Bel fıtıkları toplumda sık görülen ve kalıcı fonksiyon kayıpları nedeniyle iş gücü aksamalarına yol açan önemli sağlık sorunlarından biri. Bu sorun, kişinin yaşam kalitesini düşürmenin yanında psikolojik problemlere de neden olabiliyor. Romatem İzmir Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Hava Niyazoğlu, “Bel fıtıkları genellikle 30-50 yaş arasında görülmekle birlikte bu sorunda nadiren çocuk ve gençler de de karşılaşılıyor. Erkek ve kadınlarda görülme oranı eşit olan bel fıtıklarının; ağır yük kaldırma, ters ve zorlayıcı ani hareketlerle ortaya çıkma oranı hayli yüksek bulunuyor. Günümüzde bu soruna yol açan önemli nedenler arasında bilinçsiz yapılan spor aktiviteleri de bulunuyor” diyor ve konuyla ilgili önemli bilgiler veriyor...
u003cbu003eBUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?u003c/bu003e*Tüm bel ağrılarının ortalama yüzde 15’i bel fıtığına bağlı olarak gelişiyor.*Omurgadaki tüm fıtıkların yaklaşık yüzde 90’ı belde görülüyor.*Bel fıtıklarının yüzde 95’i L4-5, L5-S1 seviyelerinde ortaya çıkıyor.*Akut gelişen bel fıtıklarına bağlı semptomları olan hastaların yüzde 85’inden fazlası 8-12 hafta içerisinde iyileşiyor.*Bel fıtıklarının yüzde 5-10’ unda bel ağrısı olmuyor.Aşağıdaki hastalıkların bel ve/veya bacak ağrısına neden oldukları için bel fıtığıyla karıştırılabildikleri belirtiliyor. Ayırıcı tanı; muayene bulguları, görüntüleme yöntemleri ve klinik testlerle yapılıyor. İşte bel fıtığı ile karıştırılan hastalıklar:*Omurganın dejeneratif hastalıkları (spondiloz)*Omurganın kanal darlığı (spinal stenoz)*Miyofasiyal ağrı sendromları*Omurganın iltihaplı romatizması (spondilartrit)*Sakroiliak eklem (omurga ile leğen kemiği arasındaki eklem) hastalıkları (sakroileit, sakroilak sendrom)*Fibromiyalji*Priformis Sendromu*Bel kayması (spondilolistezis)*Bacak damar tıkanıklıkları (periferik vasküler hastalıklar)*Sinir ucu iltihabı (periferik nöropatiler)*Omurga ve omuriliği tümörleri*Omurga enfeksiyonları (spondilodiskit)
u003cbu003eYÜZDE 15’İ AMELİYAT EDİLİYORu003c/bu003eDr. Hava Niyazoğlu, “Bel fıtığı hastalarının yüzde 15’i ameliyat edilmekte, yüzde 85’lik grup ise konservatif tedavi yöntemleriyle (istirahat, ilaçlar, fizik tedavi yöntemleri vb.) iyileşmektedir” diyor.u003cbu003eBEL FITIĞINDA ŞÜPHE UYANDIRAN BELİRTİLERu003c/bu003e* Bel ağrısı ve tutukluğu (öksürmekle, ıkınmakla ve ayakta durma ile artan ağrı)* Belden bacağa yayılan ağrı (kalçaya, uyluğa, baldıra, topuğa, ayak başparmağına yayılan ağrı)* Bacaklarda uyuşukluk, karıncalanma, kasılma, kramp* Bacaklarda güçsüzlük, incelme* Nadir de olsa idrar kaçırma, büyük abdest tutamama
u003cbu003e“BU KESİN BEL FITIĞI!” DEDİRTEN BELİRTİLERİu003c/bu003e
*Hastanın muayenesinde düz bacak germe ve femoral germe testlerinin pozitif olması*Refleks kaybı (patella, aşil refleksi)*Kas gücü kaybı (topukta ve ayak ucunda yürüyememe)*Bacaklardaki duyu alanlarında his kaybı (Her bir sinir kökünün bacakta duyulandırdığı bir alan bulunur. Örneğin kalça ve bacak dış yanı ile ayak başparmağında duyu kaybı L5 köküne bası olduğu anlamına gelir.)
u003cbu003eACI ÇOKSA AMELİYAT ŞART MIDIR?u003c/bu003eDr. Hava Niyazoğlu, Bel fıtığı ileri düzeyde olmasa da ağrı, hareket kısıtlılığı gibi sorunları gerekenden fazla yaşayan hastalarda buna yol açan başka bir hastalığın varlığının aranması gerektiğini söylüyor ve “Örneğin, miyofasiyal ağrı sendromu, omurganın iltihaplı romatizması vb. hastalıklar bu kategoriye giriyor. ‘Bu belirtiler size çok acı verse de ameliyat olmanız gerekmeyebilir’ denilen durumlarla karşılaşabiliyoruz. Acil ameliyat gerektiren; İdrar kaçırma, büyük abdest tutamama şikayetleriyle ortaya çıkan, ‘Cauda Equina’ sendromu veya ani gelişen ‘düşük ayak sendromu’ dışındaki diğer her durumda, hastaya öncelikle konservatif tedaviler uygulamak gerekiyor. Bacakta güç kaybı gelişmesine rağmen fizik tedavi yöntemleri uygulanan hastaların düzelebildiğini görüyoruz” diyor.
u003cbu003eBU BELİRTİLER VARSA TEK ÇARE AMELİYATu003c/bu003eBel fıtıklarının tartışmasız acil cerrahi gerektiren tek durumunun, “Cauda Equina” sendromu olduğunu söyleyen Niyazoğlu, “Bu, omuriliğin alt ucundaki sinir demetinin ( cauda equina) büyük bir fıtıkla bası altında kalması sonucu nadir görülen çok ciddi bir sorundur. Genellikle L4-5, L5-S1 seviyesindeki fıtıklarda görülmektedir” diyerek devam ediyor; “Bu sorunda hasta ilk 24 - 48 saat içinde ameliyata alınmalıdır. Acil tedavi edilmemesi bağırsak ve mesane kontrolünde kalıcı kayıplara ve bacaklarda paraliziye yol açabilir. 3 ay süreyle konservatif tedaviye cevap vermeyen ve yaşam kalitesi bozulan hastalar cerrahi tedaviye yönlendirilmelidir” diyor.
u003cbu003eBEL FITIĞI AMELİYATINDAN KURTARABİLEN CİHAZLARu003c/bu003e*Robospine Spinal Dekompresyon Cihazı (Robotik Traksiyon Cihazı) ve DRX-9000 Spinal Dekompresyon Cihazları günümüzde klasik fizik tedavi uygulamalarına ek olarak, omurga traksiyonu için kullanılıyor. Amaç, gergin kasları gevşetmek, omur aralıklarını açarak diskin beslenmesini artırmak, sinir aralıklarını genişleterek sinir basısını ortadan kaldırıp ağrıyı azaltarak dejenere olmuş disklerin tedavi edilmesini sağlamak. “Robospine spinal dekompresyon” cihazı yüksek teknoloji ürünü bir cihaz olup robot teknolojisiyle kişiye özel uygulamalar şeklinde, boyun, sırt ve bel fıtıklarının tamamında kullanılabiliyor. Cihazla, hastaların traksiyon sırasında lateral fleksiyon, rotasyon katılarak, uygulamadan en optimal şekilde yararlanmaları sağlanıyor. Bu cihazın en büyük avantajının, hastaların rahat ettikleri pozisyonda yatabilmelerine olanak sağlaması olduğu belirtiliyor.
