Kafkasya ziyaretindeki ilk durağı olan Azerbaycan’ın başkenti Bakü'de bulunan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından kabul edildi. Aliyev ve Stoltenberg, yaptıkları ikili görüşmede NATO ve Azerbaycan arasındaki işbirliğini ele aldı. Görüşmenin ardından Aliyev ve Stoltenberg ortak basın toplantısı düzenledi.
NATO ve Azerbaycan’ın başarılı ortaklığına değinen Aliyev, “İki yıldan fazla bir süre önce Brüksel'de yaptığımız son toplantıya dair çok güzel anılarım var ve şimdi diyaloğumuzu halen sürdürüyoruz. NATO-Azerbaycan ortaklığının zaten uzun bir geçmişi var. 30 yıldan fazla süren iyi bir ortaklığımız var” dedi.
Azerbaycan’ın Kosova ve Afganistan’daki barış operasyonlarına katılmasının harika bir deneyim olduğunu belirten Aliyev, “Askerlerimiz Ağustos 2021'in sonunda Afganistan'dan ayrılan son koalisyon güçleri arasındaydı. Dolayısıyla bu işbirliğimize olan güçlü bağlılığımızı bir kez daha gösteriyor. Silahlı kuvvetlerimizdeki reformlar iyi sonuçlara yol açıyor” dedi.
“Savunma yeteneğimizi modernleştiriyoruz ve bugün yüksek düzeyde profesyonellik sergileyebiliyoruz”
Azerbaycan’ın son yıllarda savunma yeteneklerini modernize ederek yüksek bir profesyonellik sergilediğini belirten Aliyev, “Savunma yeteneğimizi modernleştiriyoruz ve bugün yüksek düzeyde profesyonellik sergileyebiliyoruz. Uzun yıllar süren tartışmalarımızda Azerbaycan topraklarının Ermenistan tarafından işgal edilmesinden bahsettik, ancak üç yılı aşkın bir süredir bu konu tartışma konusu dışında. Çünkü Azerbaycan, 2020'deki İkinci Karabağ Savaşı sırasında ve geçtiğimiz eylül ayında gerçekleştirilen terörle mücadele operasyonu sırasında toprak bütünlüğünü ve egemenliğini yeniden sağladı. Artık ülke topraklarının tam egemenliği yeniden sağlanıyor ve bu uzun süren çatışmaların nasıl çözülebileceğinin iyi bir göstergesi” dedi.
“Bugün Ermenistan'la barış görüşmelerinin aktif aşamasındayız”
Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki barış görüşmelerine de değinen Aliyev, “Çatışma askeri-politik yollarla çözüldü. Birleşmiş Milletler (BM) Şartı'na dayanan meşru müdafaa hakkımızı kullandık ve bugün Ermenistan'la barış görüşmelerinin aktif aşamasındayız” dedi.
Brüksel'e yaptığı son ziyareti hatırlatan Aliyev, “Brüksel’e son ziyaretimde bir basın toplantısında bu konuya değinmiştim ve Azerbaycan'ın böyle bir girişimde bulunduğunu ve Ermenistan'ın cevabını beklediğimizi belirtmiştim. Barış görüşmelerini başlatmanın bizim inisiyatifimiz olduğunu bir kez daha vurgulamak isterim. Şu ana kadar Ermeni meslektaşlarımızla barış anlaşması taslağına ilişkin 7 kez görüş alışverişinde bulunuldu. Dışişleri bakanları ve başbakan yardımcıları arasında sınırların sınırlandırılmasına ilişkin yapılan görüşmeler, sorunun çözümü için iyi bir fırsat olduğunu gösteriyor. Geçenlerde de belirttiğim gibi barışa her zamankinden daha yakınız” dedi.
Aliyev, işgal döneminde yapılan görüşmeler hiçbir sonuç vermediğini belirterek, “28 yıl boyunca AGİT Minsk Grubu'nun faaliyetlerinden sonuç alınamadı. Bugün ise düşünüyorum ve umuyorum ki, Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünün sağlanmasıyla bu konuda sonunda bir sonuç elde edilecek. Bence bu, Güney Kafkasya'da çok ciddi bir değişikliğe yol açacak. Bu da demek oluyor ki, burada uzun zamandır beklenen barış sağlanacak” dedi.
