Nakdi ücret desteği ile ilgili yeni gelişmeler yaşanıyor. 31 Mart’ta sona eren işsizlik ödeneğinin tekrar başlatılması gerektiği konusunda çağrıda bulunulmuştu. Nakdi ücret desteği ödemelerinin ise 17 Mart’ta sona ermesi kararlaştırılmıştı ancak daha sonra yapılan açıklama ile ay daha uzatıldı. Buna göre nakdi ücret desteği 17 Mayıs tarihinde son buluyor. İşsizlik ödeneği uzatıldı mı? işte detaylar...
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ UZAYACAK MI?
Kısa Çalışma Ödeneğinin ne zaman biteceği bilgisi Kabine Toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklandı. Yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ödeneğin süresini son defa olarak Mart ayı sonuna kadar uzatıyoruz.” demişti. Bu açıklama ile beraber Kısa Çalışma Ödeneğinin 31 Mart’ta sona erdiği ve uzatılmadığı açıklandı.
NAKDİ ÜCRET DESTEĞİ UZAYACAK MI?
Nakdi ücret desteği, 17 Mart tarihinde son bulacaktı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan açıklama sonrasında nakdi ücret desteğinin 2 ay daha uzatıldığı açıklandı. Bu durumda nakdi ücret desteği son olarak 17 Mayıs tarihinde yatacak.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, nakdi ücret desteği verilecek meslek grupları kapsamının genişletilmesi gerektiğini belirterek, "Okul servis araçları, kantinciler, kırtasiyeciler, halk otobüsçü ve dolmuşçular ile yanlarında çalışanlar da nakdi ücret desteği kapsamına alınmalı." ifadesini kullandı. Palandöken, yazılı açıklamasında, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından birçok sektörün olumsuz etkilendiğine dikkati çekti. Bu çerçevede nakdi ücret desteği verilecek meslek grupları kapsamının genişletilmesi gerektiğine işaret eden Palandöken, "Bir yıldır iş yapamayan, okul servis araçları, kantinciler, kırtasiyeciler, halk otobüsçü ve dolmuşçular ile yanlarında çalışanlar da nakdi ücret desteği kapsamına alınmalı. Öte yandan 31 Mart'ta sona eren Kısa Çalışma Ödeneği yeniden hayata geçirilmeli ve salgın sona erinceye kadar sürdürülmeli." değerlendirmesinde bulundu.
Kimler işsizlik maaşı alabilir?
Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalanlar, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olanlar ve işten çıkışlarından önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar işsizlik maaşı için başvuruda bulunabilir.
İsizlik maaşı başvurusu nasıl yapılır?
Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.
İşsizlik ödeneğinin ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin iş almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır. Dolayısıyla, vekâletname ile başvuru yapılması imkanı bulunmamaktadır.
KÇÖ ALAN İŞÇİ İSTİFA EDERSE İŞSİZLİK ÖDENEĞİNDEN YARARLANABİLİR
İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 50. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresini doldurmadan tekrar işe giren kişiler, 600 gün çalışmadan istifa etseler bile yeniden işsiz kaldıklarında önceki hak ettikleri işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar bu haktan yararlanmaya devam ederler. Şartları tekrar sağlayarak, yani bundan sonra tekrar 600 prim gününü doldurarak işsiz kalanlar yeniden işsiz kaldıklarında ise sadece bu yeni hak sahipliğinden doğan süre kadar işsizlik ödeneği alabilirler.
Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) Pasif İşgücü Hizmetleri Genelgesi uyarınca, KÇÖ’den yararlanan kişinin yeni ödeneğe hak kazanamayacak şekilde iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, önceki hak sahipliğinden kalan süre kadar işsizlik ödeneği alabilir. Bunun anlamı şu, KÇÖ almış bir kişi yeniden 600 günü dolduramazsa, yeni bir işe girdiğinde 120 gün koşulunu yerine getiremezse veya kendi isteğiyle mevcut işinden ayrılırsa işsizlik ödeneği alabilecek.
KÇÖ süreleri normalde işsizlik ödeneği sürelerinden mahsup ediliyor. Ancak, Cumhurbaşkanı kararı ile mahsuplaşma yapılmayabiliyor. Resmi Gazete’de 30 Haziran 2020 tarihinde yayımlanan 2706 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca, covid – 19 gerekçesiyle verilen kısa çalışma ödenekleri işsizlik ödeneği sürelerinden mahsup edilmeyecek. Dolayısıyla, KÇÖ kullanan işçiler, bundan sonra kendi iradesiyle olsun veya olmasın işsiz kaldığında işsizlik ödeneği alabilecek.
FESİH TARİHİNDEN GEÇERLİ
Kısa çalışma ödeneği almış kişilerin işsizlik ödeneği süreleri iş akdinin feshedildiği tarihte başlıyor. Bu nedenle KÇÖ almış olup işsiz kalan kişilerin 30 gün içinde İŞKUR’a başvurarak ödenek talebinde bulunmaları gerekir. Aksi takdirde gecikilen süre kadar işsizlik ödeneği sürelerinden düşülür.
ÖDENEK NASIL HESAPLANACAK?
Kısa çalışma ödeneği alanlar 600 prim gününü doldurmadan yeniden işsiz kalırlarsa, işsizlik ödeneği kısa çalışmaya başladıkları tarihten önceki son 4 aylık ortalama ücret üzerinden bağlanacak. Örneğin, geçen yıl nisan ayında kısa çalışmaya giren ve 11 ay ödenek aldıktan sonra ücretsiz izne çıkartılan işçi yeni bir iş bularak istifa etti diyelim. Bu işçi bir yıl çalıştıktan sonra 2022 yılı nisan ayında işsiz kalırsa, işsizlik ödeneği 2019 aralık ayı ile 2020 ocak-mart dönemindeki ortalama brüt ücretinin yüzde 40’ı oranında bağlanacak.
