Sosyal medya platformu TikTok, yapay zeka destekli yeni bir filtre nedeniyle kullanıcıların tepkisiyle karşılaştı. "Kilolu gösteren" filtre, vücut algısı üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle eleştirilirken, gelen tepkiler üzerine platform tarafından kaldırıldı.
Filtre, Vücut Algısı Üzerinde Olumsuz Etkiler Yarattı
Uygulamada popüler hale gelen bu filtre, genellikle ince yapılı bir kullanıcının filtresiz görüntüsüyle başlayan videolarla karşımıza çıkıyordu. Ardından ekranı kaplayan filtre, kişinin fiziksel görünümünü değiştirdi ve onu olduğundan daha kilolu gösterdi. Amerikalı şarkıcı Doechii’nin "Anxiety" (Anksiyete) adlı şarkısı eşliğinde paylaşılan bu videolar, hızla yaygınlaşarak viral hale geldi.
Ancak birçok kullanıcı ve uzman, filtrenin vücut algısı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekerek TikTok’a tepki gösterdi.
"Bu Trend, Alaycı Bir Tavır İçeriyor"
Sosyal medya kullanıcıları, söz konusu filtrenin özellikle kilolu bireyleri hedef alan bir alay unsuru haline geldiğini savundu. Bir kullanıcı, “Bu trend, alaycı bir tavır içeriyor” şeklindeki paylaşımıyla eleştirisini dile getirirken, bu yorum 5 binden fazla beğeni aldı.
TikTok kullanıcısı sadiebass16, paylaştığı videoda, “Düşünün, bu platformda sadece var olmaya çalışıyorsunuz ve binlerce insan bir yapay zeka filtresiyle sizin bedeninize benzer bir görüntü oluşturup onunla dalga geçiyor. İnsanlar ‘düşünsene’ diyor ama birçok insan zaten bunu yaşıyor” diyerek rahatsızlığını dile getirdi.
Gençler için sağlık ve refah hizmetleri sunan Luna adlı uygulama, TikTok’un bu filtresini "sağlıksız güzellik standartlarını teşvik etmekle" eleştirerek, kaldırılması gerektiğini belirtti.
TikTok Filtreyi Kaldırdı, Videolar Önerilerden Çıkarıldı
TikTok, BBC’ye yaptığı açıklamada, söz konusu filtrenin uygulamadan kaldırıldığını duyurdu. Şirket ayrıca, filtreyi içeren videoların önerilere dahil edilmemesi ve genç kullanıcı hesaplarında görünmemesi için ek önlemler alındığını belirtti.
TikTok, filtrenin ana şirket ByteDance’e bağlı ancak ayrı bir kuruluş olan CapCut tarafından yüklendiğini açıkladı.
Pazartesi sabahı itibarıyla TikTok’un mobil uygulamasında "kilolu gösteren filtre" araması herhangi bir sonuç vermezken, masaüstü sürümde bazı içeriklere hâlâ ulaşılabildiği görüldü.
Güzellik Filtreleri ve Sosyal Medya Etkisi
TikTok, eğlence amaçlı birçok farklı filtre sunsa da güzellik filtreleri, kullanıcıların özgüvenini zedelediği gerekçesiyle sık sık eleştiriliyor. Uzmanlar, özellikle ince bedeni idealize eden bu tür filtrelerin, gençler üzerinde vücut algısı bozukluğu ve yetersizlik hissi oluşturabileceğini savunuyor.
TikTok’ta "SaffsStuff" adıyla paylaşım yapan bir kullanıcı, 100 binden fazla izlenen videosunda şu sözleri sarf etti:
“Bu eğlenceli değil, hafife alınacak bir şey değil. Bu, sosyal medyada giderek yaygınlaşan diyet kültürünün ve ‘heroin chic’ olarak adlandırılan aşırı zayıflık trendinin bir parçası.”
Araştırmalar da sosyal medya filtrelerinin kullanıcılar üzerindeki etkisini gözler önüne seriyor. 2019 yılında yapılan bir çalışma, güzellik filtrelerinin estetik cerrahiye olan ilgiyi artırabileceğini ortaya koyarken, 2021’de Harvard Business Review tarafından yapılan bir araştırma, dış görünüşüne güvenen bireylerin bile yüzlerine yapılan "iyileştirmeler" karşısında rahatsızlık hissedebileceğini belirledi.
TikTok, geçtiğimiz yıl kasım ayında gençler üzerindeki olumsuz etkileri inceleyen bir araştırmanın ardından, 18 yaş altındaki kullanıcıların güzellik filtrelerine erişimini engellediğini açıklamıştı. Ancak yaş sınırına rağmen sosyal medyada güzellik algısına yönelik filtrelerin etkileri tartışılmaya devam ediyor.
