Adana'da 2 mahallede mavi dil hastalığı görüldü ve mahalleler karantinaya alındı. Hayvanlarda mavi dil hastalığı tespit edilmesinin ardından kafalarda soru işaretleri oluştu. Mavi dil hastalığı nedir, belirtileri neler? Mavi dil hastalığı bulaşıcı mı, insana bulaşır mı? Adana'da bunun üzerine kaymakamlık, hayvan giriş-çıkışının yasaklandığını açıkladı.
MAVİ DİL HASTALIĞI NEDİR?
Mavi dil hastalığı, hayvanlarda görülen ve bir virüs türünden kaynaklanan hastalıktır. Hastalıklı hayvanların sinek ısırılması ile virüs başka bir hayvana bulaşabiliyor. Geviş getiren hayvanlarda sıklıkla görülür.
Hayvanlarda görülen mavi dil hastalığı, genellikle yazın yağmurlu zamanlarda ve rutubetli bölgelerde oluşuyor.
MAVİ DİL HASTALIĞI İNSANA BULAŞIR MI?
Mavi Dil virüsü bugüne kadar insanda izole edilmemiş olup zoonoz bir hastalık değildir. Hayvandan hayvana direk bulaşma oluşmaz. Hasta hayvanların et, süt ve ürünleri insanlar için risk değildir. Virüsün şimdiye kadar tanımlanmış 24 serotipi vardır.
MAVİ DİL HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?
Etken "Tatarcık" olarak bilinen sokucu sineklerin (Culicoides) hasta hayvandan emerek aldıkları kanda bulunur ve aynı sineğin sağlıklı bir hayvandan kan emmesi sonucu sağlam hayvana geçer. Bu sinekler özellikle yağmurlu yaz günlerinin ardındaki rutubetli gecelerde aktiftirler. Hasta boğaların spermalarıyla da virüs sağlıklı ineklere bulaşabilmektedir ki bulaşmada dikkat edilmesi gereken önemli yollardan biridir. Sığırlar belirgin bir hastalık belirtisi göstermeksizin virüsü kanlarında taşırlar ve hastalığın koyunlara bulaşmasında önemli rol oynarlar. Etken sokucu sineklerin olmadığı zamanlarda dahi sığır kanında 14 hafta aktif olarak kalabilmektedir.
MAVİ DİL HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELER?
Sokucu sinek tarafından kan emme sırasında etkeni alan hayvanda ilk belirtiler 7 gün sonra görülmeye başlar. Bu süre hayvanın ırkına ve bireysel direncine göre uzayıp kısalabilir. Örneğin merinoslar diğer koyun ırklarına göre çok daha duyarlıdır ve çok daha fazla etkilenir. Kuzular da koyunlardan daha duyarlıdır.
Tipik bulguları şunlardır:
Aniden 40-42 o C ye varan ateş,
Ateşin başlamasından hemen sonra görülen dudak emme hareketleri,
Dil ve dudak ödemleri dilde mavileşme,
Önce sulu sonra irinli burun akıntısı,
Ağızda ve burun girişinde ülser ve kabuklu yaralar, bunun sonucu solunum güçlüğü ve yem alınımının durması,
Ağızdaki ve burundaki yaraların iyileşmesinden sonra ayakta tırnak aralarında yaralar,
Deride kırmızılıklar, yapağıda kırılma dökülme ,
Genç hayvanlarda ishal ve bulguların görülmeye başlanmasından 2-8 gün sonra ölüm.
Bazı durumlarda ölüm çok daha uzun zaman sonra görülebilir. Kuzularda ölüm oranı % 95 e varabilir.
Sığırlarda benzer belirtiler görülmekle birlikte belirtiler çok daha hafiftir, bazen fark edilmeyebilir. Ancak gebe ineklerde AH sendromu denilen anomalili buzağı doğumları ve ölü doğumlar da görülebilir.
