Türkiye, 104 emekli amiralin bir gece yarısı yayımladığı darbe imalı "Montrö bildirisi"ni ve 126 emekli büyükelçinin "Kanal İstanbul" metnini tartışırken, Rossiya 24 televizyonuna demeç veren Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov, Kanal İstanbul ve buna bağlı olarak Montrö Anlaşması ile ilgili açıklamalarda bulundu.
"Kanal İstanbul Türkiye'nin meselesi"
Bu projenin Türkiye topraklarında gerçekleştiğini ve her şeyden önce bu tartışmanın Türk hükümetinin meselesi olduğunu kaydeden Yerhov, Karadeniz trafiğindeki sorunlar nedeniyle Ankara ile görüşme halinde olduklarını kaydetti:
"Bu her şeyden önce Türk hükümetinin meselesi. Burada Türkiye topraklarında ve Türkiye'nin imkanlarıyla gerçekleştirilecek bir ekonomi projesi söz konusu. Ancak öncelikle dışişleri bakanlıklarımız arasında olmak üzere, Karadeniz'deki deniz trafiği sorunu gibi konularda kapsamlı bir siyasi istişare sistemimiz mevcut, bu konu bakanlıklarımız arasında düzenli olarak istişare ediliyor."
"Kanal İstanbul ile Montrö arasında elbette bir ilişki var"
Yerhov, Kanal İstanbul projesiyle Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ndeki yükümlülüklerin ortadan kalkmayacağını, ancak bu yeni kanaldan geçecek gemiler için yeni mali gerekliliklerin ve taleplerin söz konusu olacağını belirtti:
"Kanal İstanbul ile Montrö Sözleşmesi arasında elbette bir ilişki, karşılıklı ilişki, karşılıklı bağlantı var ancak bu direkt, doğrudan niteliğe sahip değil. Kanal İstanbul inşa edilirse, bu Montrö Sözleşmesi'nin yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz, Boğaz'dan geçiş konusundaki yükümlülükler için getirdiği, kıyıdaş olmayan ülkelerin Karadeniz'de bulunan savaş gemilerinin toplam tonajına ve sözleşmede yer verilen daha birçok hususa ilişkin kısıtlamaları hiçbir şekilde değiştirmez. Yeni güzergahlardan geçecek gemilere buralardan geçiş konusunda yeni mali gereklilikler ve koşullar getirilir."
Yerhov, Rus tarafının Türkiye'nin Marmara Denizi ile Karadeniz'i birbirine bağlayan Kanal İstanbul'la ilgili planlarının Montrö Sözleşmesi'nin revize edilmesine yol açmamasını beklediğini söyledi:
"Montrö Sözleşmesi'nin değiştirilmesi söz konusu değil. Bu, yürürlükte olan ve görünen göre yürürlükte kalacak bir belge. Bu, Karadeniz'de bölgesel güvenliğin sağlanması açısından önemli ve mihenk taşıdır. Rusya, bu sözleşmeyi böyle görüyor."
Erdoğan'ın Montrö sözlerine de değindi
Tartışmalar sonrası konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarını referans gösteren Yerhov, Ankara'nın bu hukuki enstrümanın geçerliliğini koruyacak şekilde hareket etme niyetinde olduğunun altını çizdi.
104 emekli amiralin yayımladığı bildirinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada, "Tartışmanın sebebi kesinlikle ifade özgürlüğü meselesi değildir. Bu eylem art niyetli bir girişim" ifadelerini kullanmıştı. Erdoğan, "Montrö'nün ülkemize sağladığı kazanımları önemli görüyor, daha iyisi için imkan bulana kadar bu sözleşmeye bağlılığımızı sürdürüyoruz" demişti.
