NASA Ulusal Kuraklık Azaltma Merkezi, Yerçekimi Kurtarma ve İklim Deneyi İzleme (GRACE-FO) uyduları tarafından kaydedilen, Türkiye'nin yer altı suyu ve toprak nemi ölçümlerine ilişkin iki harita yayımladı. Daha önce Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nce yayımlanan meteorolojik haritalarda Türkiye'nin yüzde 80'inden fazla alanında 'olağanüstü şiddetli kurak ve şiddetli kurak' verilerinde olduğu gibi NASA'nın yayımladığı benzer iki haritada şiddetli kuraklık tehlikesine işaret edildi.
BAKAN YARDIMCISI PAYLAŞTI
NASA'nın Türkiye'deki şiddetli kuraklığı gösteren haritalarını Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Emin Birpınar, “Ülkemizdeki kuraklık şimdi de NASA'nın radarında" ifadesiyle sosyal medya hesabında paylaştı. Haritaları sosyal medyada paylaşan İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği'nden Doç. Dr. Barış Önol ise, “NASA tarafından uydu gözlemlerinden alınmış 11 Ocak itibariyle yer altı suyu ve toprak nemindeki durum. Normallere göre su eksikliği, yani kuraklık ciddi seviyede. Son yağışlar durumu biraz olsun iyileştirmiştir ama durum ciddi" dedi.
İSTANBUL SON 15 YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİ
NASA'dan yapılan açıklamada, 2021 başladığında, Türkiye'nin çoğu bölgesinde şiddetli kuraklık yaşandığı vurgulandı. Ülkenin en kalabalık şehri olan İstanbul civarındaki çok sayıda rezervuarın, 15 yılın en düşük su depolama seviyelerine ulaştığı, koşullar böyle devam ederse mahsul üretiminin tehdit altında olabileceği uyarısı yapıldı.
1981-2010'A GÖRE YÜZDE 48 DÜŞÜŞ
2019'da da yaz ve sonbahar aylarının çoğunlukla yağmurdan mahrum kaldığı, rezervuarlardaki su seviyelerinin azaldığı belirtilen açıklamada, 2020'nin ikinci yarısında ise oldukça az yağışla son beş yılın en kurak aylarının yaşandığı kaydedildi. Temmuz 2020'den bu yana, Türkiye'deki hemen hemen tüm illerin neredeyse her ay ortalamanın altında yağış aldığı belirtilerek, ekimden aralık ayına kadar, ülke genelinde yağışların, 1981-2010 ortalamasından yüzde 48 daha düşük olduğu vurgulandı.
HARİTALARDA ŞİDDETLİ KURAKLIK UYARISI
İlk harita, GRACE-FO uyduları tarafından ölçülen 11 Ocak 2021 itibariyle sığ yer altı suyu depolamasını gösteriyor. Renkler, yağış yüzdesini veya yer altı suyu miktarının uzun vadeli kayıtlarla (1948-2010) nasıl karşılaştırıldığını gösteriyor. Mavi alanlarda normalden daha fazla su bulunduğu, turuncu ve kırmızı alanlarda daha az su bulunduğuna işaret ediliyor. Açıklamada, akiferlerdeki (Ekonomik olarak önemli miktarda suyu depolayabilen ve yeterince hızlı taşıyabilen geçirimli jeolojik birimler) yer altı sularının, birçok ülkede mahsul sulama ve içme suyu için önemli bir kaynak, ayrıca kurak dönemlerde akarsuları besleyebileceği kaydedildi. Yer altı sularının kuraklıktan geri dönüşünün ise aylar alacağı vurgulandı.
İkinci harita ise topraktaki bitki kök bölgeleri için önemli olan yüzeydeki nem oranlarını gösteriyor. 11 Ocak 2021 tarihi itibariyle yapılan ölçümlere göre tarımsal üretim açısından büyük önem arz eden bu oranlarda da kuraklık ciddi boyutlarda gözüküyor. Ancak gerçekleşecek yağışlarla bu oranların olumlu yönde çok hızlı değişim yaşayabileceği de kaydedildi.DHA
