EYT'LİLER BORÇLANMA PARALARINI GERİ ALABİLİR Mİ? Kamuoyunda geriye dönük SGK hizmeti kazanma olarak bilinen hizmet borçlanmaları, çalışanlara emeklilikte avantajlar sağlıyor. Özellikle eksik prim gün sayıları olup da bu sürelerin dolmasını beklemek zorunda kalanlara çoğu zaman hemen bu primleri borçlanma ile yerine getirmesi avantajını sağlıyor.
Ancak bazen borçlanmaların yanlış döneme ilişkilendirilmesi ya da aylık bağlama oranlarının düşük olduğu dönemlere denk gelmesi veya ödenen paraya ihtiyacın doğması, emeklilik için çok fazla primin olması gibi sebeplerle hizmet borçlanmalarından vazgeçme durumları da ortaya çıkabiliyor.
İşte bu minvalde Emeklilikte Yaşa Takılan okurlarımızdan da bazıları askerlik borçlanması, doğum borçlanması, yurt dışı borçlanması ile diğer hizmet borçlanma bedellerini ödediklerini belirterek emekli olamamaları hâlinde ya da emekli aylıklarının düşük bağlanacağı endişesiyle SGK’ya ödedikleri bu paraları geri alıp alamayacakları merak ediyor. Türkiye gazetesinden İsa Karakaş konu ile ilgili bir yazı kaleme aldı.
EMEKLİ OLMADAN İADE MÜMKÜN SGK borçlanmalarının iptal edilmesi ve borçlanma paralarının geri alınması için her şeyden önce SGK’dan emeklilik aylığı bağlanmamış olması şartına bağlıdır.Henüz emeklilik maaşı bağlanmamış ise yazılı başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı, faiz uygulanmaksızın Türk lirası olarak iade edilmektedir.
Ayrıca SGK, borçlanmadan vazgeçme hâlinde kısmi iade yapmamaktadır.Diğer bir ifadeyle, borçlanmanın bir kısmı iptal edilerek, bir kısmı geçerli sayılmayacaktır.Örneğin 600 günlük doğum ya da askerlik borçlanması yapılmış ise bunun yarısının parasının alınması kalan yarısının parasının da bırakılarak hizmet kazanılması mümkün değildir. Ancak, birden fazla (örneğin hem yurt dışı hem de askerlik) borçlanma yapılmış ise talep sahibinin yapmış olduğu borçlanmalardan bir ya da birkaçından vazgeçme hakkı bulunmaktadır.
TEKRAR BORÇLANMA MÜMKÜN SGK, borçlanma başvurusunda bulunup borcu tebliğ edilmeden ya da tebliğ edildikten sonra üç aylık borç ödeme süresi içinde borçlanma başvurusundan vazgeçtiklerini yazılı olarak bildirenlerin borçlanma başvuruları geçersiz sayılacaktır.
Bu şekilde başvuruları geçersiz sayılanlardan, borçlanma taleplerinin yeniden geçerli sayılmasını isteyenlerin bu talepleri kabul edilmemektedir. Bunun için yeni borçlanma talebinde bulunmaları gerekmektedir.
Tahakkuk ettirilen borcun tamamını veya bir kısmım ödeyerek aylık talebinde bulunanlar, henüz aylık bağlanmamış ise aylık talebinden sarfınazar ederek borçlanmalarının iptal edilmesini isteyebileceklerdir. Ancak borçlandıkları sürelere istinaden aylık bağlananlar borçlanmadan vazgeçemeyeceklerdir.
Bu durumda olanların sigortalı olarak çalışmaya başlayarak aylığını kestirmeleri hâlinde de borçlanmadan vazgeçmeleri veya borçlandıkları süre ve gün sayısını değiştirmeleri imkânı bulunmamaktadır. Borçlandıkları hizmetleri ile malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalılar, yazılı başvuruları hâlinde, ödedikleri borçlanma miktarının tamamı faiz uygulanmaksızın Türk lirası olarak iade edilecektir.
SAHTE BELGELERLE YAPILAN BORÇLANMALAR Yanlış veya yersiz olarak yapılmış borçlanma tutarları da faiz uygulanmaksızın ilgililere iade edilmektedir.Borçlandıkları hizmetler dikkate alınarak aylık bağlanmış olanların ödedikleri borçlanma tutarı ile sigortalıların vefatından önce yapmış olduğu borçlanmalara ilişkin borçlanma tutarları hak sahiplerine iade edilmemektedir.
Hizmet borçlanmasına ilişkin gerekli şartların bulunmamasına karşın sahte evrak ve belgelerle yapılan hizmet borçlanmalarının SGK tarafından tespit edilmesi hâlinde bu sürelere ilişkin verilen hizmetler iptal edilmektedir. Emekli aylığı bağlanmış ise şartları eksik kalması durumunda bu aylıklar kesilecektir. Bu durumda borçlanma paraları iade edilmemekte ödenen borçlanma tutarları SGK’ya irat olarak kaydedilmektedir.