Yapay zekâya soruldu: Osmanlı, Bizans gibi imparatorluklar hiç yıkılmasaydı dünya nasıl bir yer olurdu?

Büyük İskender: Küresel Bir Helenistik Uygarlık

Büyük İskender, Pers İmparatorluğu'nu fethederek devasa bir imparatorluk kurdu ancak ölümünden sonra bu imparatorluk hızla dağıldı.

Eğer İskender'in imparatorluğu onun ölümünden sonra da bir arada kalabilseydi, Helenistik kültür çok daha geniş bir alana yayılabilirdi. Bu durum, Batı ve Doğu kültürleri arasındaki etkileşimin artmasına ve iki bölgenin birbirine daha yakın olmasına neden olabilirdi.

Diğer bir olasılık ise Helenistik kültürün etkisi altında bilim, felsefe ve sanat alanlarında büyük ilerlemeler kaydedilmesi üzerine.

İskender'in başlattığı şehirleşme politikaları, bu bölgelerde modern şehirlerin çok daha erken bir dönemde ortaya çıkmasına yol açabilirdi.

Ayrıca Batı ile Doğu arasındaki kültürel ve ticari bağlar güçlenebilir ve bu bölgelerin ekonomik kalkınması hızlanabilirdi.

Osmanlı İmparatorluğu: Doğu ve Batı Arasında Sonsuz Bir Köprü

Osmanlı İmparatorluğu, üç kıtada geniş bir alana hükmederek, Doğu ve Batı arasında bir köprü görevi gördü.

Eğer Osmanlı İmparatorluğu yıkılmasaydı, günümüz dünyasında Doğu ve Batı arasındaki kültürel ve dinî çatışmalar daha az şiddetli olabilirdi. Osmanlılar, hoşgörüye dayalı bir yönetim anlayışı benimseyerek, farklı din ve milletlerin bir arada yaşayabileceğini gösterdiler.

Bu hoşgörü anlayışı da günümüze kadar devam edebilir ve belki de bugünün globalleşen dünyasında çok daha uyumlu bir toplumsal yapı ortaya çıkabilirdi.

Ekonomik açıdan da değerlendirmeye alan yapay zekâ, Osmanlı İmparatorluğu’nun varlığını sürdürmesi durumunda İpek Yolu ticaretinin devamlılığının sağlanacağını, Doğu ve Batı arasındaki ekonomik ilişkilerin daha güçlü olabileceğini de söylüyor.

Osmanlı himayesinde modernizasyon süreci, sanayi devriminin Osmanlı topraklarına da yayılmasını sağlayarak, bu geniş imparatorluk coğrafyasında daha dengeli bir ekonomik gelişim mümkün olabilirdi.

Moğol İmparatorluğu: Evrensel Bir İmparatorluk ve Ticaretin Altın Çağı

Moğol İmparatorluğu, tarihin en büyük kara imparatorluğuydu. Eğer Moğollar, İmparatorluklarını koruyabilselerdi, dünya üzerindeki ticaret yolları kesintisiz bir şekilde Moğol kontrolünde kalabilirdi.

Bu durum da Asya, Avrupa ve Orta Doğu arasındaki ticaretin ve kültürel alışverişin daha yoğun ve sürekliliği olan bir şekilde devam etmesini sağlayabilirdi.

Moğol barışının (Pax Mongolica) devam etmesi ise dünyanın farklı bölgeleri arasında daha güçlü ekonomik ve kültürel bağlantılar kurulmasına yol açabilirdi.

Moğolların İslam dünyası ve Çin ile etkileşimleri, bu kültürlerin Batı ile daha erken bir dönemde kaynaşmasına sebep olabilirdi. Böylece teknolojik ve bilimsel ilerlemeler çok daha hızlı yayılabilir, küresel bir medeniyetin temelleri atılabilirdi.

Çin İmparatorluğu: Teknolojik Üstünlük ve İzolasyonun Kırılması

Çin, tarih boyunca birçok yeniliğe imza atmış ancak genellikle izole bir politika izlemiştir. Eğer Çin İmparatorluğu güçlü bir şekilde ayakta kalıp dışa daha açık bir politika benimsemiş olsaydı, dünya teknolojik gelişmelerde Çin’in liderliğinde ilerleyebilirdi.

Yapay zekâ tahminine göre pusula, barut, kâğıt gibi icatlar çok daha geniş çapta ve erken bir dönemde dünyaya yayılabilirdi.

Sonuç olarak, Çin kültürü, dünya genelinde çok daha baskın bir rol oynayabilir ve günümüz dünyasında kültürel, teknolojik ve ekonomik yapılar Çin merkezli olabilirdi.

Belki de günümüzde İngilizce yerine Mandarin, dünya çapında en çok konuşulan dil hâline gelmiş olabilirdi.

Sonuç: Küresel Bir Denge

Yapay zekâdan aldığımız tahminlere göre tabii ki bu kurguda dünya farklı bir yerde olabilirdi. Kültürel etkileşimler daha yoğun, teknolojik ilerlemeler daha hızlı ve siyasi yapı daha merkeziyetçi olabilirdi.

Ancak düşününce bu durum, aynı zamanda farklı bir dizi sorunu da beraberinde getirebilirdi. Güçlü imparatorlukların sürmesi, bazı bölgelerde bağımsızlık mücadelelerinin gecikmesine veya hiç başlamamasına da yol açabilirdi.

Küresel güç dengesi, bugün olduğundan çok daha farklı bir biçimde şekillenmiş olabilirdi.

Her ne kadar tarihi yeniden yazamasak da tarihten aldığımız derslerle geleceği nasıl daha iyi şekillendirebileceğimize dair düşüncelerimizi tetikleyebilir.