Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Czernin Sarayı'nda Çekya Dışişleri Bakanı Jan Lipavsky ile baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Ukrayna tahılının dış pazarlara ulaştırılması konusundaki gelişmelerin sorulması üzerine Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile Ankara’da yaptığı görüşmede, Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi için müzakerelerin canlandırılması meselesini ve tahıl ihracatının önündeki engellerin kaldırılmasını konuştuklarını söyledi.
Çavuşoğlu, “Kendilerine, Birleşmiş Milletler planının en doğru plan olduğunu ve bunun detaylarının da taraflar arasında müzakere edilmesi gerektiğini söyledik. Bu nedenle de önümüzdeki süreçte BM-Türkiye-Ukrayna ve Rusya Federasyonu dörtlü toplantısına ev sahipliği yapmaya hazır olduğumuzu söyledik. Bu da zaten BM’nin bir teklifiydi.” ifadelerine yer verdi.
Söz konusu ihracatın önündeki engelin kaldırılmasının en az gelişmiş ülkeler bakımından hayati önem taşıdığını vurgulayan Çavuşoğlu, “Mesajlarımızı gayet açık bir şekilde ilettik. Şimdi Rusya’dan dönüş bekliyoruz. Hem toplantı için hem de diğer detaylar için. Önümüzdeki süreçte bu konuya odaklanmaya devam edeceğiz. “ değerlendirmesini yaptı.
Çekya’nın yatırım miktarı 650 milyon doları aştı
Çekya'ya 13 yıl sonra Dışişleri Bakanlığı düzeyinde ziyaret yaptıklarını kaydeden Çavuşoğlu, mevkidaşı Lipavsky ile görüşmelerinde Çekya-Türkiye ilişkilerini kapsamlı şekilde ele aldıklarını söyledi.
Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki iş birliğini daha ileri noktalara taşıma konusunda ortak iradeye sahip olduklarını belirterek, bu amaçla gelecek dönemde üst düzeyli ve çeşitli seviyelerde karşılıklı ziyaretleri konusunda mutabık olduklarını ifade etti.
İki ülkenin dışişleri bakanlıkları arasında nisanda siyasi istişareler yaptıklarını kaydeden Çavuşoğlu, Çek Parlamentosunda Türkiye Dostluk Grubu’nun kurulmasından duyduğu memnuniyeti ifade ederek gelecek dönemde parlamentolar arası temasları da artırmak istediklerini vurguladı.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin Çekya ile ekonomik ilişkilerinin geliştiğini de belirterek, “İkili ticaret hacmimiz salgına rağmen arttı. 4,4 milyar dolara ulaştı. 5 milyar dolar ticaret hacmi hedefine yaklaştık. Önümüzdeki süreçte daha yüksek hedefleri belirlememizde fayda var.” dedi.
Bu yıl içinde Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesinin (JETCO) ilkini gerçekleştirmek istediklerini kaydeden Çavuşoğlu, “Ticaretin artması için lojistiğin önünde herhangi bir engelin olmaması lazım. İş birliğimizi artırmak için Kara Ulaşımı Karma Komisyonu Toplantısını da gerçekleştirmek istiyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
Çavuşoğlu, “Çekya’nın ülkemizdeki yatırım miktarı artıyor. 650 milyon doları aştı. Özellikle enerji sektöründe yatırımların olduğunu görüyoruz. Bugün enerji alanında özellikle nükleer enerji konusunda iş birliğimizi nasıl artırabileceğimizi de konuştuk.” dedi.
Türk firmalarının tüm Avrupa’da doğrudan yatırımı artarken, Çekya’daki 21 milyon dolar yatırım miktarının “çok sembolik” olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, özellikle vize ve bankacılık konusundaki zorluklar aşılırsa, Türk yatırımlarının da Çekya’da artacağını düşündüklerini dile getirdi.
"(Rusya-Ukrayna savaşı) Diplomatik çabaları canlandırmaya çalışıyoruz"
Çavuşoğlu, öte yandan savunma sanayisi ve turizm gibi alanlarda da Çekya ile ilişkileri geliştirebileceklerini belirterek, Türkiye’nin Çek turistler için en önemli destinasyonlardan biri olduğunu, bu yıl Türkiye'nin Çek turistlerin birinci ya da ikinci seçeneği olmasını istediklerini söyledi.
Türk öğrencilerin de Erasmus+ programı çerçevesinde ve diğer eğitim alanlarında Çekya’yı tercih etmesinin kendilerini memnun ettiğini kaydeden Çavuşoğlu, eğitim ve kültür alanında da iş birliğini geliştirmelerinde fayda olduğunu söyledi.
Çavuşoğlu, mevkidaşıyla ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel konularda da görüş alışverişinde bulunduklarını belirterek, özellikle Ukrayna ve NATO bağlamındaki son gelişmeleri değerlendirdiklerini belirtti.
Görüşmede Ukrayna’nın egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne olan desteklerini bir kez daha vurguladıklarını ifade eden Çavuşoğlu, savaş nedeniyle yerlerinden edilen, ülkesini terk etmek zorunda kalan Ukraynalılara ev sahipliği yaptığı için Çekya’ya teşekkür etti.
Çavuşoğlu, “Savaşın yol açtığı hasar büyük. Bu nedenle savaşı bir an önce durdurmamız lazım. Türkiye olarak bu konuda çabalarımızı tekrar yoğunlaştırdık. Diplomatik çabaları canlandırmaya çalışıyoruz.” dedi.
"Türkiye'nin güvenlik endişelerinin dikkate alınması gerektiğini bir kere daha burada söyledik"
Bu çabaların dünyanın karşı karşıya olduğu gıda krizinin önlenmesi bakımından da önemli olduğunun altını çizen Çavuşoğlu, bu konuda mevkidaşı Lipavsky'ye Türkiye’nin attığı adımlar hakkında da bilgi verdiğini söyledi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin NATO içinde en büyük ikinci askeri güce sahip olduğunu ve NATO faaliyetlerine en çok destek sağlayan ilk 5 ülke içinde olduğunu da ifade etti.
Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği sürecinde Türkiye'nin güvenlik endişelerinin dikkate alınması gerektiğinin altını çizen Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Türkiye NATO'nun açık kapı politikasına her zaman desteklemiştir. Sonuçta şu anda iki aday ülke var. Şu an NATO'nun karşısında en önemli iki tehditten biri Rusya diğeri de terörizmdir. Dolayısıyla tüm müttefiklerin endişelerinin dikkate alınmasını istiyoruz. Bu ülkelerin terör örgütlerine verdiği destek açık. Türkiye'ye yönelikte kısıtlamalar yapan iki ülke. Bu konuda beklentilerimizi ve endişelerimizi her iki tarafa da yazılı olarak ilettik. Şimdi bu iki ülkeden cevap bekliyoruz. Bu konularda NATO'da genel sekreterle daha detaylı konuşacağız. Türkiye'nin güvenlik endişelerinin dikkate alınması gerektiğini ve teröre desteğin sonlandırılması gerektiğini bir kere daha burada söyledik. "
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Prag'ın ardından Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine (KKTC) bir çalışma ziyareti gerçekleştirecek.
