ermenistan ve Ermenistan halkı faydalanacaktır. Dolayısıyla Ermenistan'ın da bu doğrultuda yapıcı adımlar atmasını bekliyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, bugün Zarif'le birlikte Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabul edileceklerini de sözlerine ekledi.
Gine Körfezi ülkeleriyle korsan saldırıları ele alınacak
Toplantının sonunda basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Çavuşoğlu, Gine Körfezi'ndeki korsanlar tarafından Türk mürettebatı kaçırılan gemide hayatını kaybeden Azerbaycan vatandaşının cenazesinin Türk Hava Yolları uçuşuyla ülkesine gönderildiğini hatırlattı.
Çavuşoğlu, Gabonlu yetkililere ve kendi uçağını tahsis eden Cumhurbaşkanı Ali Bongo Ondimba'ya, Erdoğan'ın teşekkürlerini ettiğini aktararak, "Maalesef bu bölgede, özellikle Gine Körfezi'nde korsanların gemilere saldırısı ilk değil, son da olmayacak gibi. Bizim gemilerimize ve diğer gemilere yönelik saldırıların önlenmesi konusunda neler yapılabilir, bunu da bölge ülkeleriyle ele alacağız. Tabii Gabon'a da heyetimiz bizzat giderek Türkiye'nin teşekkürlerini iletmiş olacak." dedi.
"Bölgenin istikrarı için iş birliğimizi güçlendirmek lazım"
Türkiye ile İran ilişkilerinin geliştirilmesi için çaba gösterildiğine değinen Çavuşoğlu, iki ülkenin de en zor zamanda birbiriyle dayanışma içinde olduğunu belirtti. Çavuşoğlu, "Türkiye olarak Amerika'nın yaptırımlarına karşı da duruşumuz bellidir." ifadelerini kullandı.
İlişkileri geliştirmek ve pandemi sonrasına hazırlanmak gerektiğine işaret eden Çavuşoğlu, ticaret, yatırım, lojistik konularının yanında bölgesel istikrar ve huzurun da önemli olduğuna dikkati çekti.
Çavuşoğlu, bu kapsamda Türkiye-İran-Azerbaycan üçlü mekanizması ile Türkiye-İran-Azerbaycan-Gürcistan dörtlü mekanizmasının hayata geçirildiğini belirterek, "Şimdi Afganistan'la üçlü bir mekanizma kurmak için çalışıyoruz. Bölgede yine Irak ve Suriye'nin istikrarı için çaba sarf ediyoruz. Astana formatından bahsettik. Güney Kafkasya'da 3+3 formatıyla barışı kalıcı hale getirmek istiyoruz. Bugün dünyada zorluklar var. Zorlukların çoğu da bizim bölgemizde. O nedenle bizim hem ikili ilişkilerimizi güçlü tutmamız lazım hem de bölgenin istikrarı için iş birliğimizi güçlendirmek lazım." şeklinde konuştu.
