Nasıl mı? Bu fabrikada üretilen sivrisinekler, dang humması ve zika, chikungunya ve sarı humma gibi diğer virüsleri insanlara bulaştırmalarını engelleyen Wolbachia adlı bakterileri taşıyor. Laboratuvar sinekleri, yabani sivrisineklerle üremeleri için sokaklara salınıyor. Bu şekilde Wolbachia bakterisi yayılıyor, virüslerin bulaşma oranı düşüyor ve birçok insanı hastalıklardan koruyorlar.
Wolbachia sivrisinekleri ise tahmin edebileceğinizden çok daha etkili.
Endonezya'nın Yogyakarta kentinde yürütülen randomize kontrollü çalışma, Wolbachia taşıyan sivrisineklerin şehirdeki dang humması vakalarının oranını yüzde 77'ye düşürdü. Dang humması nedeniyle hastaneye yatışları ise yüzde 86 oranında azalttı.
Medellín'de yapılan yeni bir çalışmada, Wolbachia sivrisineklerinin 2015'te salınmaya başlamasından bu yana dang humması vakaları yüzde 89 azaldı.
Wolbachia çabalarına öncülük eden Dünya Sivrisinek Programı şimdi bu sivrisinekleri 11 ülkede salıyor: Brezilya, Kolombiya, Meksika, Endonezya, Sri Lanka, Vietnam, Avustralya, Fiji, Kiribati, Yeni Kaledonya ve Vanuatu.
Hastalığa karşı koruma sağlamak için yeterince sivrisinek üretildiğinde, bunun kendi kendini idame ettiren bir çözüm olması bekleniliyor.
Dünya Sivrisinek Programı, Wolbachia'yı dang humması, sarı humma ve diğer virüsleri taşıyan tropik bir sivrisinek olan Aedes aegypti sivrisinekleri arasında yaymayı amaçlıyor.
İklim değişikliğiyle birlikte, Dünya Sivrisinek Programı'nın çalışmaları çok daha önemli hale geliyor.
Küresel sıcaklıklar yükseldikçe, Aedes aegypti sivrisineklerinin yaşayabileceği ortamlar artıyor. Bu da doğal olarak bu sineğin yaydığı hastalıkların oranını artırıyor. En büyük risk ise her yıl 400 milyondan fazla insanı enfekte eden ve 20.000 kişiyi öldüren dang hummasıdır.
Bu durumda hayat kurtaran laboratuvar sivrisineklerine olan talep giderek artıyor ve bu, Dünya Sivrisinek Programının yüz milyonlarca Wolbachia sivrisineği üretmesi gerektiği anlamına geliyor
Şu an Medellín'deki fabrikada haftada 30 milyondan fazla sivrisinek üretiliyor.
Dünyanın dört bir yanındaki diğer Dünya Sivrisinek Programı siteleri de Wolbachia sivrisinekleri üretiyor. Ancak Kolombiya'daki fabrika şu an en büyük sivrisinek üretim tesisi.
Sivrisineklerin büyümeleri ve çoğalmaları için ideal koşullarda yetiştirilmeleri, beslenmeleri ve barındırılmaları gerekiyor.
Sivrisinek fabrikasının en önemli parçası, damızlık olarak adlandırılan bir Wolbachia sivrisinek kolonisidir. Damızlık yavrular daha sonra, suya konulduğunda çatlayan ve larva haline gelen milyonlarca yumurta oluşturmak için yetiştiriliyor.
Balık unu ile beslenen larvalar büyüyerek pupa oluyor. Pupalar ise yetişkin sivrisineklere evriliyor. Sivrisineklerin gelişmek için şekere ve tabii ki kana ihtiyacı oluyor. Kan ihtiyacı ise kan bankalarındaki süresi dolmuş stoklardan sağlanıyor.
Fabrika milyonlarca yumurta ve yetişkin sivrisinek ürettikten sonra, bu sinekleri dışarı salmaya başlıyor.
Yumurtalar, her biri 300 yumurta içeren küçük jelatin kapsüller içinde paketleniyor.
Bu kapsüller suya damlatıldığında yumurtalar jelatinin içinden çıkıyor. Bu şekildeki yumurta salımının avantajı, yumurtaların uzun mesafelere rahatlıkla taşınabilmesi ve ihtiyaç duyuldukça yumurtadan çıkabilmesi.
Fabrika ayrıca, şehirde dolaşan motosikletlerle ve drone'larla binlerce sivrisineği sokaklara salıyor.
