İngiltere merkezli The Economist dergisi, her yıl bir sonraki yıla dair öngörülerini ve dünyayı şekillendireceği tahmin edilen ana temaları özel bir kapak çalışması ile paylaşıyor.
2025 yılı için hazırlanan bu yılki kapakta, küresel ölçekte yaşanabilecek siyasi, ekonomik, çevresel ve teknolojik gelişmelere dair sembollerle mesajlar sunuluyor.
Bu yılki "The World Ahead" özel sayısının editörü Tom Standage, başkanlık seçimlerinden zaferle çıkan Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşünün 2025’te yaşanacakları şekillendiren ana etmen olacağını belirtti.
Standage, 2025’in alışılmadık derecede belirsizlik ve değişim barındıracağını savundu.
2025'te dünyayı neler bekliyor?
Kapağın tam merkezinde Donald Trump’ın fotoğrafı yer alıyor. Trump’ın seçilmesinin, küresel çapta önümüzdeki yılı şekillendirecek olayları ve politikaları etkileyeceği vurgulanıyor. Yukarı ve aşağı yönlü grafikler, yen ve dolar gibi simgeler; resesyon endişeleri, ticaret savaşları, gümrük vergileri ve Trump ile ABD’de artacak olan korumacılık politikalarına işaret ediyor olabilir. Diğer yanda doların yükselmesi, yenin düşüşünü de ima ediyor olabilir. Temada yer alan duvarlar ile Avrupa ve ABD’de göç politikalarındaki sert tutuma, yeni sınır kontrollerine dikkat çekildiği düşünülüyor. Şırınga sembolünün, yeni bir pandemi ihtimali ve küresel sağlık konularının hâlâ önemli bir tema olduğunu gösterdiği yorumlar arasında.
1. Amerika’nın Seçimi
Trump’ın ezici zaferi, göçten savunmaya, ekonomiden ticarete kadar her alanda etkilerini gösterecek. Onun "Önce Amerika" politikası, Amerika’nın müttefikleriyle olan ittifaklarının sağlamlığı konusunda hem dostları hem de düşmanları sorgulamaya itecek. Bu durum, jeopolitik yeniden hizalanmalara, artan gerilimlere ve hatta nükleer yayılmaya yol açabilir.
2. Seçmenlerin beklentilerindeki değişim
2024’teki seçim dalgasında iktidardaki partiler genelde kötü bir performans sergiledi. Bazıları (ABD ve İngiltere’de olduğu gibi) devrildi; diğerleri (Hindistan ve Güney Afrika’da olduğu gibi) koalisyonlara zorlandı; bazıları ise iş birliğine yönelmek zorunda kaldı. Yeni liderler vaatlerini yerine getirebilecek mi? Beklentiler karşılanmazsa, huzursuzluk baş gösterebilir.
3. Daha geniş çaplı bir kaos
Trump, Ukrayna’yı Rusya ile anlaşmaya zorlayabilir. İsrail’e Gazze ve Lübnan’da serbest hareket olanağı tanıyabilir.
Amerika'nın daha izolasyonist tutumu ve dış karışıklıklara şüpheyle yaklaşması; Çin, Rusya, İran ve Kuzey Kore'nin sorun yaratmasını teşvik edebilir ve Sudan’daki kriz örneğinde olduğu gibi, bölgesel güçlerin çatışmalara daha fazla karışması beklenebilir. Ancak ABD’nin Tayvan veya Güney Çin Denizi’nde Çin’le olası bir çatışmada nasıl bir pozisyon alacağı belirsizliğini koruyor.
4. Tarife beklentileri
ABD’nin Çin ile olan rekabeti şimdilik bir ticaret savaşı şeklinde sürüyor. Trump, korumacılık politikalarını artırıyor. Korumacılık politikalarının yoğunlaşmasıyla birlikte, Çinli şirketler ticaret engellerini aşmak için yurt dışına açılıyor. Meksika'dan Macaristan'a fabrikalar inşa eden Çinli firmaların başka planları var.
5.Temiz teknoloji patlaması
Çin hükümeti, zayıflayan iç ekonomisini dengelemek için güneş panelleri, bataryalar ve elektrikli araç ihracatını teşvik etti. Bu, güneş panelleri ve enerji depolama sistemlerinin tahminlerin ötesinde benimsenmesiyle sonuçlanan, Çin liderliğinde bir temiz teknoloji patlamasına yol açtı. Yakında dünya, küresel emisyonların zirveye ulaşıp ulaşmadığını görecek.
6- Enflasyondan sonra
Gelişmiş ülkelerin merkez bankaları, enflasyonu yenmenin sevincini yaşıyor. Ancak şimdi Batı ekonomileri yeni bir zorlukla karşı karşıya: bütçe açıklarını azaltmak. Bu, vergilerin artırılmasını, harcamaların kısılmasını veya büyümenin hızlandırılmasını gerektiriyor. Ayrıca, birçok ülke savunma bütçelerini artırmak zorunda kalabilir. Zor ekonomik kararlar kapıda. Amerika’da ise Trump’ın yüksek ithalat tarifeleri, büyümeyi yavaşlatabilir ve enflasyonu yeniden alevlendirebilir.
7. Asırlık sorular
ABD’nin yeni başkanı Donald Trump 78 yaşında. Dünya liderleri, tıpkı nüfusları gibi, giderek yaşlanıyor. Bu durum, siyasi liderler için yaş sınırlarının daha fazla tartışılmasına yol açabilir. Öte yandan, Çin yaşlanan bir dünyada ekonomik fırsatlar ararken, Orta Doğu’nun bazı bölgelerinde hızla artan genç nüfus ve işsizlik sorunu istikrarsızlık sorunu oluşturabilir.
8. Yapay zeka için kritik zaman
İş dünyası tarihindeki en büyük risk alınıyor: Şirketler yapay zekayı nasıl kullanacaklarından tam olarak emin olmasa ve benimsenme oranları düşük kalsa da (bazı çalışanların gizlice kullandığı düşünülüyor), yapay zeka veri merkezlerine 1 trilyon dolardan fazla yatırım yapılıyor. Peki, yatırımcılar cesaretlerini kaybedecek mi? Yoksa “ajan” sistemler daha yetenekli hale gelip yapay zeka destekli ilaçlar geliştikçe YZ değerini kanıtlayacak mı?
9. Seyahat sorunları
Sadece ticari ürünlerin değil, insanların küresel hareketliliği de giderek daha fazla engelle karşılaşıyor. Çatışmalar, küresel havacılık sektörünü aksatıyor. Avrupa, yeni sınır kontrolleri getirirken, Schengen sistemi yıpranıyor. 2025’te “aşırı turizme” yönelik tepkiler azalsa da Amsterdam’dan Venedik’e kadar birçok şehirde uygulanan kısıtlamalar devam edecek gibi görünüyor.
10. Sürprizlerle dolu bir hayat
2024, suikast girişimleri, patlayan telsizler ve yemek çubuklarıyla (metal kollar) yakalanan dev roketler gibi kritik olaylarla doluydu. Bu yılın en büyük dersi, beklenmedik olanı beklemekti. Peki, 2025’te kulağa imkânsız gelen neler yaşanabilir? Dergi, “Joker Kartlar” arasında, yıkıcı bir güneş fırtınası, kayıp antik metinlerin keşfi ve hatta yeni bir küresel salgın gibi dikkat çekici olasılıkları ele aldı.