“Şu anda 6 NATO üyesi ve 2 NATO ortağına gaz sağlıyoruz”
Enerji güvenliği ve yeşil geçiş konularını ele almak üzere Stoltenberg ile görüştüğünü belirten Aliyev, Azerbaycan'ın gaz tedarikinde yeni ortaklar edindiğini söyledi. Aliyev, “Şu anda 6 NATO üyesi ve 2 NATO ortağına gaz sağlıyoruz. Avrupa Komisyonu, Azerbaycan'ı güvenilir bir gaz tedarikçisi olarak tanımlıyor” dedi.
Azerbaycan’ın oybirliğiyle COP29'un ev sahibi ülkesi olarak seçildiğini vurgulayan Aliyev, “Bu, yeşil geçiş çabalarımızın tanınmasıdır. Zengin doğal kaynaklara sahip olmamıza rağmen yenilenebilir enerjiye yatırım yapıyoruz” ifadelerini kullandı.
“Azerbaycan'ın bazı NATO müttefikleriyle yakın enerji ilişkileri geliştirmesini memnuniyetle karşılıyorum”
NATO Genel Sekreteri olarak ilk kez Bakü’yü ziyaret ettiğini belirten Stoltenberg, “Burada enerji güvenliğini tartışmaktan da mutluluk duyuyorum, çünkü enerji güvenliğimiz için önemli. Azerbaycan'ın bazı NATO müttefikleriyle yakın enerji ilişkileri geliştirmesini memnuniyetle karşılıyorum. Doğal gaz aktarımında her gün daha fazla önemli rol oynuyor. Ayrıca NATO ülkelerine aktaracakları elektrik enerjisiyle de önemli role sahip olacaklar” dedi.
“Azerbaycan, Afganistan'dan ayrılan son ülkelerden biriydi”
Azerbaycan’ın uzun yıllardır NATO’nun müttefiki olduğunu ve NATO ile çeşitli alanlarda işbirliği yaptığını vurgulayan Stoltenberg, “Azerbaycan'ın Kosova'daki NATO misyonuna katkısını takdir ediyoruz. Aynı zamanda Afganistan'daki misyonumuzda temsilinizi ve katkılarınızı da takdir ediyoruz. Azerbaycan, Afganistan'daki misyonumuzdan ayrılan son ülkelerden biriydi. Azerbaycan güçleri çok önemli bir görev gerçekleştirdi, Afganistan'daki havaalanının korunmasından sorumluydu. Havalimanını korumak çok önemli bir görevdi. Bu, aramızda siyasi diyaloğun yanı sıra pratik iş birliğinin de olduğunun göstergesidir” dedi.
“Azerbaycan ve Ermenistan, kalıcı barışa ulaşma fırsatına sahip”
Güney Kafkasya'da barışın sağlanmasının bölge halkları, Karadeniz bölgesi ve Kuzey Atlantik’in güvenliği açısından önemli olduğunu belirten Stoltenberg, “Azerbaycan ve Ermenistan, yıllar süren çatışmaların ardından artık kalıcı barışa ulaşma fırsatına sahip. Barış anlaşmasına her zamankinden daha yakın olduğunuzu ifade etmenizi takdir ediyorum ve sizi yalnızca Ermenistan'la kalıcı bir barış anlaşmasına varmak için bu fırsatı değerlendirmeye teşvik edebilirim” dedi.
Ukrayna’nın bir Karadeniz ülkesi olduğunu vurgulayan Stoltenberg, “Rusya, Ukrayna'ya karşı savaşını sürdürüyor. NATO müttefikleri devam eden savaşın sonuçları konusunda son derece endişeli. NATO müttefikleri Ukrayna'yı destekliyor. Azerbaycan'ın Ukrayna'ya çok ihtiyaç duyulan insani yardım konusunda verdiği çok önemli desteği memnuniyetle karşılıyorum. Ancak Ukrayna'daki durumun son derece zor olması nedeniyle daha fazla desteğe ihtiyaç var” ifadelerini kullandı.
Yarın Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ve Savunma Bakanı Orgeneral Zakir Hasanov ile görüşecek olan Stoltenberg, Azerbaycan'daki temaslarının ardından 18 Mart'ta Gürcistan'ı, 19 Mart’ta ise Ermenistan’ı ziyaret edecek.
