Avrupa'da sendikalar, tarihi yüksek enflasyon karşısında daha yüksek ücret talep ederken, vatandaşlar da yaşam maliyetine karşı artan hoşnutsuzluğunu siyasi istikrarı tehdit eden protesto dalgasına döküyor.
Euro Bölgesi'nde, ekimde yıllık enflasyon enerji fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzde 10,7'ye ulaşarak kayıtlardaki en yüksek seviyeye çıktı.
Yükselen enflasyon karşısında Fransa'da insanlar enflasyona uyumlu maaş artışları talep etmek için sokaklara dökülürken, İngiliz demiryolu personeli ve Alman pilotlar, fiyatlar yükselirken daha iyi ücret için grev yaptılar.
Avrupalılar, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle enerji faturalarının ve gıda fiyatlarının arttığına şahitlik ederken, hükümetleri de enerji maliyetlerinin baskısı altındaki hane ve şirketlere yardım etmek için yeterince çaba göstermemekle suçluyorlar.
Avrupa ülkelerinde bazı grevler ve protestoların ayrıntıları ise şöyle:
İspanya
İspanya'da yıl içinde üç kez ikili hanelere çıkan yüksek enflasyona karşı maaş artışı talebiyle eylül ayından itibaren gösteriler düzenleniyor.
İlk olarak memurlar ardından işçi sendikaları meydanlara inerek, çalışanların maaş artışının enflasyona göre ayarlanmasını, satın alma gücündeki kayıpların engellenmesini istedi. Benzer şekilde emekliler de maaş artışı talebiyle zaman zaman gösteriler organize etti.
Maaşların AB ortalamasının yüzde 20 altında olduğunu savunan memurlar, hükümete daha adil maaş artışı çağrısında bulunuyor.
İşçi sendikaları da bu zamana kadar yürütülen müzakerelerde maaş zammı taleplerini kabul etmeyen Sanayiciler ve İşverenler Konfederasyonu'nu (CEOE), "ya zam ya da çatışma" diyerek, grev ve daha büyük gösterilerle tehdit etti.
Ülkede sektörel olarak yürütülen eylemlerde mevcut durumda Vueling hava yolu şirketi ile Renfe demir yolu şirketi çalışanları maaş artışı talebiyle grev yapıyor. Ulaştırma sektörü çalışanları da 14 Kasım'dan itibaren süresiz greve gideceğini açıkladı.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) verilerine göre İspanya ( yüzde eksi 4,5), Yunanistan'ın ( yüzde eksi 6,9) ardından AB ülkeleri arasında satın alma gücünde en yüksek kayba uğrayan ülke olarak 2. sırada bulunuyor.
Fransa
Başkent Paris’te 16 Ekim’de hayat pahalılığına karşı düzenlenen gösteriye organizatörlere göre 140 bin, Paris Emniyet Müdürlüğü'ne göre ise 30 bin kişi katılmıştı.
Sendikaların çağrısıyla ülke genelinde toplu ulaşım, eğitim, sağlık dahil çok sayıda meslek grubu 18 Ekim’de grev ilan ederek, enflasyon oranıyla uyumlu maaş artışı talep etmişti.
Paris başta olmak üzere farklı kentlerde farklı mesleklerden çalışanlar maaş artışı talebiyle gösteri düzenledi. Ülkenin en büyük işçi sendikası CGT, ülke genelindeki gösterilere 300 bin, Paris'teki gösteriye ise 70 binden fazla kişinin katıldığını açıklarken, İçişleri Bakanlığı bu sayıyı sırasıyla ülke genelinde 107 bin, Paris için 13 bin olarak açıklamıştı.
CGT ve en büyük eğitim çalışanları sendikası "FSU", enflasyon oranıyla uyumlu maaş artışı talebiyle 10 Kasım için grev çağrısında bulunmuştu.
Belçika
Belçika'daki işçi sendikaları, başta enerji fiyatlarındaki artış olmak üzere hayat pahalılığını protesto etmek için grev yaptı.
