Tarihi hakkında çok kesin bir bilgi bulunmasa da, M.Ö. 3000 yıllarında Proto Hitit dönemlerinde yerleşilen Kapadokya yeraltı şehirlerinin Bizans döneminde yoğun olarak kullanıldığı düşünülüyor.
Derinkuyu Yeraltı Şehri’nin ziyarete açık olmayan alanlarından birinde bulunan ve Roma dönemine tarihlenen mermer kartal heykeli de bu düşünceyi doğrular nitelikte. Bölgeye Türklerin gelişi ise 1071 Malazgirt Savaşı sonrasına dayanıyor.
Asur Kolonilerinin de izlerini taşıyan Derinkuyu Yeraltı Şehri’nde II. yüzyılda Roma zulmünden kaçıp Mezopotamya üzerinden Kayseri’ye, oradan da Kapadokya’ya gelen ilk Hristiyanların yaşadığı biliniyor.
Bir tesadüf eseri 1963 yılında bulunan ve 1967 yılında ziyarete açılan Derinkuyu Yeraltı Şehri adını 60-70 metre derinindeki 52 içme suyu kuyusundan almış. O tarihten bu yana toplamda 4 kilometrekarelik alanın sadece 2,5 kilometrekarelik 8 katı temizlenip ziyarete açılmış. Ziyarete açılan 8 katın derinliği 50 metreyken, tüm katlarının temizlenmesi halinde derinliğin 85 metreyi bulacağı ve kat sayısının 12-13’e ulaşacağı tahmin ediliyor.
Derinkuyu Yeraltı Şehri’nin ziyarete açık 8 katını gezmeye başlamadan önce 50 metre derine bazen dar tünellerden geçilerek iniliyor. Gizemiyle kendine hayran bırakan Derinkuyu, dar tünelleriyle de gerilimi zirveye taşıyor.
