Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) 100. kuruluş yıl dönümü dolayısıyla Türkiye, 457 ışık yılı uzaklıktaki WASP-52 kodlu yıldızın ve yörüngesindeki gezegenin "isim babası" olacak.
Türkiye Astronomi Derneği Başkanı Prof. Dr. İbrahim Küçük, açıklamasında, Türkiye'nin dernek aracılığı ile Uluslararası Astronomi Birliğinin üyesi olduğunu belirtti.
2019 yılının Uluslararası Astronomi Birliğinin kuruluşunun 100. yıl dönümü olmasının dolayı bu yıl "Aynı gökyüzü altında 100 yıl" temasıyla çeşitli aktiviteler düzenlendiğini anlatan Prof. Dr. Küçük, bu çerçevede üye ülkelere belirlenen yeni yıldız ve gezegenlerine isim verme hakkı tanındığını dile getirdi.
Yıldız ve gezegenlere daha fazla kodlama yapıldığını belirten Küçük, "Kepler" adlı uydunun aldığı verilerle bulunan güneş sistemi dışındaki yıldızların gezegenleri olan ötegezegenlerin bir kısmının birliğin üyelerine paylaştırıldığı bilgisini verdi.
Üyelerin, bu yeni bulunan gezegenlere isim verebileceği projenin 70 ülkeyi kapsamına girdiğini dile getiren Küçük, şunları kaydetti:
"Türkiye'ye de bir gezenin isim babalığını yapması için WASP-52 kodlu yıldız ve onun gezegeni verildi. Yıldızlar ülkelere verilirken 'öyle bir yıldız verelim ki o ülkenin başkentinden rahatça gözlensin. Küçük teleskoplarla bile insanlar gözleyebilsin.' anlayışından hareket edildi. Bu yıldız bize aşağı yukarı 457 ışık yılı uzaklıkta. Bu Gezegen yaşanabilir bir gezegen olmamasıyla beraber aynı jüpiter gibi bir gaz bulutundan oluşan gezegen. Önemli olan isim hakkının bize verilmiş olması"
TAD- (Türkiye Astronomi Derneği) sitesindeki formun doldurularak isim seçenekleri sunulabileceğini, bu gezegenyaya verilecek ismi bilhassa okullar ve bilim merkezleri vasıtasıyla saptamak istediklerini belirten Küçük, "Farklı üniversitelerden oluşan bir jürimiz var. Bu jüri kurul iki seçenekli isim üzerinde duracak ve ismi belirleyerek birliğe sunacak. Bu isimi belirlerken bazı kuralları var; siyasi söylem içermemeli, kimseyi rencide etmemeli.
Bize, ülkemize yakışır bir isim koymalıyız." şeklinde konuştu.
Türkiye'ye isim verme hakkı tanınan bu yıldızın ilkbahardan sonbahara kadar gözlemlenebileceğini vurgulayarak, "Aralık ayında Uluslararası Astronomi Birliğine belirlediğimiz isimleri belirtmemiz lazım.
Bir yıldıza ilk defa isim vereceğiz ve verdiğimiz isim de literatüre girecek. Bu bizi tatmin etmez elbetteki, biz uydular yaparak bu uydulara yapacağımız alıcılarla, sensörlerle yeni yıldızlar galaksiler keşfetmek istiyoruz." dedi.
"GÖKYÜZÜ FARKINDALIĞINI ARTIRMALIYIZ"
Erciyes Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. İbrahim Küçük, Türklerin astronomiye çok da uzak olmadığını bildirdi.
Prof. Dr. Küçük, şu şekilde konuştu:
"Maalesef özellikle hep yere bakar olduk, halbuki gökyüzü bizim emrimizde. Osmanlı devri öncesine gittiğimizde astronomi çalışmaları yapan Uluğbey var, ilk gözlem evini kuran Takiyüddin var.
Bunlar konum ve yer belirleme gözlemleri yapmış, yaptıkları çalışmalar o dönem Avrupa'da yapılanla birebir. Gökyüzü farkındalığını artırmalıyız. Tarihe bakarsak coğrafyamızın astronomiye katkıları azımsanamaz. Özellikle gözlemsel astronomide katkıları büyük. İsim deyip geçmemek lazım." diye konuştu.
