Avrupa’daki teknoloji endüstrisi bu yıl 400 milyar dolardan fazla değer kaybetti. Söz konusu rakam CNBC’nin haberinde yer alan risk sermayesi şirketi Atomico’nun verilerine dayanıyor.
Atomico, her yıl yayınladığı ‘Avrupa Teknolojisinin Durumu’ başlıklı raporda, Avrupa’daki tüm kamu ve özel sektör teknoloji firmalarının toplam değerinin, 2021'in sonlarındaki 3,1 trilyon dolarlık zirvesinden 2,7 trilyon dolara gerilediğini açıkladı.
Rakamlar, teknoloji için ne kadar zor bir yıl olduğunu gözler önüne seriyor. Bir zamanlar olağanüstü değerler biçilen teknoloji şirketlerinin hisseleri bu yıl Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve merkez bankalarının uyguladığı daha sıkı para politikası da dahil birçok küresel faktörün baskısı altında kaldı.
Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, ABD Merkez Bankası (FED) gibi birçok büyük merkez bankası yükselen enflasyonu dizginleyebilmek amacıyla faiz oranlarını yükseltiyor ve pandemi döneminde uygulamaya soktuğu teşvikleri geri çekiyor. Söz konusu ekonomik ortam değerlerini genellikle gelecekteki nakit akışı beklentisine dayandıran teknoloji şirketleri hisselerinin de yeniden değerlendirilmesine yol açtı.
Atomico Ortağı Tom Wehmeier konuyla ilgili açıklamasında, “Zor bir yıl geçti: Ukrayna’daki savaş, enflasyon, faiz artışları, kıtanın dört bir yanındaki jeopolitik gerginlikler... Tüm bunlar Küresel Finans Krizi’nden bu yana en zorlu makro ekonomik atmosferi işaret ediyor” dedi.
Avrupa’da bazı şirketler bu yıl piyasa değerlerinde ciddi düşüşlere maruz kaldı. İsveç merkezli ‘şimdi al, sonra öde’ firması Klarna’nın piyasa değeri %85 düşerek 45,6 milyar dolardan 6,7 milyar dolara geriledi. Müzik yayını hizmeti sağlayan Spotify’ın hisseleri ise yıl boyunca %60’ın üzerinde düştü.
41 ülkedeki nicel verilere ve anketlere dayanan Atomico raporuna göre, Avrupalı girişimlerin toplam risk sermayesi finansmanının bu yıl 85 milyar dolara düşmesi bekleniyor. Bu, 2021'de toplanan 100 milyar dolardan fazla finansman ile karşılaştırıldığında Avrupalı girişimlerin %18 daha az finansman geliri sağlaması anlamına geliyor.
Atomico, yine de bu rakamın Avrupa teknoloji ekosistemine bugüne kadar yapılan en yüksek ikinci yatırım miktarı olduğunu belirtiyor. Avrupa teknoloji yatırımları, ABD'li yatırımcıların katılımıyla geçtiğimiz yıl yeni bir zirveye ulaşmıştı.
Bu yıl, yabancı yatırımcıların büyük ölçüde geri çekilmesiyle bu eğilimin tersine döndüğü görüldü. 100 milyon dolar veya daha fazla fon toplanan "mega turlarda" aktif ABD'li yatırımcıların sayısı geçen yıla göre %22 düştü.
Wehmeier konuyla ilgili açıklamasında, “Şu anda daha az likit fonlama ortamı var. 2021'deki sermayenin bol olduğu, ucuz olduğu bir ortamdan, sermaye artırmanın daha zor olduğu ve sermaye maliyetinin arttığı bir döneme geçtik” ifadelerine yer verdi.
Yavaşlama mali yılın ikinci yarısında başladı
Atomico, 2022'nin ilk yarısında, Avrupa'nın teknoloji sektörünün yükselişte olduğunu ve yatırım seviyelerinin 2021'deki aynı noktaya göre %4 daha yüksek olduğunu söyledi. Bununla birlikte, yatırımlar temmuz ayından itibaren yavaşlamaya başladı ve ağustos ve eylül aylarına bu yavaşlama daha da ciddileşti. O zamandan beri, aylık yatırım seviyeleri, 2018 seviyelerine paralel olarak ortalama 3 milyar ila 5 milyar dolar arasında gerçekleşti.
Bu süreçte Avrupalı girişimcilerin ‘unicorn’ yaratma oranı da yavaşladı. 2022'de üretilen 1 milyar dolar ve üzeri fon toplayan yeni unicorn sayısı 31’e düştü. Geçen yıl bu hedefe ulaşan girişimlerin sayısı 105'ti.
Aynı dönemde halka arzlarsa adeta buharlaştı. Atomico, 2022'de küresel olarak 1 milyar dolar veya daha fazla piyasa değerine sahip sadece üç teknoloji halka arzının gerçekleştiğini ve ikisinin Avrupa'da gerçekleştiğini söyledi. 2021 yılında bu tür 86 halka arz gerçekleşmişti.
Avrupa ülkeleri teknoloji şirketlerindeki işten çıkarma furyasına karşı da bağışık değildi. Rapora göre Avrupa merkezli firmalar bu yıl 14 binden fazla çalışanını işten çıkardı. Bu rakam küresel çaptaki işten çıkarmaların %7’sini oluşturuyor.
BORSAGUNDEM.COM
