Kripto paralara ilginin artmasıyla son bir yılda madencilik (mining) yapan, yani özel donanım ve yazılımlar ile kripto para üreten madencilerin sayısı hızla arttı. Artık piyasada madencilik yapmak için gerekli olan ekran kartları bile bulunamıyor. Bir yıl içinde ekran kartı fiyatları 3 kat arttı. Ekran kartı siparişleri için teslimat günü aylar sonrasına veriliyor. Sahtekarlar ise bu durumu fırsata çevirmeye çalışıyor. Uzmanlar madencilik sahtekarlarına karşı uyarıyor.
Titan zincirine dönüştü
Kripto paralarda özellikle son üç ayda yaşanan ciddi yükselişi fırsata dönüştürmeye çalışan dolandırıcıların, web siteleri ve sosyal medya üzerinden "Paranızı 10'a katlayın" gibi reklamlarla vatandaşları ponzi şemalarının, yeni tip titan zincirlerinin içerisine çekmeye çalıştıklarını ifade eden Global Bilişim Derneği (BİDER) Başkanı Şenol Vatansever, "Titan yani saadet zinciri, varlığını sürdürebilmesi için sürekli yeni üye katılımı gerektiren bir dolandırma yöntemidir. Gerekli madencilik altyapı yatırımları yapmadan ya da minimum düzeyde yaparak kripto para madenciliği yaptığını iddia eden saadet zincirlerinin son aylarda yaygınlaştığını görüyoruz. Bunlar gerçekte olmayan altyapıları satıyor veya kiralıyor. Yatırım yapıldığında ölçeklenebilir madencilik altyapısı varmış gibi sürekli satmaya devam ediyorlar. Günün sonunda sistem çöküyor ve yatırım yaptığını zanneden üyelerin yatırımları yok oluyor. Pratikte Çiftlik Bank vakasından hiçbir farkı olmadığını söyleyebilirim" dedi.
Bu tür dolandırıcılık faaliyetlerinde vatandaşların dikkatini çekmek üzere sıfır ya da az riskle yüksek kar vaadi ve referans sistemi odaklı bir model sunulduğuna dikkat çeken Vatansever şu bilgileri aktardı: "Yeni üyelerin ve üye adaylarının gözünü boyamak için oldukça düşük miktarlarla giriş yapan üyelerin yüksek gelirleri gösterilir. Herkes yüksek kar elde edeceğini zanneder. Sisteme ilk aşamada giren üyelerin yeni müşteri getirdikçe gelirleri artabilir, sonradan giren üyeler ise hayal satın alarak dolandırıldıklarının farkında bile olmayabilir. Bu gelirlerin ve karların doğru olup olmadığı ve sistemden alınıp alınmayacağı da belirsizdir. Sizden sisteme yeni üye getirmeniz ya da daha yüksek bir gelir elde etmeniz için ödeme yapmanız istenirse muhtemelen saadet zinciri içerisine çekiliyor olabilirsiniz."
Sahte sunucu satıyorlar
Avrasya Blockchain ve Dijital Para Araştırmaları Derneği Başkanı Avukat Kadir Kurtuluş da "Birtakım gruplar internette network adı altında kripto para madenciliği için çiftlik kurduklarını, veri merkezlerinde yüzlerce cihazla bu işi yaptıklarını iddia ediyor" diyerek şunları ifade etti: "Madenciliğe başlamak isteyenlere birkaç bin dolar karşılığında sözde sunucu satıyorlar. Sunucuya yüklenecek yazılımlarla madencilik yapılabileceğini iddia ediyorlar. Birkaç ayda yatırılan paranın misliyle kazanılacağını vaat ediyorlar. Fakat genelde öyle bir sunucu hiç olmuyor. Olmayan bir şeyi satıyorlar. Güven sağlamak için yatırımcıya 1-2 ay para gönderiliyor ve daha fazla sunucu almaya yönlendiriliyor. Sonrasında ise bir anda ilgili kişiler ortadan kayboluyor. Madencilik yapacak kişiler, öncelikle yukarıda belirttiğim dolandırıcılıklara dikkat etmeliler, eğer bir yatırım yapacaklarsa gidip görmeliler. Sunucu bilgilerini almalılar. Ayrıca piyasada eski, madencilik yapılamayacak olan cihazları da satmaya çalışıyorlar. Şifre çözme zorlukları her geçen gün artıyor, eski cihaz ve işlemcilerle madencilik yapmak artık mümkün değil" dedi.
Sahte ekran kartlarına dikkat
Ethereum madenciliği yapan dijital dönüşüm uzmanı Dr. Nabat Garakhanova ise, ekran kartlarında sahteciliğe dikkat edilmesi gerektiğine işaret ederek, "Ekran kartlarına olan yoğun talep piyasada ekran kartı bulunmasını zorlaştırmaya başladı. Aynı çip sorunu gibi ekran kartı problemi de piyasada baş göstermeye başladı ve şu an piyasada sahte ekran kartları dolaşıyor. Herhangi bir mağduriyetin yaşanmaması için ekran kartının güvenli yerlerden satın alınması gerekiyor" dedi.
Elektrik tüketiminin yüzde 40'ı madencilik için kullanılıyor
Madencilik yapabilmek için çok fazla elektrik kullanmak gerektiğini söyleyen Garakhanova şunları aktardı: "Bu nedenle genellikle sanayi bölgelerinde yer alan fabrika ve atölyelerle anlaşarak cihazlar buralarda yerleştiriliyor, yani buralarda madencilik tarlaları kuruluyor diyebiliriz. Türkiye'de madencilik için harcanan yıllık elektrik tüketimi, Türkiye'nin yıllık elektrik tüketiminin yüzde 40'ına ulaştı. Madencilik tarlaları kurmak için genellikle Doğu Anadolu tercih ediliyor."
