İsrail, Afrodit-Yishai gaz sahasındaki sınır anlaşmazlığı nedeniyle Afrodit'teki yatırımlarını durdurduğunu açıkladı.
İsrail Enerji Bakanı Udi Adiri; Shell, Noble Energy ve Delek Drilling firmalarının faaliyet yürüttüğü Afrodit gaz sahasındaki faaliyetlerini durdurduklarını açıkladı. Adiri; firma temsilcilerine gönderdiği mektupta, “İsrail Devleti, Afrodit-Yishai doğalgaz rezervindeki haklarından vazgeçme niyetinde değil” ifadelerini kullandı.
Mektup, Yishai sahasında lisans sahibi olan İsrailli işadamı Beny Steinmetz'in, İsrail Hükümeti'ne yönelik lisans uyarıları üzerine kaleme alındı. Steinmetz ve ortakları, Yishai sahasındaki gazın 3 milyar NIS (Yeni İsrail Şekeli) değerinde olduğunu iddia ediyor.
Adiri, mektubunda, Afrodit-Yishai sahasının sınırötesi bir doğalgaz rezervi olduğuna işaret ediyor:
“İsrail ve Kıbrıs(GKRY), Afrodit-Yishai sahasının işletilmesiyle ilgili ikili bir anlaşmaya varmak amacıyla birkaç yıl boyunca görüşmelerde bulundu.
İki devletin onayına tabi olacak bir lisans hakkı için doğrudan müzakerelerin başlatılması gerekiyordu.
Fakat iki devlet, ilgili tarafların yararına, alanın adil biçimde paylaşılması ve geliştirilmesini kolaylaştıracak gerekli anlaşmayı yapmamıştır.
Sonuç olarak İsrail Devleti, Afrodit-Yishai sahasındaki gaz çıkarma faaliyetlerinin, İsrail Hükümeti ile bir anlaşmaya varılmadan başlamaması gerektiği konusunda tavsiyede bulunur.”
Afrodit sahasında Shell ve Noble Energy yüzde 35, Delek Drilling ise yüzde 30 paya sahip. 7 Kasım'da İsrailli Delek Drilling, Afrodit sahasından Mısır'a gaz ihraç etmek amacıyla altyapının kurulması için 2.5-3.5 milyar dolar yatırım yapmak üzere Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile anlaşma imzalamıştı. Afrodit alanındaki gazın değerinin 9 milyar dolardan fazla olduğu tahmin ediliyor.
Oyunu Türkiye bozdu
İsrail'in tepkisinin temelinde, Rum Yönetimi'nin bölge ülkelerinin haklarını açıkça gaspetmesi bulunuyor. Daha önce Libya ve Mısır ile de benzer anlaşmalar yapan Rum Yönetimi, bu ülkelerden de on binlerce kilometrekarelik deniz yetki alanını çalmış, Türkiye-Libya arasındaki anlaşmayla oyun kısmen bozulmuştu. İsrail'in de Levant Havzası'nda büyük kayıpları olduğu görülüyor. Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanı Cihat Yaycı'nın hesaplamalarına göre; bugün GKRY’nin sahiplendiği parsellerden 12’nin tamamı, 8, 9 ve 11’in büyük kısmı ile 1, 7 ve 10’un bir kısmı aslında İsrail’e ait. Ayrıca İsrail, Lübnan ve Suriye'nin GKRY yerine KKTC ile anlaşma yapması durumunda 1.87 kat daha fazla deniz yetki alanına sahip olacağı belirtiliyor.
