Malezya Başbakanı Mahathir Muhammed'in Japonya'nın başkenti Tokyo'da düzenlenen "25. Uluslararası Asya'nın Geleceği Konferansı"nda yaptığı konuşmada gündeme getirdiği "Güneydoğu Asya ülkeleri arasında ticaret için altına endeksli ortak para birimi kullanılması" teklifi dünya genelinde ekonomistler tarafından tartışılıyor.
Büyük kaçış planı
Doların uluslararası ticarette tekelleşmesine yönelik eleştirileriyle bilinen ABD'li ekonomist Steve Hanke, geçen hafta Forbes dergisinde kaleme aldığı yazıda Mahathir'in "altın endeksi" teklifinin son derece önemli olduğunu belirtti. Hanke, altına endeksli para biriminin Malezya için ABD doları tuzağından "büyük kaçış planı" olacağının altını çizerek, "İran, Türkiye, Rusya gibi ülkeler de altını tercih ederek Malezya'nın yolundan gidebilir. Böylece önemli bir altın bloku kurulmuş olur" fikrini savundu.
Altın manipüle edilemiyor
Ekonomist Adam Garrie, "Bu söylemler her ne kadar sözlü bir teklif olsa da Asya'nın genç liderleri Mahathir'in çağrısına kulak vermeli ve bu planın gerçekleşmesi için çalışmalıdır" açıklamasında bulundu. Garrie, altının dövizden farklı olarak hiçbir ülke tarafından kontrol edilmediğini ve kolayca manipüle edilemeyeceğini savunarak, "Altın endeksiyle ticaret yapılan bir dünyanın dengesi, iki ülke veya bir grup ülkeler arasında vuku bulan ticaret savaşlarından ötürü sarsılmayacaktır" görüşünü paylaştı.
Spekülatörlerine karşı savaş
Malezya Parasal Adalet Hareketi Başkanı Prof. Ahmed Kamil Mydin Meera, Mahathir'in döviz ticareti manipülasyonlarına karşı buna benzer bir teklifi Asya finansal krizi zamanında da yaptığını hatırlattı. Ahmed, "Asya krizi, spekülatörlerin Tayland'ın para birimine saldırmasıyla başlamıştı. Kısa süre sonra yatırımcılar ellerindeki Malezya ringgitlerini satarak ülkenin para değerinin dolar karşısında düşmesine sebep oldu. Birçok Asyaülkesi bu kriz karşısında Uluslararası Para Fonundan (IMF) yardım alarak borçlarını öderken o dönemde başbakan olan Mahathir, IMF'ye gitmeyi reddetti. Malezya ringgitinin değerini korumak için ringgitin kur değerini dolar karşısında 3,8'e sabitleme kararı alarak döviz spekülatörlerine karşı hamlede bulundu. Mahathir, döviz ticaretinin kötü yüzünü o dönemde anlamıştı" diye konuştu.
Türkiye dahil olabilir
Ahmed, küresel çıkarları savunanların Mahathir'in altına endeksli para birimi planını durdurmak isteyeceğini vurgulayarak "Devir artık değişti. Dünya, mevcut itibari para sisteminin sürdürülebilir olmadığını anladı. Belki ABD Başkanı Donald Trump bile ülkesini altına yönlendirebilir. Rusya Merkez Bankası halihazırda altına endeksli kripto para çıkarmayı hedefliyor. Çin de geçen sene, petrol ticaretinde doların tekelini kırmak için altına endeksli petrol sözleşmesini başlattı" şeklinde konuştu. Türkiye'nin de yakın zamanda döviz krizi yaşamış bir ülke olarak "Bu alanda Malezya ile birlikte hareket edip edemeyeceği" sorusuna Ahmed, "İki ülkenin de yerel para birimi son zamanlarda dolar karşısında değer kaybına uğradı. Her iki ülkeden mevcut dünya düzenine eleştiriler geliyor. Dolayısıyla altına endeksli ortak para birimi planına Türkiye de dahil olabilir" cevabını verdi.