Grev nedeniyle ülkenin birçok yerinde toplu taşıma durma noktasına geldi. Başkent Brüksel başta olmak üzere birçok kentte otobüs, tren, tramvay ve metro seferlerinin çoğu yapılmadı. Toplu taşımadaki aksamalar dolayısıyla birçok yerde trafik sıkışıklığı yaşandı.
Havalimanları da grevden etkilendi. Brüksel Havalimanı'nda uçuşların yüzde 55'i iptal edildi. Yaklaşık 200 uçuş, grev nedeniyle yapılamadı.
Sendikalar özellikle enerji fiyatlarındaki artışa dikkati çekerek hükümetin bir an önce önlem almasını talep ediyor.
Yunanistan
Yunanistan'da işçi ve memurlar, İşçi Sendikaları Konfederasyonu (GSEE), Memur Sendikaları Konfederasyonu (ADEDY) ve Mücadeleci İşçi Cephesinin (PAME) çağrısıyla hayat pahalılığını protesto etmek amacıyla 24 saatlik grev düzenledi.
Grev kapsamında toplu taşıma araçları çalışanları günün büyük bir bölümünde iş bırakırken başkent Atina'da taksiler gün boyu hizmet vermeme kararı aldı. Deniz yolları ulaşımı da 24 saatliğine durduruldu. Greve basın mensupları da katıldı.
Grev kapsamında Atina merkezinde protesto yürüyüşü gerçekleştirildi. Parlamento binasına doğru yürüyen binlerce eylemci, fiyat artışlarının durdurulmasını ve maaşların artırılmasını istedi.
Almanya
Almanya’da sendikalar, yükselen enflasyon karşısında daha yüksek ücret talep ediyor.
Ekim ayı enflasyonu enerji ve gıdada yüksek artışların etkisiyle beklentilerin üzerine çıkarak yüzde 10,4 ile yeni bir rekor kırdı.
Geçen hafta 200 binden fazla işçi metal ve elektrik endüstrilerindeki fabrikalarda kısa süreli uyarı grevlerine ve protesto eylemlerine katıldı. IG Metall sendikası, ülke genelinde ücretlerin artırılmasına karşı direnen işverenlere kısa süreli uyarı grevi ve protesto eylemi düzenleyerek yanıt veriyor.
Alman sendikası IG Metal Kueste, salı günü Hamburg'daki Airbus da dahil olmak üzere 15 fabrikada işçilere greve çağırdı.
Alman hava yolu şirketi Lufthansa, Bağımsız Kabin Personeli Organizasyonu (UFO) sendikası ile kabin personelinin aylık maaşlarının Ocak 2023'ten itibaren 250 euro, Temmuz 2023'ten itibaren ise yüzde 2,5 artırmak için anlaşmaya vardı.
Öte yandan, Almanya'nın doğusunda, ekim ayında sol ve sağ popülist gruplara mensup binlerce kişi son dönemde artan enerji ve gıda fiyatlarının yanında Rusya-Ukrayna savaşının yol açtığı pahalılık ve olumsuz ekonomik koşullara karşı protesto gösterisi düzenledi.
İngiltere
Ülkede enflasyon altında teklif edilen maaş zamları grev kararı aldırdı. Ülkede enflasyon, enerji ve gıda fiyatları öncülüğünde yükselişini sürdürerek eylülde yıllık yüzde 10,1 ile son 40 yılın zirvesine ulaştı.
Enflasyonun son yılların en yüksek seviyesinde olduğu ülkede, enflasyon altında teklif edilen maaş zamları nedeniyle son haftalarda farklı sektörlerde çok sayıda işçi sendikası toplu grev kararları aldı.
İş bırakma kararı alanlar arasında metro çalışanları, otobüs şoförleri ve UBER sürücüleri, öğretmenler, liman işçileri, ceza avukatları, sağlık çalışanları, temizlik işçileri, havacılık ve posta servisi çalışanları yer alıyor.
Ülkede bu hafta bazı demir yolu sendikaları, gelecek haftalarda ise hemşireler greve gitmeye hazırlanıyor.
Grev kararlarının yanı sıra hayat pahalılığı ve kemer sıkma politikalarını protesto eden binlerce kişi de başkent Londra başta olmak üzere ülke genelinde sıklıkla gösteriler düzenliyor.
